Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hilal Çelik Kazıcı ve ekibi, ceviz kabuğundan "yüzey alanı geniş aktif karbon" üreterek ekonomiye kazandırmayı amaçlıyor. Kazıcı, Muradiye Meslek Yüksekokulu'ndan öğretim görevlisi Müge Yayla Çiftçi ve kimya mühendisi Fırat Salman ile birlikte 2021'de Van YYÜ Teknokent'te çalışmalara başladı. KOSGEB desteğiyle yürütülen bu çalışma, gıda, eczacılık, kimya, petrol, maden, nükleer, otomobil, atık gaz ve su arıtma gibi birçok alanda kullanılabilen aktif karbon üretimine odaklanıyor.
Doç. Dr. Kazıcı, Van'da yoğun şekilde üretilen cevizin kabuğundan aktif karbon elde etmek için 2021'de başlattıkları çalışmanın olumlu sonuçlar verdiğini belirtti. Özellikle Bahçesaray, Çatak ve Gevaş ilçelerinde yoğun ceviz yetiştiriciliği yapıldığını, 2022'de kentte 6 bin 800 ton ceviz üretildiğini vurgulayan Kazıcı, bu veriler doğrultusunda yüksek karbon içeriğine sahip ceviz kabuklarını değerlendirmek istediklerini ifade etti. Kazıcı, "Çalışmamız KOSGEB tarafından desteklendi. Temel hedefimiz yüzey alanı geniş karbon üretimini artırmak" dedi.
Aktif karbonun birçok sektörde stratejik bir ürün olduğunu belirten Kazıcı, bu maddenin üretimini yaygınlaştırarak ihracat açığını azaltmayı hedeflediklerini söyledi. "Aktif karbonun avantajı, yapısında daha fazla gözenek bulunmasıdır. Bu sayede birçok kirleticiyi etkili şekilde emer ve tutar. Örneğin bir gramlık aktif karbonun yüzey alanı yaklaşık bir futbol sahası kadardır" dedi. Kazıcı, Teknokent'te kurdukları şirket aracılığıyla aktif karbonun pazarlanması ve endüstriye kazandırılması için çaba gösterdiklerini belirtti.
Kente aktif karbon tesisi kazandırılmasıyla Türkiye'nin bu üründeki dışa bağımlılığının azalacağını vurgulayan Kazıcı, "Tesis kurmak ve girişimci olmak isteyenleri buraya davet ediyoruz. Ortak bulma arayışındayız ve sektörle işbirliği yapmaya hazırız. Çalışmamıza destek veren Rektörümüz Prof. Dr. Hamdullah Şevli, KOSGEB yetkilileri ve Van Teknokent yönetimine teşekkür ederim" ifadelerini kullandı.
Aktif karbonun geniş kullanım alanları olduğunu belirten Kazıcı, bu maddenin içme suyu ve endüstriyel atık su arıtma tesislerinde, hava ve baca gazı arıtma sistemlerinde, katalizör olarak ayrıştırma ve saflaştırma işlemlerinde, gıda, sağlık, ilaç, kozmetik, kağıt, tekstil, biyogaz tesisleri, alüminyum kompozit üretimi, petrol ve doğal gaz endüstrisi, iyon değiştirici maddelerin imalatı ve tarım gibi birçok endüstri alanında kullanıldığını kaydetti.
