Türkiye'nin siyasi arenası sık sık farklı ideolojilerin, sembollerin ve kavramların tartışıldığı bir alan haline gelmiştir. Bu kavramlardan biri de "Altı Ok"tır. Özellikle Cumhuriyet Halk Partisi'nin politik söyleminde sıkça karşımıza çıkan bu kavram, vatandaşlar arasında ne ifade etmektedir? Altı Ok'un CHP'ye göre anlamı ve önemi üzerine bir bakış atalım...
Altı Ok sıralaması nedir?
Altı Ok, Cumhuriyet Halk Partisi'nin temel ilkelerini simgeleyen ve aynı zamanda partinin bayrağı olarak kullanılan bir semboldür. Tarihi, Türk oklarından esinlenilerek tasarlandığı belirtilen Topkapı Müzesi'nde yer alan oklardan ilham alınarak şekillenmiştir. Altı Ok, Türkiye'nin kurucu ideolojisi olan Kemalizm'in altı temel ilkesini simgeler. Bu sembol, Türk eğitimci İsmail Hakkı Tonguç tarafından 1933'te tasarlanmıştır. Altı Ok'un içerdiği altı ilke, 1927'de Cumhuriyet Halk Fırkası'nın bayrağında yer alan dört ilkeye (cumhuriyetçilik, halkçılık, laiklik ve milliyetçilik) 1931'deki üçüncü parti kurultayında devletçilik ve inkılapçılık ilkelerinin eklenmesiyle benimsenmiştir. Şubat 1937'de yapılan anayasa değişikliğiyle ise bu ilkeler Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na eklenmiştir.
Altı Ok'un kırmızı zemin üzerindeki beyaz okları, 1931'de Cumhuriyet Halk Fırkası'nın simgesi olarak kabul edilmiştir. Daha sonra 1983'te kurulan Halkçı Parti (HP) ile Sosyal Demokrasi Partisi'nin (SODEP) birleşmesiyle oluşan ve 1995'te CHP'ye katılan Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) de ambleminde Altı Ok'u kullanmıştır. CHP ise 1981'de kapatıldıktan yaklaşık 11 yıl sonra (1992) yeniden kurulduğunda aynı sembolü benimsemiş ve kullanmaya devam etmiştir. Altı Ok'un içerdiği değerler zaman içinde değişikliğe uğramış olsa da son olarak 2015 yılında CHP'nin parti programında tanımlanmıştır.
CHP'ye göre Altı Ok ne anlama gelir?
Altı Ok'un içerdiği ilkeler şunlardır:
Cumhuriyetçilik: Egemenliğin ulus içinde bulunduğu ve devlet düzeninin milli iradeye dayandığı bir anlayışı simgeler.
Milliyetçilik: Türkiye Cumhuriyeti'nin din, dil, ırk ve etnik köken üzerine değil, siyasal bilinç ve ideal beraberlik üzerine kurulduğu anlayışını yansıtır.
Halkçılık: Siyasal meşruiyetin temelinin halkın iradesi olduğu ve bazı sınıf ve zümrelerin ekonomik ve siyasal imtiyazlarının kaldırılmasını savunan bir anlayışı temsil eder.
Devletçilik: Devletin halka hizmet için yapılanmasını ve katılımcı yönetimi öngören bir anlayışı simgeler.
Laiklik: Din ve devlet işlerinin ayrı tutulmasını, inanç ve vicdan özgürlüğünü temel alan bir düzeni ifade eder.
Devrimcilik (İnkılapçılık): Çağdaş medeniyeti hedefleyen kökten değişim sürecinin devam ettirilmesini ve toplumsal yenilikçi yaklaşımları yansıtır.
