Türkiye'nin geleneksel ve dünya çapında tanınan ihraç ürünlerinden çekirdeksiz kuru üzüm, 2023/24 sezonunu bir önceki sezona göre yüzde 11 artışla 490 milyon dolarlık ihracatla tamamladı. 2022/23 sezonunda bu rakam 439 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. Ancak, çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında miktar bazında önemli bir düşüş yaşandı. 2023/24 sezonunda 259 bin tondan 207 bin tona gerileyen ihracat miktarı, son 8 yılın en düşük seviyesine indi. Bu azalışın, çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesindeki düşüşten kaynaklandığı belirtildi.
İklim değişikliği rekolteyi düşürdü
Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesinin uzun yıllar ortalamasının 100 bin ton altında kaldığını ifade ederek, 2024/25 sezonunda da rekoltenin geçen sezonlar ortalamasının altında kalacağına dair ipuçları bulunduğunu belirtti. Işık, iklim değişikliğinin bu miktar düşüşünün başlıca nedeni olduğunu vurguladı.
Sağlıklı gıdalar listesinde
Dünya Sağlık Örgütü'nün sağlıklı gıdalar listesinde yer alan çekirdeksiz kuru üzüm, kansızlığa iyi geldiği, enerji seviyesini artırdığı, kalp sağlığını desteklediği ve sindirime yardımcı olduğu bilinen bir besin olarak öne çıkıyor. Türkiye'nin Manisa-İzmir-Denizli üçgeninde dünyanın en kaliteli çekirdeksiz kuru üzümünün yetiştirildiğini belirten Işık, üretici ve ihracatçıların uyumlu çalışmasının Türkiye'nin dünya liderliğini korumasında büyük rol oynadığını söyledi. Ayrıca, 2024/25 sezonunda çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında 500 milyon doların üzerinde bir hedef belirlendiğini açıkladı.
En büyük ihracat Avrupa'ya
İhracatın bölgesel dağılımında Avrupa ülkeleri, 384 milyon dolarlık talep ile öne çıkıyor. AB ülkelerine yapılan ihracat, 2022/23 sezonunda 342 milyon dolardan yüzde 12,2 artışla 384 milyon dolara ulaştı. Avrupa’dan sonra en büyük ihracat artışı, Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde yaşandı. Bu bölgelere yapılan ihracat, yüzde 27 artışla 49 milyon dolardan 63 milyon dolara yükseldi. Amerika kıtasına 21 milyon dolar, Afrika ülkelerine ise 2,4 milyon dolar tutarında çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı gerçekleştirildi.
Türkiye, 2023/24 sezonunda 89 ülkeye kuru üzüm ihracatı yaparken, İngiltere 123 milyon dolarlık talep ile liderliğini sürdürdü. Hollanda 64 milyon dolarlık, Almanya ise 50 milyon dolarlık çekirdeksiz kuru üzüm ithalatı yaparak sırasıyla ikinci ve üçüncü sıralarda yer aldı. Avrupa dışındaki öne çıkan pazarlar arasında Avustralya 26,5 milyon dolar, Japonya 25 milyon dolar ve Kanada 18 milyon dolarlık talepleriyle dikkat çekti.