Son yıllarda enerji sektöründe yaşanan hızlı gelişmeler ve büyük ölçekli projeler, beraberinde bazı tartışmaları da getiriyor. Özellikle, acele kamulaştırma uygulamaları, kamuoyunda geniş bir tartışma yaratıyor. Peki, bu süreç nasıl işliyor? Enerji projelerinde acele kamulaştırma ne anlama geliyor ve nasıl gerçekleştiriliyor? İşte, merak edilen soruların cevapları...
Enerjide acele kamulaştırma nedir?
Türkiye'nin çeşitli illerinde gerçekleştirilecek enerji projeleri için bazı taşınmazların acele kamulaştırılmasına karar verildi.
Cumhurbaşkanı'nın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan kararlara göre, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) tarafından yürütülecek olan "154 kV Birecik OSB Transformatör Merkezi Projesi" kapsamında belirli taşınmazlar acele kamulaştırılacak.
Kırklareli'de bulunan Airres-4 RES Elektrik Üretim Tesisinin kapasite artışı için gereken bazı taşınmazların tapuda Hazine adına tescil edilmesi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından acele kamulaştırılmasına karar verildi.
Ayrıca, "154 kV R3-Elazığ-1 RES TM-154 kV Maden TM Enerji İletim Hattı Projesi" ve "154 kV Gönen-Çan Girdi Çıktı Ihlamur RES TM Enerji İletim Hattı (Hat 1 ve Hat 2 Kısmı) Projesi" bağlantı anlaşmaları gereği, belirli taşınmazlarda direk yerlerinin mülkiyetinin, iletken salınım gabarisinin ise irtifak hakkı şeklinde TEİAŞ tarafından acele kamulaştırılması planlanıyor.
Nasıl olur?
Enerji sektöründe acele kamulaştırma, genellikle hükümet veya ilgili kurumların belirli enerji projeleri için gerekli olan arazi, taşınmaz veya mülkiyet haklarını hızlı bir şekilde devralma sürecidir. Bu süreç, projenin zamanında ve etkili bir şekilde tamamlanabilmesi için gereken yerel izinlerin alınmasını sağlar.
Acele kamulaştırma süreci genellikle şu adımları içerir:
-
Karar Alma: İlgili otoriteler, belirli bir enerji projesinin gerçekleştirilmesi için gerekli olan araziyi veya mülkiyet haklarını kamulaştırmaya karar verirler. Bu karar genellikle projenin kamu yararına olduğunu ve acil olduğunu belirtir.
-
Değerlendirme ve Tazminat Belirleme: Kamulaştırılacak taşınmazların değeri belirlenir ve sahiplerine adil bir tazminat ödenmesi sağlanır. Bu değerlendirme genellikle uzmanlar ve yerel otoriteler tarafından yapılır.
-
Hukuki Süreç: Kamulaştırma süreci yasal prosedürlere uygun olarak ilerler. Bu süreç, kamulaştırma kararının resmi olarak duyurulması, mülkiyet haklarının devri ve tazminatın ödenmesini içerir.
-
Yerine Getirme: Kamulaştırma süreci tamamlandıktan sonra, ilgili arazi veya mülkiyet hakları, enerji projesinin inşası veya işletilmesi için kullanılmak üzere ilgili kuruluşa devredilir.
Acele kamulaştırma süreci genellikle hızlı bir şekilde gerçekleştirilir, çünkü enerji projeleri genellikle zamanında tamamlanması gereken büyük ölçekli projelerdir ve gecikmeler maliyet artışına ve planlama zorluklarına neden olabilir. Ancak bu süreç, mülkiyet haklarına ve yerel toplulukların çevresel ve sosyal etkilere ilişkin endişelerine adil ve dikkatli bir şekilde yanıt verilmesi gerektiğini göz önünde bulundurmalıdır.