İslam'ın zekât hükümleriyle ilgili derin düşüncelere yol açıyor. Zekât, malın belli bir oranının belirli kriterlere göre ihtiyaç sahiplerine verilmesini emreden önemli bir ibadet. Ancak kardeşlik bağlarıyla örülü bir ilişki olan kardeşlere zekât verilip verilmeyeceği konusu, dini literatürde çeşitli tartışmalara neden olmuştur. Peki, zekâtın kardeşe verilip verilmemesinin sebepleri nelerdir? Bu konudaki farklı perspektifler ve tartışmalar nelerdir? İşte, bu soruların cevaplarını arayarak, zekâtın kardeşlik bağları içindeki yerini anlamak mümkün." Bu içeriğimizde sizlere zekat hakkında merak ettiğiniz soruların cevabını vermeye çalışacağız. Kullanıcılar, Kardeşe zekat verilir mi? sorusuna cevap arıyor. Kardeşe zekat verilir mi? sorusunun cevabı haberimizde…
Kardeşe zekat verilir mi?
Fakir olan kardeşe zekât verilebilir. Kardeş çocuğu, amca, dayı, hala ve bunların çocukları da böyledir (Merğinânî, el-Hidâye, 2/224; İbnü’l-Hümâm, Fethü'l-kadîr, 2/275; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, 2/353-354). Hatta zekât verirken yoksul akrabalara öncelik verilmesi daha sevaptır. Çünkü bunda hem zekât borcunu ödeme hem de sıla-i rahim vardır. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Fakire verilen sadaka için bir ecir vardır. Sadakasını hısımına veren için iki ecir vardır: Hısımlık ecri ve sadaka ecri.” (Nesâî, Zekât, 82 [2582]; İbn Mâce, Zekât, 28 [1844]; bkz. Buhârî, Zekât, 44 [bâb başlığı]) buyurarak bunu teşvik etmiştir.
- Din İşleri Yüksek Kurulu'nun görüşüne göre, fakir olan kardeşe zekât verilebilir. Hatta zekât verirken yoksul akrabalara öncelik verilmesi daha sevaptır.
- Zekât, malın belli bir miktarının Allah rızası için yoksullara verilmesidir. Zekâtın farz olduğu mallara "nisap" adı verilir. Nisap miktarı, altın için 85 gram, gümüş için 595 gramdır.
- Zekât verilecek kişi, Müslüman, hür, akıllı ve baliğ olmalıdır. Ayrıca, aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olmamalıdır.
- Bu şartlara göre, fakir olan kardeş, zekât verilecek kişidir. Kardeş çocuğu, amca, dayı, hala ve bunların çocukları da bu kapsamdadır.
- Ancak, kardeş, kendi geçimini sağlayabilecek durumdaysa veya zekât verilecek kişinin kendisini geçindirecek durumdaysa, zekât verilmez.
- Sonuç olarak, fakir olan kardeşe zekât verilebilir. Hatta zekât verirken yoksul akrabalara öncelik verilmesi daha sevaptır.
Kardeşe neden zekât verilmez?
Zekatın dağıtımıyla ilgili kurallar, Müslümanların mali sorumluluklarını düzenlerken akrabalık ilişkilerini de dikkate alır. Zekat, bakmakla yükümlü olmadığımız kişilere verilirken, yakın akrabalara bu yardım yapılamaz. Bu nedenle, anneler, babalar, eşler, çocuklar, torunlar, dedeler ve nineler gibi bakım sorumluluğumuzdaki akrabalar zekat alamazlar. Zekatın kimlere verilebileceği konusunda ise bakmakla yükümlü olduğumuz kişiler dışındaki akrabalara yardım yapılabilir. Fakir olan ve bakım sorumluluğumuzda olmayan akrabalara zekat verilebilir. Bu kapsamda, kardeşler, yeğenler, amca ve hala gibi akrabalarla, komşular, iş arkadaşları veya mahalle sakinleri gibi diğer kişilere zekat verilebilir. Zekatı dağıtırken, İslam Peygamberi Hz. Muhammed'in uyguladığı ve teşvik ettiği sünnetlere uygun olarak en yakındaki ihtiyaç sahibine öncelik vermek önemlidir.