Büyükada'nın tarihi vapur iskelesinde yer alan ve "Edebiyatçıların Sığınağı" olarak bilinen Ksidas Kitabevi, 107 yıllık geçmişiyle eski popülerliğini yitirmiş olsa da, işletmecisi Mihail Paşa'nın özverili çalışmaları sayesinde varlığını sürdürmeye devam ediyor.
Turizmci Çelik Gülersoy'un öncülüğünde 1937 yılında "Melce-i Üdeba" olarak adlandırılan kitabevi, zaman içinde birçok ünlü şair ve yazarın ziyaret ettiği bir mekân haline geldi. Nurullah Ataç, Yahya Kemal, Reşat Nuri Güntekin, Ziya Gökalp, Faik Ali Ozansoy, Yunus Nadi, Yakup Kadri, İbrahim Alaaddin Gövsa, Orhan Seyfi, Orhan Pamuk ve Ahmet Ümit gibi isimler sık sık burayı ziyaret etmiştir. Kitabevi, Büyükada'ya 1917 yılında gelen Nikolas Ksidas tarafından kurulmuştur.
Kurucunun vefatının ardından, oğlu Hrisafi ve torunu Vasiliki bu kitabevini işletmiş, ancak yaşlılık nedeniyle Vasiliki Hanım, 1978 yılında kitabevini, güvendiği Mihail Paşa'ya devretmiştir. Mihail Paşa, Nikolas ve Hrisafi Ksidas'ın "kitapların dükkanlardan eksik olmaması" vasiyetini yerine getirerek, 46 yıldır bu mekânı işletmektedir.
Mihail Paşa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şairlerin ve edebiyatçıların Büyükada'yı huzurlu bir ortam olarak tercih ettiklerini, dolayısıyla kitabevlerinin de ziyaret edilen yerler arasında olduğunu belirtti. Paşa, "Burası edebiyatçıların yeri ve sığınağıdır, aynı zamanda yazarların evidir. 1930 ve 1940'larda yazarlar burada toplanır ve yazılarına karar verirdi. Adaların sakinliği onları cezbetmişti," dedi.
Kitabevini büyük bir aşkla işlettiğini belirten Paşa, "Bu işe aşık olmasaydım burayı işletmezdim. İşinizi severek yapmalısınız. Ömrüm yettiğince, aksatmadan burayı devam ettireceğim," şeklinde konuştu. Ayrıca, çocuklarına ve torunlarına bu mekânın kitabevi olarak devam etmesi için vasiyet ettiğini vurguladı. Paşa, "Buradan kitap eksik olmayacak. Bu mekâna ve kitaplara aşığım," ifadelerini kullandı.
Paşa, kitabevinin 107 yıllık geçmişi ve yayıncılığa katkılarından dolayı Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından kendisine verilen "Kitabevi Emek Ödülü"nden dolayı mutlu olduğunu ifade etti. Geçmişte İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Arapça, Almanca, Rumca gibi dillerde gazete ve kitaplar da satıldığını ancak okuma oranındaki düşüş nedeniyle üzüldüğünü belirtti.
79 yaşındaki Ara Suner, 63 yıldır Ksidas Kitabevi'nden gazete ve kitap aldığını, "Üç kuşaktır buradan alışveriş yapıyoruz," dedi. 84 yaşındaki Bedri Pekkip de, 56 yıldır aynı kitabevinden gazete ve kitap aldığını belirtti.
