İç güvenlik alanında önemli düzenlemeler içeren kanun teklifine göre, çarşı ve mahalle bekçilerine yeni yetkiler tanındı. Bu düzenleme kapsamında, bekçilere durdurdukları kişi veya araçlarda, yeterli şüphe bulunması durumunda üst arama hakkı verildi. Ayrıca, araçların dışarıdan görülebilen bölümleri de kontrol edilebilecek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) İçişleri Komisyonu’nda görüşülen ve ateşli silahlar ile yetkisiz çakar kullanımına ilişkin cezai düzenlemeleri de içeren 46 maddelik kanun teklifi, yaklaşık 10 saatlik bir oturumun ardından kabul edildi. Teklifin 39 ile 43. maddeleri arasında, çarşı ve mahalle bekçilerinin görev ve yetkilerine dair kapsamlı düzenlemeler getirildi.
Bekçilere Yeni Görev Tanımları
Düzenleme ile çarşı ve mahalle bekçileri, Emniyet Genel Müdürlüğü ya da Jandarma Genel Komutanlığı bünyesindeki amirlerinin gözetiminde çalışacak. Anayasa Mahkemesi’nin kararları doğrultusunda bekçilerin görev tanımları yeniden ele alınarak, üst yetkililerle olan ilişkileri netleştirildi. Bu kapsamda, bekçilerin niteliklerine dair yeni kriterler de belirlendi.
Bekçilerin Yetki Alanları
Anayasa Mahkemesi kararları uyarınca yapılan düzenlemeler, bekçilerin koruyucu ve önleyici görevlerine de netlik kazandırdı. Çarşı ve mahalle bekçileri, görev bölgelerindeki konut, iş yeri ve araçların güvenliğini sağlamak, suç teşkil edebilecek durumları genel kolluk kuvvetlerine bildirmekle yükümlü olacak. Yeterli şüphe varlığında, kişinin veya başkalarının güvenliğini tehdit eden unsurların bulunduğu durumlarda, dıştan el ile kontrol yöntemiyle üst araması yapabilecekler.
Araç ve Kişi Üzerinde Kontrol Uygulaması
Araçlarda ise yalnızca dışarıdan bakıldığında görülebilen kısımlar kontrol edilebilecek. Bekçiler, arama sırasında kişinin kıyafetini çıkarmasını veya aracın kapalı bölümlerini açmasını talep edemeyecek.
Çalışma Sürelerinde Esneklik
Çarşı ve mahalle bekçilerinin haftalık çalışma süresi 40 saat olarak belirlenirken, görev yoğunluğu veya personel yetersizliği gibi durumlarda bu süre valilik onayıyla 56 saate kadar çıkabilecek. Gerektiğinde fazla mesai süreleri, dinlenme süresine eklenecek. Olağanüstü durumlar ya da kamu düzenini etkileyen acil koşullarda ise Bakan onayıyla farklı çalışma saatleri uygulanabilecek.