Hayat

Kitap Kokusu ve Sanatın Buluştuğu Noktalar: Dünyanın En Etkileyici 10 Kütüphanesi

Bilgiye ulaşmanın ötesinde, estetik ve tarih kokan mekanlar arıyorsanız, dünyadaki bazı kütüphaneler size ilham verebilir. Bu özel mekanlar, hem mimarileri hem de sundukları atmosfer ile kitap severlerin ve sanat tutkunlarının hayal dünyalarını zenginleştiriyor. İşte, sanatla iç içe geçmiş ve büyüleyici atmosferleriyle dikkat çeken, dünya çapında en etkileyici 10 kütüphane. Bu kütüphaneler, sadece kitapların değil, aynı zamanda kültürel zenginliklerin de buluşma noktası...

Abone Ol

Strahov Abbey Kütüphanesi, Prag, Çek Cumhuriyeti Prag'daki Strahov Manastırı, 1143 yılında Premonstratenler tarafından kurulduktan sonra tanınmaya başlamıştır. Premonstratenler, 1120'de St. Norbert tarafından kurulan Roma Katolik bir grubudur ve Norbertian ya da Beyaz Azizler olarak da bilinirler. Komünizm döneminde manastır kapatılmış ve din adamları hapse atılmıştır. Rejim çöktükten sonra 1990'larda manastır yeniden açılmıştır. Strahov Manastırı'nda St. Roch Kilisesi, Mozart'ın 1787'de org çaldığı Our Lady of Ascension Kilisesi, Strahov Resim Galerisi ve eşsiz Strahov Kütüphanesi bulunmaktadır. Kütüphane, Barok tavan freskleriyle süslenmiş iki büyük salondan oluşur ve Çek Cumhuriyeti'nin en büyük manastır kütüphanesidir. Yaklaşık 800 yaşında olan kütüphanede 130.000'in üzerinde eser bulunur, bunlardan 2.500'ü 1500 yılından önce basılmış ve 3.000'i el yazması eserlerdir. En eski eser, 9. yüzyıldan kalma Strahov İncilidir. Ayrıca, Antwerp'li Christophe Plantin gibi ünlü yayıncıların eserleri de kütüphanede yer alır. Kütüphanede, 1780'lere tarihlenen ve Franz Maulbertsch tarafından yapılan "İnsanlığın Ruhsal Gelişimi" adlı fresk ile kaplı iki kat yüksekliğinde bir Felsefe Salonu bulunur. Bu salona bağlanan ve 1679'da Giovanni Orsi tarafından inşa edilen Teoloji Salonu ise Barok mermer kaplı kavisli çatısıyla dikkat çeker ve duvarları değerli eserlerle dolu kitap raflarıyla kaplıdır.

Admont Manastır Kütüphanesi, Avusturya Admont Manastır Kütüphanesi, Avusturya'nın Enns Nehri kenarındaki Admont kasabasında yer alan, dünyadaki en büyük monastik kütüphanedir. Barok sanat, mimari ve el yazmalarıyla ünlüdür. Kütüphane, 1774 yılında inşaatına başlanan ve 1776 yılında tamamlanan, Josef Hueber tarafından tasarlanmıştır. Kütüphanedeki fresk döngüsü, 80 yaşındaki Bartolomeo Altomonte tarafından yapılmış olup, din, sanat ve bilimin derin ilişkisini keşfeder. Merkezi kubbe, Hristiyan inancının köşe taşını oluşturan Vahiy'e odaklanırken, yan kubbelerde Tıp, Teoloji ve Hukuk gibi çeşitli bilimler ve sanatlar betimlenir. Her kubbe, ilahi bilgiden tarihsel araştırmaya kadar çeşitli temaları anlatan alegorik figürler ve semboller içerir. 2018 yılında, kütüphane, çevrimiçi dikkat çekmek için kapsamlı bir tanıtım stratejisi başlattı. Facebook takipçi sayısı 4,500'den 2022'de 160,000'e çıkarken, giriş bilet satışları da 10,000'den 60,000'e yükseldi.

Mafra Saray Kütüphanesi, Mafra, Portekiz Portekiz'de Lizbon'dan 28 km. uzaklıktaki Mafra'da bulunan, Mafra Milli Sarayı, 1717-1755 yılları arasında Barok mimari stilinde inşa edilmiş bir manastır ve saray kompleksidir. 1910 yılında milli anıt olarak adlandırılmış ve Portekiz'in yedi harikasından biri sayılmıştır. Sarayda, ikinci katta bulunan Rococo tarzındaki olan kütüphane, Manuel Caetano de Sousa tarafından yapılmış olup, 88 mt. uzunluğunda, 9.5 mt. genişliğinde ve 13 mt. yüksekliğindedir. Zemin bir sanat eseri olarak, pembe, gri, beyaz ve diğer renklerdeki mermerlerle süslenmiştir. Kitaplık rafları ahşap ve iki katlı olarak yan duvarlar boyunca yer almıştır. Burada 36 bin deri kaplı 14., 15., 16. Ve 17, asırlara ait çok kıymetli eserler bulunmaktadır. Bu kitapların içinde, 1493 tarihli Nuremberg Chronicle, 1514 tarihli üç lisanda yazılmış İncil, ilk modern coğrafya atlası olarak kabul edilen 1595'te basılmış Theatrum Orbis Terrarum gibi paha biçilmez yapıtlar bu koleksiyonun bazı parçalarıdır. Bu kütüphane 18. Yüzyılda Portekiz'deki en önemli manastır kütüphanesi olarak görev yapmıştır.

George Peabody Kütüphanesi, İrlanda George Peabody Kütüphanesi, Johns Hopkins Üniversitesi'ne bağlı bir kütüphanedir ve 19. yüzyıl araştırmalarına odaklanır. Baltimore'daki Peabody Kampüsü'nde bulunan bu kütüphane, şehir merkezinin kuzeyindeki Mount Vernon-Belvedere tarihi kültürel bölgesindedir. Koleksiyonlar, George Peabody'nin "herkesin serbestçe faydalanabileceği bir kütüphane" kurma hedefini yansıtacak şekilde genel halkın kullanımına açıktır. Kütüphane, Baltimore'lu tüccar ve hayırsever George Peabody tarafından finanse edilmiştir. Peabody, 1857'de Peabody Enstitüsü için 300.000 dolar bağış yapmış ve enstitü 1866'da kurulabilmiştir. İlk kütüphane müdürü John Morris, ABD ve Avrupa'daki büyük kütüphanelerin koleksiyonlarını inceledikten sonra 50.000 kitaplık bir liste hazırlamış ve bu kitapları elde etmeye çalışmıştır. Bu koleksiyon geliştirme yöntemi, akademik kütüphaneler için bir standart haline gelmiştir. Kütüphane, 1878'de ünlü yerel mimar Edmund G. Lind tarafından tasarlanan Doğu Kanadı'nda açılmıştır. Peabody Enstitüsü'nün bir parçası olarak başlayan kütüphane, 1967'de Baltimore Şehri'ne devredilmiş ve Enoch Pratt Ücretsiz Kütüphanesi'ne bağlı bir departman haline gelmiştir. 1982'de Johns Hopkins Üniversitesi'ne geçerek Eisenhower Kütüphanesi'nin Özel Koleksiyonlar bölümü ve Sheridan Kütüphaneleri'nin bir parçası olmuştur.

Trinity College Kütüphanesi,İrlanda Trinity College Dublin Kütüphanesi, Dublin, İrlanda'daki Trinity College'ın akademik kütüphanesidir. 1592 yılında kurulan kütüphane, 7 milyon civarında eseri barındırır ve İrlanda'daki tek yasal depo kütüphanesidir. Bu statü sayesinde, İrlanda'daki yayıncılar, tüm yayınlarının bir kopyasını ücretsiz olarak bu kütüphaneye teslim etmek zorundadır. Ayrıca, Birleşik Krallık'ta yayımlanan eserler için de bu hakka sahiptir. Kütüphane, İrlanda'nın ulusal sembolü olan Brian Boru harfini, 1916 İrlanda Cumhuriyeti Proklamasyonu'nun bir kopyasını ve ünlü Book of Kells'i (Kells Kitabı) kalıcı olarak saklamaktadır. Kitabın dört cildinden biri her zaman kamuya açık olarak sergilenmektedir. 2020'de kurulan yeni vitrin sayesinde, sayfalar düzenli olarak değiştirilmekte ve bazı sayfalar uzun yıllar sonra ilk kez halkın erişimine sunulmaktadır. Üniversite üyeleri, ayrıca Tallaght Üniversitesi Hastanesi ve Milltown'daki Irish School of Ecumenics'in kütüphanelerine de erişim sağlayabilirler.

Mafra Saray Kütüphanesi, Mafra, Portekiz Portekiz'de Lizbon'dan 28 km. uzaklıktaki Mafra'da bulunan, Mafra Milli Sarayı, 1717-1755 yılları arasında Barok mimari stilinde inşa edilmiş bir manastır ve saray kompleksidir. 1910 yılında milli anıt olarak adlandırılmış ve Portekiz'in yedi harikasından biri sayılmıştır. Sarayda, ikinci katta bulunan Rococo tarzındaki olan kütüphane, Manuel Caetano de Sousa tarafından yapılmış olup, 88 mt. uzunluğunda, 9.5 mt. genişliğinde ve 13 mt. yüksekliğindedir. Zemin bir sanat eseri olarak, pembe, gri, beyaz ve diğer renklerdeki mermerlerle süslenmiştir. Kitaplık rafları ahşap ve iki katlı olarak yan duvarlar boyunca yer almıştır. Burada 36 bin deri kaplı 14., 15., 16. Ve 17, asırlara ait çok kıymetli eserler bulunmaktadır. Bu kitapların içinde, 1493 tarihli Nuremberg Chronicle, 1514 tarihli üç lisanda yazılmış İncil, ilk modern coğrafya atlası olarak kabul edilen 1595'te basılmış Theatrum Orbis Terrarum gibi paha biçilmez yapıtlar bu koleksiyonun bazı parçalarıdır. Bu kütüphane 18. Yüzyılda Portekiz'deki en önemli manastır kütüphanesi olarak görev yapmıştır.

Alexandria (İskenderiye) Kütüphanesi,Mısır Mısır’ın İskenderiye şehrinde yer alan Alexandria Kütüphanesi’nin oldukça köklü bir geçmişi bulunuyor. Antik Mısır’ın bilgi merkezi sayılan kütüphanede hem iç hem de dış mimari oldukça dikkat çekiyor. Kütüphanenin dış cephesi Antik Mısır’ı betimleyen işlemelerle kaplı. 900.000’e yakın el yazması bulunan kütüphane, rivayetlere göre Roma İmparatorluğu döneminde ateşe verilerek yakıldı. İlerleyen dönemde birkaç kez tadilat gören ve kapanan kütüphane, 2002 yılındaki restorasyon çalışmalarının ardından yeniden kullanıma açıldı.

Merton College Kütüphanesi, İngiltere Merton College Kütüphanesi (Merton College, Oxford'da) İngiltere'nin en eski kütüphanelerinden biri olup, dünya çapında sürekli kullanımı devam eden en eski akademik kütüphanelerden biridir. Kütüphane, kolejin farklı bölümlerinde yer alır ve erken dönem basılmış kitaplar ile 300'den fazla ortaçağ el yazması içeren paha biçilemez bir koleksiyona sahiptir. Tarihi koleksiyon, William Reade gibi ortaçağ din adamlarının bağışları ile oluşturulmuştur. Griffin Higgs ve Henry Kent'in kişisel kütüphanelerinden gelen yaklaşık 600 ve 800 cilt de koleksiyona dahil edilmiştir. Toplam koleksiyon yaklaşık 70.000 cilt kitap içermektedir. En eski bölüm olan Upper Library, 1373 yılında Mob Quad'ın tamamlanmasının bir parçası olarak William Humberville tarafından inşa edilmiştir. Bu kütüphane, 16. yüzyılda Warden Sir Henry Savile döneminde geliştirilmiştir. Çatıya büyük tavan pencereleri eklenmiş ve Thomas Bodley tarafından yeni kıta stilinde düzenlenmiştir; eski kitap sandıkları ve kürsüler yerine raflar ve aralarına banklar yerleştirilmiştir. Upper Library, bu 16. yüzyıl düzenlemelerini hala korumaktadır. Kütüphanede ayrıca bazı zincirli kitaplar, I. Elizabeth'in Galler İncil'lerinden biri, bir çift 16. yüzyıl küresi (biri dünya, diğeri gökyüzü için), astrolablar ve diğer erken dönem bilimsel aletler bulunmaktadır. Ana akademik kütüphane başka bir yerde olmasına rağmen, Upper Library hala kolej üyeleri tarafından düzenli olarak kullanılmakta ve randevu ile ziyaretçilere açıktır. Kütüphane ayrıca, dağcı Andrew "Sandy" Irvine, yazarlar T. S. Eliot ve Max Beerbohm gibi eski Mertonianların önemli koleksiyonlarına da sahiptir. Merton College Kütüphanesi, kitapları yatay yerine dikey yerleştirme konusunda öncülük etmiştir. Kütüphane, Amerikalı yazar F. Scott Fitzgerald'ın 1925 tarihli The Great Gatsby romanında, genç ve gizemli milyoner Jay Gatsby'nin kendisini "Oxford'lu" olarak tanıttığı yerde bahsedilmiştir.

Bodleian Kütüphanesi,İngiltere Bodleian Kütüphanesi, Oxford Üniversitesi'nin ana araştırma kütüphanesi olup, Avrupa'nın en eski kütüphanelerinden biridir ve İngiltere'nin en büyük ikinci kütüphanesidir. 2003'te kabul edilen Resmi Derleme Kütüphaneleri Kanunu'na göre İngiltere'de yayınlanan eserlerin derlendiği altı resmi derleme kütüphanesinden biridir ve İrlanda'dan da her kitaptan bir nüsha talep etme hakkına sahiptir. Kütüphaneye genellikle "Bodley" veya "Bod" denir ve öncelikli olarak araştırma hizmeti verir, bu nedenle belgeler genelde okuma salonlarının dışına çıkarılamaz. 2000 yılında Oxford Üniversitesi içindeki birçok kütüphane, Oxford Üniversitesi Kütüphane Hizmetleri (OÜKH-OULS) adı altında bir araya getirilmiş, 2010'dan itibaren ise Bodleian Kütüphaneleri olarak adlandırılmıştır. Oxford Üniversitesi'ne bağlı kolejlerin kendi kütüphaneleri vardır ve bu kütüphaneler Bodleian'dan bağımsızdır ancak OLIS adlı katalog ağına bağlıdır. Bodleian Kütüphanesi'nin arşivlerinin çoğu 2015 itibarıyla dijital hale getirilip kamuya açılmıştır. 2015 Kasım'ında Shelley'nin "Eşyaların Mevcut Tabiatına Dair Şiirsel Bir Makale" adlı eseri satın alındı ve kütüphanedeki eser sayısı on iki milyonu geçti. 1811'de yayınlandıktan kısa süre sonra kaybolduğu düşünülen bu eser dijital hale getirilip internet erişimine açıldı ve sabit nüshası Aralık'a kadar sergilenecektir. Eserin, şairin Oxford Üniversitesi'nden atılmasına neden olan etmenlerden biri olduğu düşünülmektedir. Profesör Michael Rossington, eserin varlığının uzun zamandır bilindiğini ancak Shelley uzmanları tarafından hiç görülmediğini belirtmiştir.

Marciana Kütüphanesi, Venedik, İtalya Marciana Millî Kütüphanesi (İtalyanca: Biblioteca nazionale Marciana); Venedik, İtalya'da yer alan bir halk kütüphanesidir. 1468'de Bessarion'un, sahip olduğu eserleri Venedik Cumhuriyeti'ne bağışlaması sonrasında kurulmuştur