Kullanıcılar, 4 Ocak 1991’de ne oldu? Büyük Madenci Yürüyüşü nedir? 4-8 Ocak 1991 Büyük Madenci Yürüyüşü hakkında bilgi sorularına cevap arıyor. 4 Ocak 1991’de ne oldu? Büyük Madenci Yürüyüşü nedir? 4-8 Ocak 1991 Büyük Madenci Yürüyüşü hakkında bilgi sorularının cevabı haberimizde…
4 Ocak 1991'de ne oldu? Büyük Madenci Yürüyüşü nedir?
Zonguldak'ta 4 Ocak 1991 tarihinde gerçekleşen Büyük Madenci Yürüyüşü, Türkiye İşçi Sınıfı tarihinin en önemli eylemlerinden biridir. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve Maden Tetkik ve Arama (MTA) işyerlerinde örgütlü olan Türk-İş’e bağlı Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) ile işveren arasında toplu sözleşme görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanması üzerine, sendika 30 Kasım 1990 tarihinde başlamak üzere grev kararı aldı.
Grev, ilk gününden itibaren Zonguldak halkının geniş katılımıyla destek buldu. Hükümetin kamu açıklarını kapatma politikaları ve işçi ücretlerine yönelik tutumu, uyuşmazlığın boyutlarını artırdı ve kamuoyunda büyük tartışmalara neden oldu. Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal, greve karşı duruşu nedeniyle işçilerin protesto odağı haline geldi.
Grev kararına karşılık devlet, 4 Aralık’ta lokavt ilan etti. Ancak sendika, madenlerin işçiler tarafından işletilmesi önerisini değerlendirdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut ile GMİS Genel Başkanı Şemsi Denizer arasında yapılan görüşmede, Aykut, madenlerin kapatılmayacağı garantisini verdi.
22 Aralık’ta GMİS tarafından alınan "Ankara’ya yürüyüş" kararı, 3 Ocak 1991’de Türk-İş tarafından desteklendi. Ancak 4 Ocak’ta işçileri taşıyan otobüslerin Zonguldak’a girişi güvenlik güçleri tarafından engellendi. Bunun üzerine sendika genel başkanı Şemsi Denizer, işçilere Ankara’ya yürüyerek gitme kararı alındığını duyurdu ve yürüyüş aynı gün GMİS Genel Merkezi’nden başlatıldı. İşçi ailelerinin de katılımıyla sayıları 70 bine ulaşan yürüyüşçüler, ilk gün Zonguldak’a 33 km uzaktaki Devrek’e vararak geceyi burada geçirdi.
Başbakan Yıldırım Akbulut, GMİS Genel Başkanı Denizer ile görüştü, ancak anlaşma sağlanamadı. Yol boyunca çeşitli engellemelere rağmen kararlılıkla devam eden işçilerin yolu, jandarma ve polis tarafından kesildi, ancak yürüyüşçülerin kararlılığı karşısında güvenlik güçleri yol açtılar. Daha sonra Mengen’de yeniden engellenen işçiler, barikat önünde bekleyerek taleplerini dile getirdi.
Barikata yakın noktada bekleyen 200 kadar işçi 7 Ocak’ta gözaltına alındı. 8 Ocak’ta Ankara’daki görüşmelerin tamamlanmasının ardından Denizer, yürüyüşe son verildiğini açıkladı.
112 kilometrelik yürüyüş Ankara yolu kavşağına 8 km kala sona erdirilmişti. Zonguldak’a dönen işçiler greve devam ettiler. 25 Ocak’ta hükümet körfez krizi nedeniyle tüm grevleri 60 gün süreyle erteledi.
TTK ve MTA’da çalışan 48 bin işçiyi kapsayan toplu sözleşme, 6 Şubat 1991’de imzalandı. Ancak sözleşme, işçi ücretlerinde beklenen iyileşmeyi sağlayamadı ve grev sonrasında işçilerin talepleri karşılanamadı.