Göz tansiyonu, birçok kişinin göz sağlığıyla ilgili en önemli endişelerinden biridir. Ancak, neden ortaya çıkar ve bu durumla karşılaşanlar nelere dikkat etmelidir? Göz tansiyonu olanlar için uygun önlemler nelerdir? Bu önemli soruların cevapları, göz sağlığını korumak ve yaşam kalitesini artırmak için önemlidir. Gelirken, bu sorguların detaylarına birlikte bakalım.
Göz tansiyonu (Glokom) neden olur?
Göz tansiyonunun tipik sebeplerinden biri, göz içi basıncın artmasıdır. Gözler, kendilerini destekleyen sıvı üretir ve bu sıvı gözbebeklerinden gözün önüne doğru akar. Sağlıklı bir gözde, sıvı iris ve kornea arasındaki kanallardan düzenli bir şekilde akar. Ancak göz tansiyonunda, bu kanallardaki direnç artar, sıvı gözde birikir ve buna bağlı olarak göze baskı uygular. Bu baskının neden olduğu basınç, optik sinire zarar vererek göz tansiyonuna yol açabilir. Göz tansiyonunun nedenleri ve risk faktörleri, ailesinde göz tansiyonu öyküsü bulunan bireylerde normal popülasyona göre 10 kat daha fazla risk taşıyan kişileri içerir. Bu risk faktörleri şunlardır:
- Genetik yatkınlık
- Kapalı açılı glokom riski için yakını görememe (hipermetropi)
- Yüksek veya düşük kan basıncı (hipertansiyon ve hipotansiyon)
- Açık açılı glokom riski için uzağı görememe (miyopi)
- Korneaların normalden daha ince olması
- Göz yaralanması veya ameliyat geçirmiş olma
- 40 yaş ve üzeri olma
- Uzun süreli steroid ilaçları kullanımı
- Diyabet, migren gibi vücudu etkileyen hastalıkların varlığı
- Afrika veya Hispanik kökenli olma
Gözde, kornea arka yüzü ile lens ön yüzü arasında bulunan hümör aköz sıvısı bulunur. Bu sıvı, normalde düzenli bir şekilde salgılanır ve drenajı yapılır. Ancak çeşitli nedenlere bağlı olarak hümör aköz sıvısının drenajı engellenebilir, bu da basınç artışına ve glokoma neden olabilir.
Göz tansiyonu olanlar ne yapmamalı?
Sağlıklı bireylerde normal göz içi basıncı genellikle 16 mmHg civarındadır. Glokomun ileri evrelerinde, göz içi basıncının 16-18 mmHg aralığında tutulması genellikle yeterlidir. Ancak görme sinirindeki hasarın ciddi olduğu durumlarda, göz içi basıncının 10 mmHg'a kadar düşürülmesi gerekebilir. Tedavinin ana hedefi, görme kaybının ilerlemesini durdurarak istikrarlı bir göz içi basıncı elde etmektir. Bu nedenle, tedavi ve takip sürecinde göz içi basıncı ölçümlerine ek olarak düzenli olarak görme alanı muayeneleri ve optik sinir testlerinin yapılması önemlidir. Görme kaybının durduğu ancak göz içi basıncının düşük olduğu durumlarda, hedeflenen basınç yeniden gözden geçirilmelidir. Glokom teşhisi aldıysanız, genellikle normal yaşamınıza devam edebilirsiniz ve göz muayenelerinizi aksatmamanız önemlidir. Ancak bazı değişiklikler yapmak faydalı olabilir. Örneğin, göz içi basıncını artırabilecek aktivitelerden kaçınmak önemlidir, bunlar arasında nefesli çalgı çalmak, ağırlık kaldırmak, yoga yapmak ve baş aşağı pozisyon almak yer alır. Ayrıca, görme kaybı olan hastaların günlük aktivitelerini güvenli tutmak için önlemler alması önemlidir. Sağlık durumunuzun yanı sıra ruh sağlığınıza da dikkat etmelisiniz. Hastalıkla ilgili duygularınızı ve endişelerinizi paylaşmak, kendinizi daha güvende hissetmenize yardımcı olabilir. Bu nedenle, doktorunuzla ve diğer glokom hastalarıyla iletişim kurmak önemlidir.
