Günümüzde teknolojinin hızlı gelişimiyle birlikte, pek çok terim ve cihaz hayatımıza girmiş durumda. Ancak bazıları hala net bir şekilde anlaşılmıyor. İşte bu noktada, "Dekoder" kavramı da sıkça karşımıza çıkıyor ve merak uyandırıyor. Peki, Dekoder nedir? Dekoder ne için kullanılır? yanıtı ise haberimizde yer alıyor...
Dekoder nedir?
Kod çözücü (decoder), kodlanmış verinin orijinal halini geri kazanmak için temel olarak kullanılmaktadır. Sayısal elektronikte, kod çözücülerin işleyişi oldukça basittir. Kodlanmış bir veri, çoklu girişli bir kod çözücüye verilir ve çıkış olarak farklı şekillerde kodlanmış çoklu çıkışlar elde edilir.
Kod çözücüler, CMOS mantık yöntemleriyle farklı şekillerde tasarlanabilir. Temel olarak, bir kod çözücü, mantık kapıları kullanılarak inşa edilir. Örneğin, VE mantık kapısı, tüm girişler mantıksal 1 olduğunda çıkışı mantıksal 1 verir. Ancak pratikte, tek bir VE kapısı yerine VE DEĞİL, VEYA DEĞİL gibi mantık kapıları kullanılabilir. Bu, enerji tüketimi ve zaman açısından daha verimli sonuçlar sağlar.
Kod çözücüleri, durağan rastgele erişimli bellek (SRAM) bit hücrelerinden oluşan bir yazmaç öbeğinde satır seçimi, görüntü işleme veya veri çoklamada kullanılır.
Kod çözücü için bir SRAM tablosu veya yazmaç öbeğiyle kullanılan kelime seç sürücüsü, farklı tasarımlarla birlikte kullanılabilir. Her bir satır için bir kod çözücü ve bir kelime seç sürücüsü, girişlerin VE ve VEYA mantık kapılarına sırayla verildiği bir yapıda oluşturulabilir. Bu şekilde, adres tellerine göre hangi satırın seçileceği belirlenir ve ilgili kod çözücü aktif hale getirilir.
Bir sistem, n girişe ve 2n çıkışa sahip bir kod çözücü tasarlayabilir ve bu sistemlerden farklı giriş ve çıkış sayılarına sahip kod çözücü modelleri elde edilebilir. Örneğin, 2'ye 4'lük bir kod çözücüden yola çıkarak, 3'e 8'lik bir kod çözücü elde etmek mümkündür. Ayrıca, bu kod çözücülerin seçme girişleri eklenerek ters çoklayıcı (Demux) kod çözücüleri de oluşturulabilir.
Genel anlamda bir decoder, kodlanmış verinin orijinal halini elde etmek için kullanılır. Bu, teknolojik sistemlerin daha etkin bir şekilde çalışmasını sağlar ve birçok farklı alanda yaygın olarak kullanılır.
Dekoder ne için kullanılır?
Decoder, kodlama işleminin tersi olarak işlev görür. Daha önce kodlanmış bilgileri daha anlaşılır bir biçimde dönüştürmek için kullanılır. Örneğin, cep telefonlarına gelen mesajları çözümleyerek metin haline getirir ve okunabilir hale getirir. Başlangıçta, mesajlar genellikle 2’lik sayı sisteminde gelir, ancak decoder bu mesajları alır ve metin formatına çevirir, böylece iletilen mesajlar okunabilir hale gelir.
Decoder ve encoder arasında bazı belirgin farklar bulunmaktadır. Her ikisi de temel olarak bir kod çözme sistemi olarak işlev görür, ancak decoder genellikle bir şifre çözücü olarak düşünülür ve değerlendirilirken, encoder fiziksel bir kodlayıcıdır ve belirli bir mekanik yapısı vardır.
Döner bir sistem altında sarmal yapıya sahip olan encoder, kodlama çözücü olarak işlev görür. Bu nedenle, genellikle döner kodlayıcı olarak adlandırılır. Elektromanyetik bir cihaz olarak etkileşimi dönüştürme yeteneği ile dijital ortama geçişi sağlar. Ancak decoder, şifre çözme yoluyla kodları çözen bir şifre çözücüdür.
Dekoder kelimesi, elektronik alıcılar ve cihazlar için şifre ya da bilgi çözücü bir aleti ifade eder. Elektronik alanında sıkça kullanılan bu terim, genellikle önemli bir işlevi olan bir cihazı tanımlar. Türk Dil Kurumu'na göre dekoder kelimesi, çözücü olarak açıklanmaktadır.
Dekoderler, bazı elektronik cihazlardaki şifreleri çözmek için kullanılan bir araçtır. Bu cihazlar, sistemlerdeki şifreleri etkisiz hale getirerek bilginin erişilebilir hale gelmesini sağlar.
