Türkiye’de işsizlik rakamları her gün değişse de, işsizliğin bilançosu değişmiyor. Türkiye’de işsizlikle en çok kadınlar savaşırken mevcut ekonomi nedeniyle savaşa öğrenciler de dahil oldu. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre son aylarda işsizlikte azalma söz konusu olsa da, hala milyonlarca kişi iş bulamadığı için yoksullukla mücadele etmek zorunda kalıyor. İzmir’de genç işsiz sayısının da kadın işsiz sayısının da yüksek olduğunu belirten Türk İş İzmir Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak, İzmir’in artık istihdam sağlayabilen bir kent olmadığını söyledi. Çakmak, “Bir zamanlar İzmir turizm kenti diyorduk. Turizmden iyi paralar kazanacak diyorduk. Kazanamadık. İzmir liman kenti dedik. Ticaretten çok güzel paralar kazanacağız dedik. Yapamadık. İşsizlik arttı. Keza diğer taraftan yerel yönetimler, köylülere destek vermiyor. Hükümet keza köylülere destek vermiyor. Dolayısıyla da köylerde çalışan kimse kalmadı” dedi.
İş yok, seyyar çok
İzmir’in birçok noktasında organize sanayi bölgeleri (OSB) açıldığına dikkat çeken Çakmak, “OSB'ler açıldıktan sonra istihdam sağlanıyor deniyor. Ancak asgari ücrete işçi çalıştırıyorlar. Yani verimli bir istihdam sağlamıyorlar. Boş bir istihdam sağlıyorlar. İzmir'de işsizlik oranları vahim derecede. Birçok da seyyar satıcı var. Bu insanlar sosyal güvenceleri olmamasına rağmen neden seyyar çalışıyor? Çünkü adam haftada 45 saat çalışıyor ve asgari ücret 17 bin TL para alıyor. Bunun yanında ne yol alabiliyor, ne yemek alabiliyor, ne pirim alabiliyor, hiçbir şekilde alamıyor. Seyyar satıcı bir su satıyor, suyu marketten 3 liraya alıyor, sokakta 10 liraya satılıyor. Yedi lira, sadece tek bir su şişesinden kar ediyor. Dolayısıyla da seyyar olarak satmaya devam ediyor. Bunun sonucunda seyyar satıcıların sayısı artıyor. Hükümetin bir an önce politikalarında değiştirerek istihdam ortamı yaratması gerekiyor” diye konuştu.
Hedef: Ucuz işgücü
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı ise Türkiye’de kadınların yüksek oranda işsizlikle savaştığını belirterek, bu durumun İzmir’de de benzer olduğunu söyledi. Sarı, “En çok kadınlar, işsizlikle uğraşan kesim. Son bir yılda Türkiye genelinde işsizlik sayısında 2 milyon kişilik bir artış görüldü. Bu artış yüzde 26,5 oranında oldu. Geçen yıl toplam 8 milyon işsiz sayısı varken bu sayı bu yıl 10 milyonu geçti. Kadın işçilerin Türkiye'deki sayısı yüzde 37 oranında” ifadelerini kullandı. Mevsimlik işçilerin Eylül ayı itibariyle ‘işsiz’ kervanına katıldığını belirten Sarı, “10 Eylül 2024 itibariyle mevsimlik işçilerin artık işleri bitti. Dolayısıyla da işsizlik bu noktada arttı. Hasadın bitmesi işsizliği artırdı. Hükümet de işsizler ordusu kurmaya çalışıyor. Bunu da ucuz iş gücünü artırmak için yapıyorlar” şeklinde konuştu.
“Öğretmen bile seyyar satıcı”
İzmir Seyyar Satıcılar Derneği Başkanı Evren Laçin, vatandaşın seyyar satıcılığa yönelmesinin asıl nedeninin işsizlik olduğunu söyledi. Ekmek parası kazanmak adına çalışmak isteyen ancak iş bulamayan vatandaşların, karnını doyurmak için seyyar satıcılık yaptıklarını kaydeden Laçin, “Kimse güvencesiz seyyar satıcı olarak çalışmak istemez ancak bu insanlar iş bulamıyor. O yüzden kadından erkeğine; gencinden yaşlısına, üniversite öğrencisinden atanamayan öğretmenine kadar bir sürü kişi seyyar satıcı olarak çalışmak zorunda kalıyor” ifadelerini kullandı.
