Sanat, zamanla farklı formlarda ve anlayışlarda evrilmiştir. Kurumsal sanat, bu evrimsel süreç içinde kendine özgü bir yer edinmiş ve sanat dünyasında önemli bir alanı temsil etmektedir. Vatandaşlar, kurumsal sanatın kökenleri, bu sanat anlayışının neyi ifade ettiği ve kurumsal sanat kuramına göre sanatın ne olduğu konularında bilgi sahibi olmak istiyorlar. Bu yazıda, kurumsal sanatın öncülerine odaklanarak ve bu sanat akımının temel prensiplerini ele alarak, kurumsal sanatın ne anlama geldiğini açıklığa kavuşturacağız.İşte Kurumsal sanat görüşünün öncüsü kimdir? Kurumsal sanat anlayışı nedir? sorularının cevapları...
Kurumsal sanat görüşünün öncüsü kimdir?
Kurumsal sanat görüşünün öncüsü Arthur Danto'dur. Danto, 1964'te yazdığı "Sanat Dünyası" makalesinde, Andy Warhol'un Brillo Kutuları eserinin, sanat eseri olarak kabul edilmeyen gerçek Brillo kutularından görünürde ayırt edilemez olmasından yola çıkarak, bir şeyi sanat eseri yapanın o şeyin içsel özellikleri değil, o şeyin bir kurumla olan ilişkisi olduğunu savunmuştur.
Kurumsal sanat anlayışı nedir?
Kurumsal sanat anlayışına göre, bir şeyi sanat eseri yapan, o şeyin nasıl göründüğü, duyulduğu ya da hangi malzemeden yapıldığı gibi içsel özellikleri değil, o şeyin bir kurumla olan ilişkisidir. Bu kuruma "sanat dünyası" denir. Sanat dünyası, sanat eserlerinin üretildiği, değerlendirildiği ve yorumlandığı bir kurumdur. Bu kurumda yer alan kişiler, sanatçılar, sanat eleştirmenleri, sanat tarihçileri, müze çalışanları, galeri sahipleri ve koleksiyonerlerdir.
1997'de tekrar gözden geçirdiği tanımda şu değişiklikleri yapmıştır:
- Sanat eseri, sanat dünyası ahalisine sunulmak üzere yaratılmış özgün bir yapıttır.
- Sanatçı, sanat eseri yaratımına bilinçli olarak katkıda bulunan bir kişidir.
- Ahali, kendilerine sunulan sanat nesnesini anlamak için belli bir birikime sahip kişilerdir.
- Sanat dünyası, tüm sanat dünyası sistemlerinin bütünüdür.
- Sanat dünyası sistemi, bir sanat eserinin bir sanatçı tarafından bir sanat dünyası ahalisine sunulmasına yarayan bir çerçevedir.
Kurumsal sanat kuramına göre sanat nedir?
Kurumsal sanat kuramına göre sanat, sanat dünyası tarafından sanat eseri olarak kabul edilen her şeydir. Bu tanıma göre, bir şeyin sanat eseri olup olmadığı, o şeyin içsel özelliklerine değil, o şeyin bir kurumla olan ilişkisine bağlıdır.
Kurumsal sanat kuramının öncüsü olan Arthur Danto, bu kuramını Andy Warhol'un Brillo Kutuları eseriyle açıklamıştır. Brillo Kutuları, gerçek Brillo kutularından ayırt edilemez bir şekilde yapılmış bir eserdir. Danto, bu eserin sanat eseri olarak kabul edilmesinin, yalnızca sanat dünyasının kabulüne bağlı olduğunu savunmuştur.
Kurumsal sanat kuramı, sanatın toplumsal ve kültürel bir kurum olduğunu vurgular. Bu kuram, sanatın sınırlarını genişleterek, geleneksel sanat anlayışının dışına çıkan eserlerin de sanat eseri olarak kabul edilmesini mümkün kılar.
Kurumsal sanat kuramının bazı temel özellikleri şunlardır:
- Sanat, sanat dünyası tarafından sanat eseri olarak kabul edilen her şeydir.
- Sanat dünyası, sanat eserlerinin üretildiği, değerlendirildiği ve yorumlandığı bir kurumdur.
- Sanat dünyasında yer alan kişiler, sanatçılar, sanat eleştirmenleri, sanat tarihçileri, müze çalışanları, galeri sahipleri ve koleksiyonerlerdir.
Kurumsal sanat kuramı, sanatın ne olduğu konusunda tartışmalara yol açmış bir kuramdır. Bu kuram, sanatın evrensel bir tanımının olmadığını, zamana ve yere bağlı olarak değiştiğini öne sürerek, sanatın sınırlarını genişletmiştir.
