Kırgızistan’ın başkenti Bişkek'te yaptığı açıklamalarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin 'Ortak Türk Alfabesi' projesine geçmek için hazır olduğunu duyurdu. Erdoğan, Türkiye'de halihazırda kullanılan 29 harfe ek olarak 5 yeni harf ekleneceğini belirtti.

Erdoğan, Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu tarafından eylül ayında Bakü’de düzenlenen Ortak Alfabe Komisyonu’nda kabul edilen projenin önemine vurgu yaptı. "Türkiye, Azerbaycan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bu konuda hazır. Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan'ın yeni alfabeye geçiş için inisiyatif başlatması isabetli olacaktır." diyen Erdoğan, Türk dünyasını birleştirecek bu adımın önemini dile getirdi.

"Q, X, W, Ň, Ä"

Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı’na üye ülkelerin de alfabelerinde dönüşüm yapması gerektiğini ifade etti. "Türk Akademisi ve Türk Dil Kurumu tarafından geçtiğimiz eylül ayında Bakü'de düzenlenen Ortak Alfabe Komisyonu Toplantısında Ortak Türk Alfabesi projesi üzerinde mutabakata varılması tarihi bir adım teşkil etmiştir." şeklinde konuştu.

1991'de başlatılan çalışmalara atıfta bulunarak, Türk ülkelerinin ortak bir alfabe kullanması planlandığını ve mevcut alfabeye Q, X, W, Ň, Ä harflerinin eklenmesinin tavsiye edildiğini aktardı.

Erdogandan Alfabe Reformu Aciklamasi 5 Yeni Harf Geliyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan, alfabede yapılacak değişikliklerle ilgili olarak "Ortak alfabemiz, kader ortaklığımızın, ortak istikbalimizin ve geleceğe birlikte adım atma irademizin de nişanesidir. Bu alandaki çabalarımızı artırmak suretiyle aramızdaki her türlü engeli inşallah ortadan kaldıracak, Türk dünyasının tarihi kucaklaşmasına imza atacağız." ifadelerini kullandı.

Hangi harf nereden geliyor?

Eklenmesi planlanan 5 yeni harf ve bunların köken aldığı diller şunlardır:

  1. Q (q)

    • Köken Dili: Arapça
    • Açıklama: Türkçe'de "k" sesi yerine kullanılan bir harf olup, özellikle Kazakça, Kırgızca ve Özbekçe gibi dillerde sıkça yer alır. Örneğin, Kazakça "Qazaq" (Kazak) kelimesinde görülmektedir.

  2. X (x)

    • Köken Dili: Arapça
    • Açıklama: Bu harf, Türk dillerinde "ş" sesi yerine geçer ve özellikle Uygurca'da yaygın olarak kullanılır. Uygurca "xiao" (küçük) gibi kelimelerde örneklenir.

  3. W (w)

    • Köken Dili: İngilizce
    • Açıklama: Genellikle batıda kullanılan bir ses olup, özellikle Tatarca ve Çuvaşça gibi dillerde de yer alır. Tatarca "Waqıt" (zaman) gibi kelimelerde yer bulur.

  4. Ň (ň)

    • Köken Dili: Çekçe (ve diğer Slav dilleri)
    • Açıklama: Türk dillerinde "ny" (yumuşak n) sesi için kullanılır. Bu harf, özellikle Kırgızca gibi bazı Türk dillerinde yer alır. Kırgızca "bǝnŇe" (bir) gibi örneklerde görülebilir.

  5. Ä (ä)

    • Köken Dili: Almanca (ve diğer Batı dilleri)
    • Açıklama: Bu harf, Türk dillerinde "e" sesinin daha açık bir versiyonunu temsil eder. Özellikle Kazakça'da kullanılır ve "Ädil" (adil) gibi kelimelerde örneklendirilebilir.

Kaynak: AA