İzmir’in kültürel mirasını koruma ve kent tarihine katkı sağlama hedefiyle çalışmalarını sürdüren Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), kent arşivciliği ve müzecilik alanında önemli bir adım atıyor. Son beş aylık süreçte arşivcilik hizmetlerine özel önem vererek tasnif işlemlerini hızlandıran APİKAM, İzmir ve çevresiyle ilgili 300 bin dijital belgenin yer aldığı arşivine 100 bin yeni belge eklemeyi planlıyor. Türkiye’de yerel yönetimler bazında en geniş koleksiyona sahip olan APİKAM, bu dijital arşive ücretsiz erişim imkânı sunuyor.
Türkiye'nin en büyüğü
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü Dr. Serhan Kemal Saygı, APİKAM’ın Türkiye’deki en büyük yerel arşiv koleksiyonuna sahip olduğunu belirterek, şu anda 300 bin belgeyi dijital olarak erişime açmış durumda olduklarını ve yakında 100 bine yakın belgeyi daha ekleyeceklerini söyledi. Bu süreci hızlandırmak için yapay zekâ teknolojilerinden faydalanmayı planladıklarını, böylece arşiv malzemelerini daha hızlı ve etkili bir şekilde tasnif edebileceklerini kaydeden Dr. Saygı, ayrıca, üniversitelerin ilgili bölümleriyle iş birliği yaparak dijital arşivciliği yaygınlaştırmayı hedeflediklerini dile getirdi.
Dijital arşiv
APİKAM’ın koleksiyonunda en geniş yeri, İzmir Milli Kütüphane’ye ait süreli yayınlar oluşturuyor. 1877-1950 yılları arasında İzmir’de yayımlanmış tüm gazeteler, dijital arşivde araştırmacıların erişimine sunuluyor. Bunun yanı sıra Osmanlı dönemi mahkeme kayıtları, belediye meclis tutanakları, il yıllıkları ve el yazmaları da APİKAM’ın koleksiyonunda yer alıyor. İzmir’e dair her türlü tarihsel belge ve obje, çağdaş arşivcilik kurallarıyla tasnif edilip dijitalleştirilerek araştırmacılara sunuluyor.
Uluslararası araştırmacılarla etkileşim
APİKAM, dijital arşivini İngilizce dilinde de erişime açarak uluslararası akademisyen ve araştırmacılarla etkileşim kurmayı amaçlıyor. Böylece İzmir’in yerel tarihi, küresel ölçekte daha geniş bir kitleye ulaştırılacak. Halihazırda APİKAM dijital arşivinde 353 cilt gazete, 190 cilt dergi, 2 bin 687 cilt meclis tutanağı, 738 cilt albüm ve 233 cilt şeriyye sicili yer alıyor.
Gönüllülerin bağışları
APİKAM, İzmirli vatandaşların gönüllü bağışlarıyla da arşivini genişletiyor. 400 gönüllü bağışçının katkısıyla zenginleşen koleksiyonda, İzmir’e dair tarihsel öneme sahip belgeler ve objeler dijitalleştirilerek araştırmacılara sunuluyor.
APİKAM’da arşiv ve tasnif çalışması yapan ekip, belgelerin zarar görmemesi için özel koruyucu ekipman kullanıyor. İnce yapılı belgeler titizlikle ele alınırken, tozlu belgelerden korunmak için maske ve eldiven takılıyor. Bu dikkatli çalışma, İzmir’in zengin tarihini gelecek nesillere aktarmayı hedefliyor.