Sağlığımızı tehdit eden pek çok faktör arasında, asbest tozunun da önemli bir yeri bulunmaktadır. Ancak, asbestin ne olduğu, hangi alanlarda kullanıldığı ve bu maddenin insan sağlığına olan etkileri konusunda geniş bir bilgiye sahip olmak, bireylerin kendilerini ve sevdiklerini korumalarına yardımcı olabilir. Bu yazıda, asbestin tanımı, neden zararlı olduğu, nerelerde bulunduğu ve asbest tozu ile ilgili yapılan araştırmaların sonuçlarına dair önemli bilgileri bulacaksınız. Asbest nedir? Asbest ne demek? Asbest nerelerde bulunur? Asbest tozu: İşte tüm detaylar...
Asbest nedir?
Asbest (asbestos) ya da amyant, lifli yapıda bir silikat mineralidir. Silisyumun sodyum, demir, magnezyum ve kalsiyumla oluşturduğu ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere karşı dayanıklı, lifsel mineral yapısında hidrate silikatlardır. Halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı gibi isimlerle de bilinir. Asbest liflerinin solunması, mezotelyoma, asbestozis ve akciğer kanseri gibi çeşitli tehlikeli akciğer rahatsızlıklarına neden olabilir, bu nedenle ciddi bir sağlık ve güvenlik tehlikesi olarak bilinir.
Asbest ne demek?
Asbest, ısıyı iyi ileten bir izolasyon malzemesi olması nedeniyle tarihi çağlardan itibaren kullanılmıştır. Arkeolojik çalışmalar, asbest kullanımının 2500 yıl öncesine kadar gittiğini göstermektedir. Ancak, 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra asbestin kanserojen olduğu ve ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı keşfedilmiştir. Bu nedenle, asbest artık ölümcül bir toz olarak kötü bir üne sahiptir. Asbestin çeşitli türleri bulunmaktadır. Beyaz asbest (krisotil), kahverengi asbest (amosit) ve mavi asbest (krosidolit) en yaygın olanlardır. Bu asbest türleri, özellikle endüstriyel kullanım alanlarında farklı amaçlar için kullanılmıştır.
Asbest nerelerde bulunur?
Asbest, özellikle gemi, uçak, otomobil sanayiinde, inşaat sektöründe, ısı ve ses izolasyonunda yaygın olarak kullanılmıştır. Ancak, birçok ülkede asbestin kullanımı yasaklanmış veya kısıtlanmıştır. Türkiye'de 2010 yılından itibaren asbestin üretimi, kullanımı ve piyasa arzı yasaklanmıştır.
Asbest tozu
Türkiye'de asbest, birçok bölgede bulunmakta ve bilinçsizce kullanılmaktadır. Asbest içeren toprakların kullanımının engellenmesi, halkın bilinçlendirilmesi ve asbestle ilişkili hastalıkların araştırılması için önlemler alınmalıdır. Asbest, solunan havada ve içme suyunda bulunabilen bir madde olarak çevreye zarar verebilir. Düşük oranlarda asbest solunması, akciğerlerde milyonlarca parçacığın birikmesine neden olabilir.