Her yıl 13 Eylül’de gündeme gelen Dünya Sepsis Günü, pek çok insanın aklında soru işaretleri bırakıyor. Neden bu gün bu kadar vurgulanıyor? Sepsis Günü’nün ardındaki mesajlar nelerdir ve hangi konulara dikkat çekiliyor olabilir? Bu soruların yanıtı, pek çok kişinin ilgisini çekiyor. Detayları keşfetmeye hazır mısınız? İşte detaylar haberimzide...
13 Eylül Dünya Sepsis Günü nedir?
13 Eylül, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından her yıl "Dünya Sepsis ve Sepsis Farkındalık Günü" olarak kabul edilmiştir. Bu özel gün, sepsisin küresel düzeyde farkındalığını artırmayı ve sepsisin önlenmesi için daha geniş çapta bilgilendirme yapmayı hedeflemektedir.
Sepsis Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkar?
Sepsis, halk arasında kan zehirlenmesi olarak bilinen ciddi bir klinik durumdur. Vücut, zatürre veya ishal gibi çeşitli enfeksiyonlara karşı aşırı tepki göstererek, kendi doku ve organlarına zarar vermeye başlar. Eğer erken tanı konulmaz ve tedavi edilmezse, sepsis çoklu organ yetmezliği, şok, kalıcı sakatlık ve ölüme kadar gidebilecek ciddi sonuçlar doğurabilir. En önemlisi, sepsis vakalarının %80'inin hastane dışında meydana gelmesi, bu durumun ne kadar tehlikeli olduğunu gözler önüne seriyor.
Sepsisin Korkutucu İstatistikleri
Her yıl dünya genelinde 47 ila 50 milyon arasında sepsis vakası yaşanmaktadır ve bu vakaların 11 milyona yakını ölümle sonuçlanmaktadır. Dünya genelindeki ölümlerin beşte biri sepsisle ilişkili olup, 2,8 saniyede bir kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Sepsise bağlı ölümler, dünya genelindeki toplam can kayıplarının %20’sini oluşturmaktadır. Ancak, bu oran ülkelerin sağlık koşullarına göre değişiklik gösterebilir ve sepsis nedeniyle yaşanan ölüm oranı %15 ila %50 arasında değişmektedir.
Sepsisten iyileşen hastaların %50’ye yakını ise uzun vadeli fiziksel ve psikolojik etkilerle mücadele etmektedir. Sepsis, hastanelerdeki en önemli ölüm nedenleri arasında yer almakla birlikte, aynı zamanda hastaneye yeniden yatışların ve sağlık hizmeti maliyetlerinin başlıca sebeplerinden biridir.
Sepsis Çocukları da Tehdit Ediyor
Sepsis vakalarının %40'ı 5 yaş altı çocuklarda görülmektedir. Bu nedenle sepsis, tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir ve her saat hastanın hayatta kalma şansını etkiler. Özellikle aşırı titreme, kas ağrıları, bilinç bulanıklığı, nefes darlığı ve ciltte solukluk gibi belirtiler gösteren kişiler, derhal tıbbi yardım almalıdır.
Kimler Sepsis Riski Altında?
Sepsis her insanı etkileyebilir, ancak bazı gruplar daha büyük risk altındadır. Özellikle bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler, 60 yaş üstü yetişkinler, 1 yaş altı bebekler, hamileler ve kronik hastalıkları olan kişiler (örneğin, diyabet, AIDS, kronik kalp, akciğer ya da karaciğer hastalıkları) bu risk grupları arasında yer alır. Ayrıca, dalağı alınmış bireyler de sepsis açısından yüksek risk grubunda kabul edilmektedir.
Erken Tanı ve Tedavi Hayat Kurtarır
Eğer bir enfeksiyonun sepsise dönüştüğü tespit edilirse, erken tanı ve uygun antibiyotik tedavisi ile sepsis kontrol altına alınabilir ve hayatlar kurtarılabilir. Erken müdahale ile sepsise bağlı ölümlerin yarısı önlenebilir.
Sepsisten Korunmak Mümkün mü?
Sepsisin önlenmesi mümkündür ve bunun için farkındalığın artırılması büyük önem taşır. Hijyen ve sanitasyon önlemlerine uyumun artırılması, gereksiz antibiyotik kullanımının önlenmesi, aşılama programlarının etkin bir şekilde yürütülmesi ve bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkların kontrol altında tutulması bu hastalığın yayılmasını engelleyebilir. Ayrıca, hastanelerde enfeksiyon kontrol önlemleri ve doğru el hijyeni uygulamalarının sıkı bir şekilde uygulanması da sepsisin önlenmesinde kritik rol oynar.
Sepsis, dünyada her yıl milyonlarca insanın hayatını tehdit eden ciddi bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor. Bu ölümcül hastalığa karşı alınacak önlemler ve farkındalık kampanyaları, birçok hayatın kurtarılmasında önemli bir rol oynamaktadır.
