Ege Üniversitesi Gözlemevi Müdürü Doç. Dr. Hasan Ali Dal tarafından yürütülen “Farklı Kütlelerden Manyetik Aktif Yıldızların Flare Doyum (Saturasyon) Seviyesinin, Yıldız Evrim Sürecinde Dönme Dönemine Göre Değişimi” isimli proje, TÜBİTAK-ARDEB 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, proje ekibini makamında ağırlayarak başarılar diledi. Üniversitenin güçlü Ar-Ge ve inovasyon altyapısıyla bilim üretme ekosistemine katkı sağladığını belirten Prof. Dr. Budak, tam akredite, öğrenci odaklı bir araştırma üniversitesi olarak yenilikçi fikirler üretmeye devam ettiklerini, bilimsel ekosistem içinde akademisyenlerin, nitelikli projeleri literatüre kazandırdıklarını, Doç. Dr. Hasan Ali Dal ve ekibinin TÜBİTAK nezdinde desteklenen bu projesinin, Cumhuriyetin ikinci asrını 'Türkiye Yüzyılı' yapma vizyonuna önemli bir katkı sağlayacağını vurguladı.
Kritik öneme sahip
Proje yürütücüsü Doç. Dr. Hasan Ali Dal, yıldız aktivitesi üzerine yapılan çalışmaların, Güneş’in sergilediği Güneş Aktivite Çevrimi'nde son dört çevrimin genliğinin düştüğünü gösterdiğini belirtti. Güneş Aktivite Çevrimi’nin belirlenmesinin önemine dikkat çeken Doç. Dr. Dal, Güneş'te şiddetli patlamaların ve enerji salınımlarının ne zaman gerçekleşeceğini tahmin etmenin, Dünya’daki yaşam için kritik öneme sahip olduğunu ancak son dört Güneş Aktivite Çevrimi'nin, mevcut çevrimin oldukça sakin geçeceğini öngördüğünü, 2021’de başlayan mevcut çevrimin ise beklenenin aksine aşırı şiddetli olduğunu ve devam ettiğini dile getirdi.
Doç. Dr. Dal, Güneş Aktivite Çevrimi’nin uzun yıllardır tam olarak anlaşılmadığını ve 2018’de başlattıkları doktora çalışması ile bu konuda önemli bulgular elde ettiklerini ifade etti. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü öğrencisi Ezgi Yoldaş'ın, Güneş yüzeyindeki aktivite yapılarını analiz ederek, 30 yıllık bir çevrime sahip olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Türkiye'de bir ilk
Projenin Türkiye’de ilki olacak bu çalışma ile diğer yıldızlardaki benzer değişimlerin de değerlendirileceğini belirten Doç. Dr. Dal, bu projenin, Güneş’in tahminlerin dışındaki davranışlarını açıklamayı ve daha doğru uzay havası tahminleri yapmayı hedeflediğini, Güneş Aktivite Çevrimi’ne dair tahminlerin doğruluğunun, ülkeler için milyarlarca dolarlık ekonomik kayıpların önüne geçebildiğini ve toplumsal yaşama olan etkilerini azaltabildiğini ifade etti.
