Her yıl 14 Mart'ta dünya genelinde kutlanan Dünya Böbrek Günü, sağlıklı yaşam ve böbrek sağlığının önemine dikkat çekmek için bir fırsat sunuyor. Özellikle böbrek hastalıklarının önlenmesi ve erken teşhisi için bilinç oluşturmayı amaçlayan bu özel gün, vatandaşların sağlıkla ilgili konularda bilinçlenmesine katkı sağlıyor. Peki, 14 Mart Dünya Böbrek Günü nedir? Bu gün neden bu kadar önemli? İşte, detaylar...
14 Mart Dünya Böbrek Günü nedir?
14 Mart Dünya Böbrek Günü, kronik böbrek hastalığının (KBH) önemini vurgulamak ve farkındalığı artırmak için her yıl Mart ayının ikinci Perşembe günü kutlanan bir gündür.
Her yıl Mart ayının ikinci Perşembesi Dünya Böbrek Günü olarak etkinlikler düzenlenmektedir. Bakanlığımız, Türk Nefroloji Derneği, Çocuk Nefroloji Derneği ve Anadolu Böbrek Vakfı işbirliğinde bu yıl çocuklarda böbrek hastalıklarının önlenmesi için toplumsal bilinci artırmak ve erken tanının önemini vurgulanması amaçlanmaktadır.
Çocukluk çağında şiddetli ve uzun süren, iyi tedavi edilmeyen ya da tekrarlayan doğumsal veya kazanılmış böbrek ve idrar yolu hastalıklarına bağlı olarak böbrekte meydana gelen hasar sonucu böbreğin görevlerini yeterince yapamaması kronik böbrek hastalığıdır.
Doğuştan olan hastalıklar (her iki böbreğin de gelişememesi, polistik böbrek, idrar yollarındaki darlıklar ve neden olduğu genişlemeler, kalıtsal geçişli hastalıklar vb.), idrarın idrar kesesinden böbreğe kaçışı, çocukluk çağı mikrobik olmayan iltihabi böbrek hastalıkları ”nefrit” ler, tekrarlayan ateşli idrar yolu enfeksiyonları (böbrek enfeksiyonları), böbrek ve idrar yolu taşları, idrar kesesinin dolmasını ve boşalmasını bozan hastalıklar çocuklarda kronik böbrek hastalığına neden olabilmektedir.
Kronik böbrek hastalığının belirtilerinden bazıları; böğür ağrısı (yan ağrısı), bulantı, kusma, halsizlik, iştahsızlık, karın ağrısı, idrar yaparken yanma, sık ateşlenme, sık sık veya çok uzun aralarla idrara çıkma, kanama nedeniyle idrarın kırmızı-kahverengi olması, göz kapaklarında, yüzde ve bacaklarda şişlik, yüksek tansiyona bağlı baş ağrısı, idrar kaçırma, tuvalete yetişememe, idrar tutmak için bacaklarını sıkıştırma, kesik kesik idrar yapma, böbrek taşlarının düşmesi sonucu ağrı ve kanama, solukluk, büyüme geriliği büyümede duraklama olarak gösterilebilir. Altta yatan hastalıklara bağlı olarak farklı belirtilerin birkaçı bir arada olabilir.
Şikâyetler erken dönemde ciddiye alınmalı ve böbrek hasarını önlemek, en azından azaltmak için erken dönemde tedaviye başlanmalıdır. Tedavi de yeterli ve dengeli beslenme önemli bir yere sahipken ilaç desteği, diyaliz ve böbrek nakli diğer seçenekler arasındadır.
Çocukların kronik böbrek hastalığından korunmasında alınabilecek tedbirler; sık idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda hijyen kurallarına dikkat etmek, sağlıklı beslenme ve yeterli miktarda su tüketmek, altta yatan hastalıklarla ilgili tedavi önerilerini dikkatle uygulamak, gereksiz ilaç kullanımından (ağrı kesiciler, görüntüleme yöntemleri için kullanılan maddeler vb.) sakınılması olarak ifade edilebilir.
Dünya Böbrek Günü'nün Amacı:
- Kronik böbrek hastalığı hakkında farkındalık yaratmak
- Erken teşhis ve tedavinin önemini vurgulamak
- Böbrek hastalarının yaşam kalitesini iyileştirmek için çaba göstermek
Dünya Böbrek Günü Etkinlikleri
Dünya Böbrek Günü'nde dünya genelinde çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinlikler şunları içerebilir:
- Bilgilendirme ve eğitim seminerleri
- Ücretsiz tarama ve testler
- Farkındalık yaratmak için yürüyüşler ve kampanyalar
- Sosyal medya kampanyaları
Böbrek Sağlığını Korumak İçin Yapılabilecekler:
- Sağlıklı beslenmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Fazla kilolardan kurtulmak
- Sigarayı bırakmak
- Alkol tüketimini sınırlandırmak
- Kan basıncını ve kan şekerini kontrol altında tutmak
- Diyabet ve yüksek tansiyon gibi böbreklere zarar verebilecek hastalıkları yönetmek
Kronik Böbrek Hastalığı Nedir?
Kronik böbrek hastalığı, böbreklerin işlevini zamanla kaybetmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. KBH, diyabet, yüksek tansiyon, obezite ve glomerülonefrit gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. KBH'nin erken teşhisi ve tedavisi önemlidir, çünkü tedavi edilmezse böbrek yetmezliğine ve ölüme yol açabilir.