Tarih sayfalarını araladığımızda her günün ayrı bir hikayesiyle karşılaşırız. 29 Aralık da hem ulusal hem de uluslararası arenada önemli gelişmelere sahne olan bir tarih olarak karşımıza çıkıyor. Sanatın altın sayfalarından siyaset arenasının dönüm noktalarına kadar, vatandaşların 29 Aralık günü ne günüdür? ve Bugün dünya ne günü 29 Aralık 2023? sorularının yanıtları burada. Tarihin tozlu raflarından çıkarılan bu olayların günümüze etkileri nelerdir? İşte tüm bu soruların cevapları ve daha fazlası...
29 Aralık günü ne günüdür?
Bugün, Miladi takvime göre yılın 363. günü olan 29 Aralık'ta, dünya genelinde biyoçeşitliliğin korunması ve önemi vurgulanıyor. Yılın sonuna sadece 2 gün kalmışken, 22 Mayıs tarihi, Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi'nin kabul edildiği gün olarak her yıl Dünya Biyoçeşitlilik Günü olarak kutlanıyor.
Uluslararası Biyoçeşitlilik Günü
Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi, 22 Mayıs 1992'de doğadaki canlı yaşamının azalmasına dikkat çekmek amacıyla kabul edildi. Bu sözleşme, biyoçeşitliliği korumak için uluslararası hukuki bir çerçeve sunmaktadır ve bu yıl BM tarafından belirlenen sloganla vurgulanıyor: "Doğa için çözümün parçasıyız."
Sözleşme, 27 yıldır yürürlükte olup, 196 ülkenin imzasını taşımaktadır. Özellikle sürdürülebilir kalkınma, hayvan, bitki ve mikroorganizma çeşitliliği, gıda güvenliği, barınma, ilaç, sağlıklı ve temiz bir çevrede yaşama hakları gibi konuları içeren çeşitli perspektiflerle çözüm önerileri sunmaktadır. Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi, 1992'de Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenen Yeryüzü Zirvesi'nde 168 ülkenin katılımıyla hayata geçirildi. Türkiye ise sözleşmeyi 14 Mayıs 1997'de onaylayarak imzacı ülkeler arasına katıldı.
Bu anlaşma özellikle sürdürülebilir kalkınma ve gelişme üzerine odaklanmaktadır. Hayvan, bitki, mikroorganizma çeşitliliği ve ekosistemlerinin ötesine geçen bu anlaşma, insanların gıda, güvenlik, barınma, ilaç, sağlıklı ve temiz bir çevrede yaşama haklarını da gözeterek sürdürülebilirliği geniş bir perspektiften ele almaktadır. Türkiye, biyolojik çeşitliliği koruma ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etme amacıyla bu önemli anlaşmayı onaylayarak uluslararası topluluğa katılmıştır.
Bugün dünya ne günü 29 Aralık 2023?
29 Aralık Olaylar
- 1845 - Teksas'ın 28. eyalet olması: Teksas, ABD'nin bir eyaleti oldu.
- 1890 - Yaralı Diz Katliamı: ABD askerleri tarafından gerçekleştirilen bu olayda, en az 153 Kızılderili öldürüldü; 62'si kadın ve çocuktu.
- 1921 - Çerkez Ethem'in saldırısı: İsmet Paşa'nın komutası altına girmeyi kabul etmeyen Çerkez Ethem, Kütahya'da Millî Kuvvetlere karşı saldırıya geçti.
- 1941 - NBC'nin Türkçe radyo yayınına başlaması: Türkçe radyo yayını başladı.
- 1976 - TOFAŞ Otomobil Fabrikası'nda Murat 131 üretimi başlaması: Bursa'da TOFAŞ Otomobil Fabrikası'nda Murat 131'in imalatına başlandı.
- 1978 - İran'da Şahpur Bahtiyar'ın Başbakan olması: İran'da muhalefet lideri Şahpur Bahtiyar Başbakan oldu.
- 1982 - 12 Eylül'ün 22-24. idamları: Çeşitli sebeplerle işlenen suçlardan dolayı üç ayrı kişi idam edildi.
- 1984 - Rajiv Gandhi'nin Hindistan Başbakanı olması: Hindistan Başbakanı İndira Gandhi'nin ölümünün ardından oğlu Rajiv Gandhi göreve geldi.
- 1985 - Lübnan'da barış antlaşması: Lübnan'da on yıllık iç savaşa son veren barış antlaşması, Müslüman ve Hristiyan liderler tarafından Şam'da imzalandı.
- 1989 - Vaclav Havel'in Çekoslovakya Devlet Başkanı seçilmesi: Yazar Vaclav Havel, Çekoslovakya Devlet Başkanı olarak seçildi, 40 yıl aradan sonra ilk komünist olmayan aday.
- 1990 - İstiklal Caddesi'nde tramvayın yeniden hizmete girmesi: 1961 yılında kaldırılan tramvay, İstiklal Caddesi'nde tekrar çalışmaya başladı.
- 1992 - Yaşar Kemal'e Kültür ve Sanat Büyük Ödülü: Ünlü yazar Yaşar Kemal'e Kültür ve Sanat Büyük Ödülü verildi.
- 1994 - THY uçağının düşmesi: Türk Hava Yolları'nın "Mersin" adlı uçağı, Van seferini yaparken düştü; 59 kişi öldü, 22 kişi yaralandı.
- 1995 - Kardak Krizi: Türkiye ile Yunanistan arasında Kardak Krizi çıktı.
- 1996 - Guatemala'da çatışmalara son verilmesi: 36 yıldır süren sivil çatışmalara, gerilla güçleri ile Hükûmet liderleri arasında imzalanan antlaşma ile son verildi.
- 1998 - Khmer Rouge liderlerinin özür dilemesi: Kamboçya'da 1970'te bir milyon kişinin hayatına mal olan soykırım için Khmer Rouge liderleri özür diledi.
29 Aralık Doğumlar
- 1498 - Portekizli denizci Vasco da Gama, Hindistan'a ulaşmak üzere ilk seferine çıktı.
- 1591 - Müslümanlar, Avusturya Arşidükalığı'na bağlı Gran'ı kuşatarak ele geçirdi.
- 1758 - Amerikan Devrimi: İngilizler, Fransızlar ve yerli müttefikleri arasında yer alan Fort Duquesne Muharebesi başladı.
- 1865 - Lewis Carroll tarafından yazılan "Alice Harikalar Diyarında", Londra'da yayımlandı.
- 1885 - Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Romanya, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir ittifak kurdu ve Sırp-Bulgar Savaşı başladı.
- 1910 - Meksika Devrimi: Francisco Madero, Meksika Devrimi'nin liderlerinden biri olarak Porfirio Díaz'a karşı başkaldırıyı başlattı.
- 1928 - Mickey Mouse karakteri, ilk sesli animasyon filmi "Steamboat Willie" ile tanıtıldı.
- 1940 - İkinci Dünya Savaşı: Alman bombardıman uçakları, İngiliz şehri Coventry'yi büyük bir saldırıya uğrattı (Coventry Bombardımanı).
- 1956 - Fas, Fransız ve İspanyol yönetiminden bağımsızlığını ilan etti.
- 1978 - Amerika Birleşik Devletleri'nde 909 kişinin intihar ettiği Jonestown Olayı gerçekleşti.
- 1988 - Estonian SSR, Sovyetler Birliği'nden ayrılarak Estonya Cumhuriyeti'ni ilan etti.
- 2004 - Ukrayna'da gerçekleşen Turuncu Devrim, başkanlık seçimlerinin yeniden yapılması talebiyle kitlesel protestolara neden oldu.
- 2013 - Filipinler'de Super Typhoon Haiyan, tarihin en güçlü tayfunlarından biri olarak kaydedildi, binlerce kişi öldü.
- 2020 - COVID-19 pandemisi: Pfizer ve BioNTech, COVID-19'a karşı etkili bir aşı geliştirdiklerini açıkladılar.
29 Aralık Ölümler
- 1703: II. Mustafa (Osmanlı'nın 22. Padişahı)
- 1825: Jacques-Louis David (Fransız ressam)
- 1926: Rainer Maria Rilke (Avusturyalı şair)
- 1935: II. Fotios (264. Ekümenik Patriği)
- 1963: Aleksander Ładoś (Polonyalı diplomat, konsolosluk memuru, gazeteci ve politikacı)
- 1986: Andrey Tarkovski (Rus film yönetmeni, yazar ve aktör)
- 2007: Phil O'Donnell (İngiliz futbolcu)
- 2018: Yehoşua Glazer (İsrailli millî futbolcu)
- 2020: Pierre Cardin (İtalyan asıllı Fransız modacı)
- 2020: Alexi Laiho (Finlandiyalı müzisyen)
- 2020: Luke Letlow (Amerikalı siyasetçi)
- 2020: Vivienne Westwood (İngiliz eğitimci, moda tasarımcısı, aktivist ve iş kadını)
- 2022: Ruggero Deodato (İtalyan film yönetmeni, senarist ve aktör)
- 2022: Pelé (Brezilyalı futbolcu)
- 2022: Vivienne Westwood (İngiliz eğitimci, moda tasarımcısı, aktivist ve iş kadını)