Bir dönemin kritik anlaşmalarından biri olan Moskova Antlaşması, belirli bir tarihi dönemin izlerini taşıyor ve Türkiye'nin doğu sınırlarını belirleyen önemli bir belge olarak tarih sahnesinde yer alıyor. Ancak, bu antlaşmanın imzalanma sebebi ve bağlamı, dönemin siyasi ve askeri koşullarının yanı sıra uluslararası ilişkilerin karmaşıklığıyla da şekillenmişti. Detaylar, haberimizde...
Moskova antlaşması hangi savaştan sonra imzalandı?
1921 yılında imzalanan Moskova Antlaşması, Türkiye ve Rusya arasında sınırları belirleyen önemli bir dönemeç olarak kaydedildi. Ali Fuat Paşa, Dr. Rıza Nur ve Yusuf Kemal Tengirşenk gibi Türk temsilciler ile Sovyetler'den Dışişleri Komiseri Çiçerin ve Celalettin Korkmazov'un imzalarıyla gerçekleşen antlaşma, Türkiye'nin doğu sınırlarını belirlerken, Nahçıvan'ın Azerbaycan'a bağlanmasını da içeriyordu.
Sürmekte olan Türk Kurtuluş Savaşı sırasında imzalanan bu antlaşma, uluslararası arenada Ankara Hükümeti'nin imzaladığı ikinci antlaşma olarak önem taşıyordu. Ancak antlaşma süreci, Sovyetler Birliği'nin genel siyasetiyle de etkilenmişti. İlk başta bazı bölge verilmesi talepleriyle zorlanan süreç, Türk ordularının zaferleri ve Ankara'nın pazarlık gücünün artmasıyla olumlu bir sonuca ulaşmıştı.
Antlaşma, 16 madde ve 3 ekten oluşuyordu. İlk maddede her iki tarafın çıkarlarını yansıtmayan antlaşmaların geçersiz olduğu belirtilirken, Türkiye'nin sınırları da bu antlaşma ile belirlenmişti. Türkiye'nin doğu sınırlarında Kars ve Ardahan sancakları Türk egemenliğine geçerken, Batum ise Gürcistan'a bırakılmıştı.
Bu önemli antlaşmanın sonuçları, Türk ve Rus kamuoyunda farklı etkinliklerle anıldı. Ancak Moskova Antlaşması, günümüzde de Türkiye, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki sınırların temelini oluşturması nedeniyle büyük önem taşımaktadır.
Moskova antlaşması neden imzalandı?
Moskova Antlaşması, Türkiye ve Sovyet Rusya arasında sınırların belirlenmesi ve ilişkilerin düzenlenmesi amacıyla imzalandı. Bu antlaşma, Türkiye'nin doğu sınırlarını belirlerken, Rusya'nın da Türkiye'ye bazı yardımlarda bulunmasını ve Nahçıvan'ın Azerbaycan'a bağlanmasını içeriyordu.
Sürmekte olan Türk Kurtuluş Savaşı döneminde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti'nin uluslararası alanda tanınması ve sınırlarının belirlenmesi önemliydi. Ayrıca, Türkiye'nin Batı Cephesi'nde Yunanistan ile yaşadığı mücadele sırasında doğu sınırlarının güvence altına alınması da önemli bir etkendi.
Moskova Antlaşması, taraflar arasındaki siyasi ilişkilerin düzenlenmesi ve Türkiye'nin doğu sınırlarının belirlenmesi konularında bir uzlaşma sağlamayı amaçlıyordu. Bu antlaşma, o dönemdeki siyasi ve askeri koşulların etkisiyle imzalandı ve günümüzde de Türkiye'nin doğu sınırlarının temelini oluşturmasıyla büyük önem taşımaktadır.
