ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Cumartesi günü gerçekleştirdikleri görüşmede nükleer silahların kontrolü konusunda önemli bir uzlaşıya vardı. Liderler, nükleer silahların kullanımına ilişkin kararların yapay zeka yerine insanlar tarafından alınması gerektiği konusunda hemfikir olduklarını açıkladı.
Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, “İki lider, nükleer silahların kullanımına dair kararlar üzerinde insan kontrolünün mutlak olması gerektiğini vurguladı” denildi. Bunun yanı sıra, askeri alanda yapay zeka teknolojilerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesi gerektiği belirtildi. Aynı yönde bir açıklama da Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Ancak bu uzlaşmanın somut adımlara dönüşüp dönüşmeyeceği henüz belirsizliğini koruyor.
Nükleer ve Yapay Zeka Konularında İlerleme
Washington ve Pekin arasındaki bu mutabakat, iki ülkenin uzun süredir anlaşmazlık yaşadığı nükleer silahlar ve yapay zeka alanlarında önemli bir yakınlaşma olarak değerlendiriliyor. ABD, Çin’i nükleer silah görüşmelerine katılmaya ikna etmek için uzun süredir çaba harcıyor. Kasım ayında kısa süreliğine yeniden başlayan resmi temaslar, herhangi bir sonuç alınamadan sonlandırılmıştı.
Pentagon’un geçen yıl yayımladığı rapora göre, Çin’in şu anda 500 fırlatılmaya hazır nükleer silahı bulunuyor ve bu sayının 2030’a kadar bini aşması bekleniyor. ABD ve Rusya’nın ise her birinde 1.700’den fazla nükleer silah olduğu tahmin ediliyor. Çin’in ayrıca hipersonik silah testleri ve nükleer denizaltı üretimi gibi modernizasyon çalışmaları yürüttüğü biliniyor.
Stratejik Dengeler ve Küresel Güvenlik
Çin, resmî olarak “karşılıklı mutlak yok oluş” politikasını sürdürüyor ve nükleer caydırıcılığı minimum seviyede tutmayı taahhüt ediyor. Ancak Batılı analistler, Pekin’in bu duruşuna şüpheyle yaklaşıyor. ABD’li yetkililer, Çin’in nükleer silah kontrolü konusunda yeterince iş birliği yapmamasından duydukları hayal kırıklığını sıkça dile getiriyor.
Biden yönetimi, bu yıl nükleer stratejisini güncelleyerek Çin’in büyüyen nükleer kapasitesini savunma stratejisinin merkezine yerleştirdi. Beyaz Saray, bu adımın belirli bir ülkeye yönelik olmadığını açıklasa da Çin’in hızla genişleyen nükleer cephaneliği, küresel denge açısından endişe yaratmaya devam ediyor.
