Bolu'nun zengin maden potansiyeli, son zamanlarda merak konusu haline geldi. Özellikle, Bolu'da hangi maden çıkarılır? ve Bolu'da maden var mı? gibi sorular, bölgenin yer altı zenginliklerine dair artan ilgiyi yansıtıyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, Bolu'nun jeolojik yapısının, çeşitli madenlerin bulunabileceğine işaret ediyor. Ancak, bu potansiyelin nasıl değerlendirileceği ve çıkarılan madenlerin çevresel etkileri, halk arasında ve uzmanlar arasında ciddi bir tartışma konusu haline gelmiş durumda. Detayları ise haberimizde yer almaktadır...
Bolu'da hangi maden çıkarılır?
Bolu ili, Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır ve ülkemizin en önemli tektonik yapılarından biri olan Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) üzerindedir. KAFZ, Bolu'nun batısında iki kola ayrılmıştır.
Genel Müdürlüğümüzün Bolu ili ve yakın çevresinde yaptığı çalışmalar sonucunda önemli endüstriyel hammadde ve metalik maden yatak ve zuhurları ortaya çıkarılmıştır. Çimento hammaddesi, kaolen, jips, manyezit, perlit, talk, tuğla-kiremit, traverten, bakır, demir ve manganez gibi zengin maden yatakları bulunmaktadır.
Endüstriyel hammaddelerden çimento hammaddesi olarak kullanılmaya elverişli kireçtaşlarının mümkün rezervi 280.000.000 ton olarak belirlenmiştir. Ayrıca, Sülükgölü sahasında 20.000 ton jips görünür rezervi tespit edilmiştir.
Kaolen yataklarının yer aldığı Yeniçağa-Aşağıkuldan sahasında Büyükocak yatağında %33-35 Al2O3 ve %1,6-2,7 Fe2O3, Yayladere yatağında ise %13-17 Al2O3 ve % 1,1-1,7 Fe2O3 içerikli toplam 87.970 ton görünür ve 49.798 ton muhtemel rezervi bulunmaktadır. Bu yataklardan geçmiş yıllarda porselen ve beyaz fayans imalatına yönelik kaolen üretimi yapılmıştır.
Diğer yandan, ilde bakır, demir ve manganez gibi metalik madenler de bulunmaktadır. Önemli bakır cevherleşmelerinden biri Mengen-Gökçesu-Merkeşler sahasında, demir cevherleşmesi ise Yeniçağa ilçesindeki küçük boyutlu Kemaller Köyü ve Fülüsüulvi demir zuhurlarında görülmektedir. Manganez ise, ilin çeşitli bölgelerinde gözlenmektedir.
Bolu ili ayrıca kaplıca turizmine de hizmet eden jeotermal alanları açısından da zengin potansiyele sahiptir. Merkez ilçe, Mudurnu, Gerede, Seben ve Göynük ilçelerinde çeşitli jeotermal alanlar tespit edilmiştir. Bu alanlarda bulunan sıcak su kaynakları kaplıca tesislerinde ve fizik tedavi hastanelerinde kullanılmaktadır. Örneğin, Merkez-Karacasu jeotermal alanında sıcaklıkları 42ºC ve 44ºC, debileri ise 9.78 lt/sn ve 8.33 lt/sn olan sıcak su kaynakları bulunmaktadır. Ayrıca, Mudurnu-Sarıot, Gerede-Aktaş, Dereköy ve Salur, Seben-Kesenözü, Göynük-Çatak ve Merkez-Çepni'de de sıcak su kaynakları bulunmaktadır.
Bolu'da maden var mı?
Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz bölümünde bulunan Bolu ili, çeşitli maden yataklarına ev sahipliği yapıyor. İşte Bolu ve çevresindeki maden yataklarına ilişkin detaylar:
ÇİMENTO HAMMADDELERİ (ÇMH): Bölge: Bolu çevresi
Tenör: Bilinmiyor
Rezerv: 280.000.000 ton mümkün kireçtaşı
DEMİR (Fe): Bölge: Yeniçağ (Kemaller Köyü, Fülüsüulvi) Demir zuhurları
Tenör: % 55 Fe
Rezerv: Belirlenmiş bir rezerv yok, ancak geçmiş dönemlerde küçük galerilerle işletilmiş zengin seviyeler bulunmaktadır.
JİPS (Jips): Bölge: Merkez-Sülükgölü Sahası
Tenör: Bilinmiyor
Rezerv: 20.000 ton görünür rezerv
KAOLEN (Kao): Bölge: Yeniçağa-Aşağıkuldan, Büyükocak ve Yayladere Kaolen yatakları
Tenör: Büyükocak yatağı % 33-35 Al2O3 ve % 1.6-2.7 Fe2O3; Yayladere yatağı % 13-17 Al2O3, %1,1-1,7 Fe2O3
Rezerv: 87.970 ton görünür, 49.768 ton muhtemel rezerv
MANGANEZ (Mn): Bölge: Gerede-Çayviran ve Gökçeyayla sahaları; Merkez-Yedigöller, Susuztepe ve Tombullar sahaları
Tenör: Çayviran sahası % 5.60-19.63 Mn; Tombullar sahası % 10-14 Mn, Susuzdere sahası % 30 Mn
Rezerv: 105.000 ton muhtemel rezerv (Çayviran sahası), 3.145 ton rezerv (Susuz Tepe sahası)
MANYEZİT (Mag): Bölge: Mudurnu-Ilıca Sahası
Tenör: % 46 MgO
Rezerv: 14.000 ton toplam rezerv
TALK (Talk): Bölge: Mudurnu-Dereköy-Gözlükbaşı Sahası
Tenör: Düşük
Rezerv: Geçmiş yıllarda sanayi talkı olarak işletilen yatakta halen bir miktar rezerv bulunmaktadır.
TRAVERTEN: Bölge: Göynük-Hayırlar Tepe, Buzluk Sırtı, Tesis üstü ve Düz Tarla traverten yatakları
Tenör: % 55.12-55.24 CaO; %0.19-0.26 Fe2O3
Rezerv: 4.625.500 ton görünür + muhtemel rezerv
TUĞLA-KİREMİT (TğKi): Bölge: Gerede (Avşar-Çayırlı-Karharmanı) tuğla-kiremit toprakları
Kalite: Orta-iyi
Rezerv: Belirlenmemiş
TURBA (Turb): Bölge: Yeniçağa Sahası
Tenör: Kalori değeri: AID = 866 Kcal/kg
Rezerv: Yatak işletilmektedir, ancak rezerve ilişkin çalışma yoktur.
Bu maden yataklarının Bolu ve çevresindeki ekonomik potansiyeli ve madencilik faaliyetlerine olan katkıları önemli bir konu olarak öne çıkıyor.
