Türkiye Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, vefatının 58. yıl dönümünde Devlet Mezarlığı'ndaki anma töreniyle yad edildi. Törene Cumhurbaşkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürü Bekir Keleş, Ankara Vali Yardımcısı Osman Beyazyıldız ve çeşitli askeri yetkililer katıldı.

Etkinlikte, Cemal Gürsel'in hayatı ve hizmetleri hakkında bilgi verildikten sonra, kabrine Cumhurbaşkanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri adına çelenkler sunuldu. Tören, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla sona erdi.

Cemal Gürsel kimdir?

Cemal Gürsel, 10 Haziran 1895 tarihinde Erzurum'un Hınıs ilçesinde dünyaya geldi. Türk asker ve devlet adamı olarak tanınan Gürsel, Türkiye Cumhuriyeti'nin dördüncü Cumhurbaşkanı ve 27 Mayıs Darbesi sonrası kurulan Millî Birlik Komitesi'nin başkanıdır.

Erzurum'un Hınıs ilçesinde asker bir babanın çocuğu olarak doğan Cemal Gürsel, beş kardeşten ikincisidir. İlk öğrenimini Ordu ilinde tamamladıktan sonra Erzincan Askerî Lisesi'ne devam etti. Orta öğrenimini tamamladıktan sonra Kuleli Askerî Lisesi'ne geçiş yaptı. Kuleli'de son sınıf öğrencisiyken I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle askeri eğitimini yarıda bırakarak 4. Kolorduda subay olarak göreve başladı.

1 Eylül 1922'de yüzbaşı rütbesine terfi eden Gürsel, Kara Harp Okulu'nda bir yıl eğitim aldı. 1 Ekim 1926'da Harp Akademisi'ne başlayarak, 1 Eylül 1929'da kurmay subay olarak mezun oldu. 27 Ocak 1927'de Melahat Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Özdemir adında bir oğlu oldu. Ayrıca, Gürsel çiftinin Hatice Ergün adında bir evlatlıkları da vardı. Oğlu Özdemir Gürsel, Melkan ve Özdem adında iki torun sahibi oldu. Babası Osmanlı subayı, dedesi İbrahim ve büyükdedesi Hacı Ahmet'tir.

Cemal Gürsel, Çanakkale Savaşı'na katılarak aktif askerlik görevine başladı. 45 yıl süren askerlik kariyerinde, Türk Kara Kuvvetleri'ne bağlı çeşitli birliklerde komutanlık ve karargâh görevlerinde bulundu. Askerî öğrencilik yıllarından itibaren popülerliği ve kendisine duyulan sevgi nedeniyle arkadaşları tarafından "Ağa" lakabı verildi ve ölümüne kadar Cemal Ağa olarak anıldı.

25 Ağustos 1958'de Kara Kuvvetleri Komutanı olan Cemal Gürsel, 2 Mayıs 1960 tarihinde Millî Savunma Bakanı Etem Menderes ile yaptığı görüşmede, Cumhurbaşkanı Celâl Bayar'ın istifasını istedi ve Başbakan Adnan Menderes'in Cumhurbaşkanı olmasını önerdi. Bu öneri sonrasında zorunlu izinle İzmir'e gönderildi. 27 Mayıs 1960'ta gerçekleştirilen darbe sonrası, darbeciler tarafından Ankara'ya getirildi ve Millî Birlik Komitesinin başkanlığına getirildi.

Gürsel, darbenin ardından yeni bir anayasa hazırlanması için akademisyenleri görevlendirdi ve 30 Mayıs 1960'da "İkinci Cumhuriyet" ifadesini ilk kez kullandı. Kısa süre içinde yasaklı gazetelerin yeniden açılmasını sağladı ve tutuklu gazeteci ve öğrencilerin serbest bırakılmasına önayak oldu. Ayrıca, Yassıada'daki yargılamaların sonuçlarına etki etmeye çalıştı ancak bu konuda sınırlı bir etki sağladı.

Cemal Gürsel, 10 Ekim 1961'de yapılan genel seçimlerin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Cumhurbaşkanlığı'na seçildi. 

Cemal Gürsel, 2 Şubat 1966'da Amerika Birleşik Devletleri'ne tedavi için gitti ancak sağlık durumu hızla kötüleşti ve komaya girdi. 26 Mart 1966'da Ankara'ya döndü ve 28 Mart 1966'da Cumhurbaşkanlığı görevine son verildi. 14 Eylül 1966'da vefat etti ve Anıtkabir'de toprağa verildi. 30 Ağustos 1988'de naaşı Devlet Mezarlığı'na nakledildi.

Kaynak: Haber Merkezi