Amasya, sadece doğal güzellikleri ve tarihi zenginlikleri ile değil, aynı zamanda adının kökeni ve geçmişte kullanılan eski adıyla da merak uyandırıyor. Amasya adı nereden geliyor? ve Amasya'nın eski adı nedir? Bu eski şehrin adının nereden geldiğini bilmek ve geçmişine dair ipuçlarını keşfetmek, ziyaretçileri büyüleyen bir deneyim sunuyor. İşte Amasya'nın adının sırlı hikayesi ve geçmişteki eski adıyla ilgili ilginç detaylar.
Amasya adı nereden geliyor?
Amasya, Orta Karadeniz Bölümü'nde konumlanmış, tarih kokan bir şehir olarak ön plana çıkıyor. 2020 yılı itibarıyla 147.266 kişilik bir nüfusa ev sahipliği yapan Amasya, Anadolu'nun köklü yerleşim alanlarından biridir.
Antik dönemden itibaren Hititler'den başlayarak çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Amasya, adını tarih boyunca değiştirmeyerek günümüze kadar ulaşmıştır. Kentin en eski bilinen adı, Amasya olarak günümüze kadar gelmiştir. Pers, Pontos ve Roma İmparatorluğu dönemlerine ait ticarette kullanılan gümüş ve bronz sikkeler üzerinde Amasya isminin açıkça okunabildiği bilinmektedir.
Efsanevi coğrafya bilgini Strabon'un doğduğu tahmin edilen M.Ö. 60 ve MS 19. yıllarda Amasya'da doğduğunu belirttiği bilinmektedir. Amasya, coğrafyanın mucidi olarak tanınan Strabon'un yazdığı ünlü eserinde "Amasseia" olarak anılmıştır.
Amasya'nın tarihine dair bir başka ilginç detay, Roma İmparatoru Septimius Severus dönemine ait bir sikke üzerinde yer alan yazıttır. Bu yazıt, Amasya'nın kurucu tanrısının Hermes olduğunu göstermektedir.
Amasya'nın adı, Hitit belgelerine göre ilk olarak "Hakmiş" olarak geçmektedir. Perslerin Amasya'yı fethine kadar bu ismin kullanıldığı düşünülmektedir. Mitridates Krallığı Dönemi'nde ise Amasya, "Amasseia" olarak adlandırılmıştır. Bu dönemde Amasya şehir sikkelerinde açıkça görülen "AMASSEİA" ibaresi bu adlandırmayı doğrulamaktadır.
Amaseia sözcüğü, "Ana Tanrıça" anlamına gelen "Ama" ve onun çeşitlemesi olan "Mâ" ibaresiyle ilişkilidir. Bu bağlamda Amaseia'nın "Ana Tanrıça Mâ'nın şehri" anlamına geldiği düşünülmektedir.
Roma döneminde "AMACIAC" (Amasia) olarak kullanılan Amasya adı, Bizans Devri'nde de değişmeden devam etmiştir. Danişmendliler döneminde bazen "Amasiyye", bazen de "Şehr-i Haraşna" olarak anılmıştır. Selçuklu, İlhanlı, Beylikler ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde ise Amasya adı, hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze kadar ulaşmıştır.
