Son günlerde, Türkiye'nin milli marşı İstiklal Marşı'nın bestecisi ve Türk müziğinin önemli isimlerinden Osman Zeki Üngör hakkında vatandaşlar arasında yoğun bir ilgi var. İstiklal Marşı'nın kahramanlık ve vatanseverlik duygularını en güçlü şekilde ifade eden bestecinin kim olduğu ve hayatıyla ilgili detaylar, internet üzerinde sık sık araştırılan konular arasında yer alıyor. Peki, İstiklal Marşı bestecisi kimdir? Osman Zeki Üngör kimdir? İşte detaylar...
İstiklal Marşı bestecisi kimdir?
İstiklal Marşı şiiri, 12 Mart 1921'de Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından İstiklâl Marşı olarak kabul edilmiştir. Bestesi Osman Zeki Üngör'e aittir. Osman Zeki Bey, 1921'de Mehmet Âkif’in şiirinin milli marş olarak seçilmesinin ardından 1922'de Maarif Bakanlığı tarafından düzenlenen beste yarışmasına davet edilen 24 besteciden biriydi. Bazı anekdotlara göre İstiklâl Marşı'nı, İzmir'in Yunan işgalinden kurtuluşundan sonra bestelemişti. Yarışma seçici kurulu, Osman Zeki Bey'in eserini beşinci sıraya yerleştirirken; Ali Rıfat Bey'in alaturka tarzındaki bestesi birinci seçildi. Ancak 1930'da, Maarif Bakanlığı'nın resmi kurumlara gönderdiği bir genelgeyle uygulamada değişiklik yapıldı ve o güne kadar Ali Rıfat Bey'in bestesiyle seslendirilen güfte; Osman Zeki Bey’in Batı tarzı bestesiyle seslendirilmeye başladı ve devletin resmi marşı haline geldi.
Osman Zeki Üngör kimdir?
Osman Zeki Üngör, 1880 yılında İstanbul'da doğmuş ve 28 Şubat 1958'de yine İstanbul'da vefat etmiş olan bir sanatçıdır. Şairlik, bestecilik, orkestra şefliği ve keman virtüözlüğü gibi birçok alanda önemli katkılarda bulunmuştur.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ulusal marşı olan İstiklâl Marşı'nın bestecisi olarak tanınır. Osmanlı sarayında ilk Türk kemancısı olarak yetiştirilmiş olan Üngör, birçok klasik Batı müziği bestecisinin keman konçertolarını Türkiye'de çalan ilk Türk kemancısıdır.
Bugünün Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın temelini oluşturan Osmanlı saray orkestrasını yönetmiş ve orkestranın İstanbul'da halka açık konserler vermesini sağlamıştır. Ayrıca cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'daki ilk senfonik konserlerin gerçekleşmesini sağlamıştır.
Musiki Muallim Mektebi'nin kuruluşunda büyük emeği geçmiş bir eğitimci olan Üngör, aynı zamanda besteci Ekrem Zeki Ün'ün babasıdır.
Üngör, Osmanlı saray bandosu olan Mızıka-yı Hümayun'a katılarak müzik eğitimi almıştır. Yeteneği sayesinde II. Abdülhamid'in dikkatini çekmiş ve konser kemancısı olarak yetiştirilmiştir. Mızıka-yı Hümayun bünyesinde başkemancı olarak görev yapmış ve orkestranın halka açık konserlere dönüşmesinde önemli rol oynamıştır.
Üngör, İstiklâl Marşı'nı besteleyerek büyük ün kazanmıştır. Mehmet Âkif Ersoy'un şiirinden esinlenerek bestelediği marş, Türkiye'nin milli marşı olarak kabul edilmiştir.
Cumhuriyetin ilanından sonra Ankara'ya taşınarak orkestrasıyla birlikte ilk senfonik konseri gerçekleştiren Üngör, Musiki Muallim Mektebi'nin kurulmasında da önemli rol oynamıştır. Türkiye'nin müzik eğitimine büyük katkı sağlamış ve birçok öğrenci yetiştirmiştir.
Son yıllarında sağlık sorunları nedeniyle emekliye ayrılan Üngör, İstanbul'da yaşamış ve 1958 yılında vefat etmiştir. Cenaze töreninde İstiklâl Marşı çalınmış ve Osmanağa Camii'nde defnedilmiştir.
