Yaşam

Bubonik (hıyarcıklı) veba nedir, nasıl bulaşır? Kaç kişi yaşamını yitirdi?

Bubonik veba, Yersinia pestis adı verilen bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalık genellikle kemirgenlerde, özellikle de pirelerde bulunan bu bakterinin insanlara bulaşması sonucu meydana gelir. Bubonik veba, tarih boyunca ciddi salgınlara yol açmış ve büyük kayıplara neden olmuş bir hastalıktır. Bubonik veba nasıl bulaşır...

Abone Ol

Pireler

Genellikle pireler, enfekte bir kemirgenden (örneğin, sıçanlardan) bakteriyi alır. Daha sonra enfekte pire bir insana ısırarak bakteriyi bulaştırabilir. Pirelerin insanlara bulaştırdığı veba türüne "bubonik" denir.

Direkt temas

Enfekte bir hayvana veya insan temas ettiğinde veya onun doku veya vücut sıvılarına maruz kaldığında da bulaşabilir. Ancak bu bulaşma şekli daha nadirdir.

Bubonik vebanın belirtileri nelerdir? 

- Ateş
- Titreme
- Bulantı ve kusma
- Kas ağrıları
- Baş ağrısı
- Şiddetli lenf bezlerinin şişmesi (bubonlar olarak adlandırılır), genellikle boyun, koltuk altı veya kasıklarda
- Deri altında morarma veya siyah renk değişikliği

Bubonik veba, erken teşhis edilip uygun antibiyotiklerle tedavi edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Ancak tedavi edilmezse veya tedavi gecikirse, hastalık daha ciddi formlara ilerleyebilir, bu da "septisemik veba" veya "akciğer vebası" gibi daha ölümcül formlara yol açabilir.

Bubonik veba kaç kişiyi öldürdü? 

Tarih boyunca, bubonik veba ciddi salgınlara yol açmıştır. En ünlü bubonik veba salgını Orta Çağ'da Avrupa'da meydana geldi ve "Kara Veba" olarak bilinir. Bu salgın, tahminlere göre Avrupa'da 25 milyon ila 75 milyon insanın ölümüne neden oldu. Ancak günümüzde, modern hijyen ve tedavi yöntemleri sayesinde bubonik veba çok daha iyi kontrol altına alınmıştır. Yine de dünya genelinde bazı bölgelerde nadiren veba vakaları görülebilir.

Bahsettiğiniz bubonik veba salgını, tarihte kayıtlara geçen en ölümcül salgınlardan biridir. Bu salgın, Orta Çağ'da yaşanmış ve dünya genelinde büyük ölüm ve acıya neden olmuştur. Aşağıda bu salgının ana özelliklerini ve etkilerini bulabilirsiniz...

- Bu veba salgını, 14. yüzyılın ortalarından 18. yüzyılın sonlarına kadar sürdü.
- 1347 ile 1351 yılları arasında başlayan bu salgın, özellikle Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika bölgelerini etkiledi.
- Salgının kaynağı, Yersinia pestis bakterisi tarafından taşınan pirelerdi. Bu pireler, insanları ve hayvanları ısırarak bakteriyi bulaştırıyordu.
- Hastalığın semptomları arasında hıyarcık şeklinde şişmiş lenf bezleri, yüksek ateş, titreme, baş ağrısı, kas ağrıları ve yorgunluk bulunuyordu.
- Salgın, o dönemdeki sağlık önlemleri ve tedavi yöntemleri göz önüne alındığında hızla yayıldı ve büyük ölümlere yol açtı.
- Ölümlerin tahmini sayısı, farklı kaynaklara göre değişmekle birlikte, 12 milyon ila 15 milyon arasında olduğu düşünülmektedir. Bunların en az 10 milyonu yalnızca Hindistan'da meydana gelmiştir.
- Bu veba salgını, tarihsel olarak "Kara Ölüm" olarak adlandırılmıştır ve Orta Çağ'ın en yıkıcı olaylarından biri olarak kabul edilir.

Kara Ölüm, tarihte yaşanan en büyük felaketlerden biri olarak hatırlanır ve dünya tarihine büyük bir etki bırakmıştır. Bu salgının ardından Avrupa'da nüfus azalmış, ekonomik ve toplumsal değişimlere yol açmıştır. Ayrıca, tıbbi bilginin ve salgın hastalıkların kontrolüne yönelik önlemlerin geliştirilmesine de ilham kaynağı olmuştur.