İzmir'in Bornova ilçesindeki Yeşilova Höyüğü'nde devam eden arkeolojik kazılar, tarih meraklıları ve bilim dünyası için heyecan verici bulgular sunmaya devam ediyor. Son olarak, kazılarda 8 bin 200 yıl öncesine ait, taş malzemeden yapılmış bir sürme kalemi ortaya çıkarıldı. Buluntunun üzerinde yer alan siyah boya kalıntıları, bu kalemin, dönemin kadınları tarafından güzellik amacıyla kullanıldığını gözler önüne seriyor.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, sürme kaleminin önemli bir estetik obje olduğunu belirterek, "Buluntunun ucunda siyah bir boya kalıntısı var. Bunlara sürme kalemi adı veriliyor. Bir süs aleti. Bu, 8 bin 200 yıl önceki Egeli kadınların da süsüne önem verdiğini, güzelliğine düşkün olduklarını ve kendilerine baktıklarını gösteriyor" dedi. Derin, bu bulgunun Ege Bölgesi'nde kadının süs ve bakım kültürünün ne kadar köklü olduğunu da kanıtladığını ifade etti.
Kazılardan Elde Edilen Zengin Tarihi Veriler
Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova Belediyesi ve Ege Üniversitesi'nin destekleriyle yürütülen kazılar, bölgenin binlerce yıllık tarihini aydınlatmaya devam ediyor. Yeşilova ve Yassıtepe höyüklerinde yapılan çalışmalarda, 8 bin 500 yıl öncesine kadar uzanan bir yerleşim yerinin izleri bulundu. Daha önce yapılan kazılarda, üst üste 9 farklı köyün kalıntılarına ulaşıldı. Ayrıca, İzmirlilerin binlerce yıl önce bugünkü gibi deniz ürünleri tükettiğine dair bulgular elde edildi. Çipura, zehirli vatoz, deniz kestanesi ve midye gibi deniz canlılarına ait kalıntılar, bu diyetin temel unsurlarından birini oluşturuyordu.
Güzelliğin 8 Bin 200 Yıllık İzleri
Bu yılki kazılarda ortaya çıkan sürme kalemi, 9,5 santimetre uzunluğunda ve ucu sivriltilmiş taş bir yapıdan oluşuyor. Bu kalemin, şimdiye kadar bulunan en eski sürme kalemi olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Zafer Derin, "2005 yılından beri kazı çalışmalarımız sürüyor. Köy yerleşimi olan 8 bin 500 yıllık Yeşilova ile yine ilk kent yerleşiminin yapıldığı 5 bin yıllık Yassıtepe höyüklerindeki çalışmalar, kentle ilgili bize yeni bilgiler kazandırıyor. Yeşilova'da günümüzden 8 bin 200 yıl önceye ait bir köyün içinde taştan yapılmış ve 9,5 santimetre uzunluğunda ucu sivrilmiş bir, taş kalem bulduk. Buluntunun ucunda siyah bir boya kalıntısı var. Benzerlerini günümüzden 4 bin yıl önce Suriye'de, İran'da, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde bulduk. Bunlara sürme kalemi adı veriliyor. Yani kadınların, güzellik için gözlerine kullandığı boyama kalemleri. Bir süs aleti" dedi.
Egeli Kadınların Güzellik Tutkusu
Egeli kadınların süsüne düşkün olduğunu belirten Doç. Dr. Derin, "Bu, 8 bin 200 yıl önceki Egeli kadınların, süsüne önem verdiğini gösteriyor. Boya konulmuş bir kabın içine batırılarak kullanılıyor. Kadınlar, boyayı kalemle alıp gözüne sürüyor. Günümüzde de Anadolu'nun çeşitli yerlerinde bu kullanım mevcut. Bölgede Egeli kadınların üstüne önem verdiğini gösteren ilk eserimiz bu değil. Hatta süs eşyalarını içine koydukları bir kap da bulmuştuk. Bu da Egeli kadınların tarihsel süreçte güzelliğine düşkün olduklarını ve kendilerine baktıklarını gösteriyor. Günümüzden en fazla 4 bin yıl öncesine kadar geçtiğimiz dönemlerde benzerlerini bulmuştuk. Bu da 8 bin 200 yıl önce bu kalemin kullanıldığını gösterdi" diye konuştu.
Bu önemli keşif, İzmir’in tarihi mirasının ne kadar zengin olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor ve antik çağlardaki güzellik anlayışına dair yeni bir pencere açıyor.