Beklentiler ve Gerçekler: Haziran Ayı Enflasyon Analizi
Çarşamba günü, Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılının Haziran ayına ait enflasyon rakamlarını kamuoyu ile paylaşacak. Geçtiğimiz Mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %3,37 artış göstermiş, yıllık bazda ise %75,45 gibi dikkat çekici bir yükseliş sergilemişti. Aynı zamanda, son on iki aylık ortalama, %62,51 oranında bir artışa işaret ediyordu. Bu veriler, Haziran ayında açıklanacak yeni enflasyon rakamları için temel bir referans noktası oluşturmakta ve ekonomi çevrelerinde çeşitli beklentilerin oluşmasına sebep olmaktadır.
Piyasa Beklentileri ve Merkez Bankası'nın Tahminleri
Merkez Bankası'nın son piyasa katılımcıları anketi, ekonomi uzmanları ve analistlerin enflasyon beklentilerine ışık tutmaktadır. Haziran ayına dair anket sonuçlarına göre, cari yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki ankete kıyasla küçük bir düşüş göstererek %43,52 olarak gerçekleşti. Bir yıl sonrası için TÜFE beklentisi %31,79’a düşerken, iki yıl sonrası için ise %20,33 olarak belirlendi. Bu veriler, ekonomik aktörlerin orta vadede enflasyonun yavaşlayacağına dair umutlarını yansıtıyor. Aylık TÜFE artışlarının yılın ilk yarısında Ocak ayında %6,70, Şubat'ta %4,53, Mart'ta %3,16 ve Nisan'da %3,18 olduğu göz önüne alındığında, Mayıs ayındaki %3,37'lik artış piyasalar tarafından dikkatle izlenmiştir.
Maaş Zamlarının Netleşmesi: Memur ve Emekliler Üzerine Etkiler
Haziran ayı enflasyon verilerinin açıklanması, memur ve emekliler için maaş zamlarının da netleşmesi anlamına geliyor. Toplu sözleşme ve enflasyon verileri, bu zamların belirlenmesinde belirleyici faktörler arasında yer alıyor. Özellikle SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranları, bu verilere göre şekillenmektedir. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'nden Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, TRT Haber'de yaptığı açıklamada, son beş aylık enflasyonun %22,72 olarak gerçekleştiğini ve bu oranın Haziran ayı enflasyonuyla birlikte daha da artış gösterebileceğini belirtti. Zengin, memur ve memur emeklileri için beş aylık enflasyona göre tahmini artış oranının %17,38 olduğunu, Haziran enflasyonu ile birlikte bu oranın %20 civarına ulaşabileceğini öngördü.
Bu durum, geçmişte olduğu gibi, memur ve memur emeklileri ile SSK ve Bağ-Kur emeklileri arasında dönemsel olarak farklılaşan zam oranlarına yol açabilmektedir. Örneğin, Ocak 2024'teki artışlar sırasında, memur ve memur emeklileri için enflasyon farkı nedeniyle %49,25'lik bir zam yapılmışken, SSK ve Bağ-Kur emeklileri %37,57 oranında zam almıştı. Ancak, Cumhurbaşkanı'nın açıklamalarıyla emekliler için bu oranlar eşitlenmişti. Temmuz ayındaki zam oranları da benzer bir şekilde, toplu sözleşme detayları ve enflasyon farkları göz önünde bulundurularak hesaplanacaktır.