Son iki haftada yumurtaya gelen fahiş artışlar birçok sektöre de etkisini gösterdi. Pastacılık sektörüne etki eden yumurta fiyatları, diğer maliyetlerin artışıyla zor dönemden geçiyor. Alım gücü düşen vatandaşlar için artık lükse dönen pasta fiyatları bir yılda yüzde 100 zamlandı. Fiyatlardaki korkunç artış, özel günlerin de vazgeçilmezi olan pastanın tadını kaçırdı. Yalnızca un, şeker, yağ değil pasta taşınması için elzem olan kutunun da maliyeti ciddi oranda arttı. Elektrik ve tüp gaza gelen zamlar da cabası. Dükkan kiraları ve personel giderleri de üretim maliyetlerine eklenince ortaya çıkan fiyat dudak uçuklatıyor. Sadece yaş pasta değil, kuru pasta, baklava, çikolata gibi lezzetine doyum olmaz ürünler de zamlardan nasibini alıyor.
‘Yumurtaya yetişemiyoruz’
Yumurtanın, pastane sektöründe ana hammaddelerinden sadece bir tanesi olduğunu aktaran İzmir Şekerciler ve Pastacılar Odası Başkanı İhsan Esen, “Yani un, şeker hemen arkasından yumurta ve yağ gelir. Bu dört ürünümüz ana hammaddedir bizim. En çok kullandıklarımız bunlardır. Dolayısıyla yumurtanın hızlı bir şekilde yükselmesi maliyetlerimizi daha da arttırdı. Yumurta zaten pahalıydı. Bir koli yumurtayı 90-100 TL bandında alıyorduk, şu anda 150 TL’ye kadar çıktı. Bu dabizim ciddi oranda maliyetimizi arttırıyor. Sadece yumurta da değil, bugün ekmeklik un bile 1000 TL, şekerin çuvalı 2 bin TL, yağ fiyatları zaten aldı başını gitti” dedi.
‘Zamma direniyoruz’
Sektör olarak bu yüksek maliyetler karşısında şaşırdıklarını belirten Başkan Esen, “Zam yapmak istemiyoruz, zam yapmayı düşünmüyoruz ama hammadde fiyatlarının artması işlermizi bayağı bir daraltıyor. Maliyetler hammaddeyle de bitmiyor; iş yeri girdileri de ciddi oranda sıkıntılı, kira giderleri, personel giderleri, elektrik, su, doğal gaz giderleri, vergiler bizi iyice çıkmaza sokuyor. Gıda sektöründe yüzde 1 KDV ile bütün ürünlerimiz giriyor ama yüzde 10 KDV'yle çıkıyor. Bu da bizim sattığımız her üründe yüzde 9 zararda olmamız anlamına geliyor. Bu zaten en büyük sıkıntı ve başından beri düzeltemedik. Yumurta fiyatlarının artışının durdurulması lazım. Neden fahiş oranda yükseliyor bilmiyoruz. Yumurta fiyatlarında zaman zaman azalma yükselme oluyor. Ancak bizi şu anda ciddi oranda zorluyor” ifadelerini kullandı.
‘8 kişilik pasta hayal’
Pastaya olan taleplerin geçen yıla göre azaldığını vurgulayan Esen, “İnsanlar pasta yiyor ama eskisi gibi tüketilmiyor. Önceki yıllarda doğum gününü kutlayacak olan vatandaş evine giderken 8 kişilik pasta alıyordu. Evine gidip çocuklarıyla güzelce yiyordu. Şimdi 8 kişilik pastalar hayal oldu. Fiyatları çok yüksek olduğu için 2 ya da 4 kişilik pasta alıp onu 5-6 kişi yemeye çalışıyorlar. Sadece pastaya olan talep değil, baklavada da, diğer kuru pastalarda da, çikolata da böyle. Fiyatlar maliyetlerden, giderlerden dolayı yükselince, bu ürünlerin de satışı da ciddi oranda düşüyor. İnsanların alım gücü çok fazla olmadığından, pasta da lükse giriyor artık. İnsanlar yese de olur, yemese de olur. Dolayısıyla bizim satışlarımızda da sıkıntı yaşıyoruz, düşüşler oluyor. Bu da genel aylık cirolara yansıyor, sonuçta orada 10 tane de pasta satsanız bir usta çalıştırıyorsunuz, 30 tane de satsanız bir usta çalıştırıyorsunuz. O ustanın maaşını, sigortasını ödemek zorunda. Daha az ürün yaparak usta çalıştırdığımızda bu bize sıkıntı oluyor” sözlerine yer verdi.
‘1000 liranın altında yok’
Pastaların fiyatlarının kalitesine göre değiştiğini dile getiren Esen, “Yani birinci sınıf, ikinci sınıf, üçüncü sınıf işletmelerimiz var. Bugün üçüncü sınıf işletmeleri temel alırsak şu anda 8 kişilik pastanın fiyatları ortalama 500-800 TL aralığında oluyor. Geçen yıl bu pastaların fiyatı en fazla 400 TL’ydi. Yüzde 100 fiyat artışı oldu. Daha kaliteli yerlerden pasta almak isteyenler olursa da 1000 TL’nin altında olan bir pasta yok. Şu an zam yapmadıklarını belirten Esen, “Zam yapmamak için direniyoruz ama tabii ki bu önümüzdeki yılbaşından sonra devletimiz de dahil her şeye zam yaptığı için yani yüzde 30-40 zamlar geleceği için esnafa ve bize de yansıyor. Asgari ücrete, enerjiye, her türlü gidere zam gelecek. Haliyle bu durumların karşısında bize gelen ölçüde zam yapmak mecburiyetinde kalıyoruz” dedi.
