Borsa piyasasının, birikimlerinizi değerlendirme olanağı sunduğunu ve ticari değeri olan varlıkların alım satımının gerçekleştiğini biliyor muydunuz? Bu piyasa üzerinde yatırımlarınızı gerçekleştirebilmek için borsa emirlerini etkili bir şekilde kullanmalısınız.
Borsada emir verme süreci, yatırımcının alım veya satım taleplerini doğrudan borsaya iletememesi üzerine kurgulanmıştır. Bunun yerine yatırımcı, emirlerini önce bir aracı kuruma iletmeli ve bu aracı kurum, borsa kurallarına uygun olarak talepleri piyasaya sunmalıdır.
Borsa Emirlerinin Kategorileri
Emirler, borsa piyasasında iki temel kategoriye ayrılmaktadır:
-
Normal Emirler: 1 lot ve katları şeklinde verilen emirlerdir ve birçok alt kategoriye sahiptir. Örneğin, limit fiyatlı emirlerde fiyat ve miktar belirlenirken, özel limit fiyatlı emirlerde sadece fiyat belirlenmektedir.
-
Özel Emirler: Borsa İstanbul'da, belli bir miktarın üzerindeki emirleri ifade eder. Örneğin; günlük emirler sadece verildiği seans sonuna kadar geçerli iken, tarihli emirler belirlenen tarihe kadar geçerlidir.
Emir Verme Süreci
Borsa piyasasında emir verme süreci, yatırımcının alım-satım taleplerini aracı kuruma bildirmesiyle başlar. Yatırımcı, emirlerini ya yazılı ya da sözlü olarak aracı kuruma iletebilir. Aracı kurum, bu emirleri borsa yönetmeliğine uygun bir şekilde düzenleyerek, borsa görevlilerine iletilmek üzere hazırlar.
Başarılı yatırımların anahtarı, bu emir tiplerini ve nasıl kullanılacağını iyi bilmekten geçmektedir. Yatırımcının borsa piyasasında elde edeceği kazançlar, verdiği emirlerin doğruluğu ve zamanlamasına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Borsada en iyi emir tipi hangisidir?
Bu sorunun yanıtı, yatırımcının beklentisi, risk profili, piyasa şartları ve stratejisiyle doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle "en iyi" bir emir tipi olmamakla birlikte, yatırımcının amacına en uygun olanı seçilmelidir. İşte borsada sıkça kullanılan emir tiplerinden bazıları ve hangi durumlarda uygun oldukları:
-
Limitli Emir (Limit Fiyatlı Emir): Yatırımcının belirlediği fiyat seviyesinden alım veya satım yapılmasını sağlar. Bu emir türü, yatırımcının istediği fiyat seviyesi dışında işlem yapmasını engeller. Özellikle belirli bir fiyat hedefi olan yatırımcılar için uygundur.
-
En İyi Fiyatlı Emir: Emrin verildiği anda piyasadaki en iyi fiyattan alım veya satım yapılmasını sağlar. Piyasa koşullarına hızlı tepki vermek isteyen yatırımcılar için uygun bir seçenektir.
-
Kalanı İptal Et Emri (KİE): Emrin tamamı gerçekleşmezse gerçekleşmeyen kısmın otomatik olarak iptal edilmesini sağlar. Özellikle belirli bir miktar hisse almak veya satmak isteyenler için uygundur.
-
Anlık Emir: Emrin anında gerçekleşmesini, gerçekleşmezse iptal edilmesini sağlar. Hızla işlem yapılmasını gerektiren durumlar için idealdir.
-
Tarihli Emir: Emrin belirli bir tarihe kadar geçerli olmasını sağlar. Yatırımcının belirli bir tarihe kadar bekleme niyetinde olduğu durumlarda kullanılır.
-
Açılış Fiyatlı Emir: Borsanın açılış fiyatından işlem yapılmasını sağlar. Güne nasıl bir başlangıç yapılacağını tahmin etmek isteyen yatırımcılar için kullanışlıdır.