Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mart ayına ilişkin konut satış rakamlarını yayımladı. Buna göre Türkiye genelinde Mart ayında 105 bin 394 konut satılırken satış oranları bir önceki yılın aynı ayına göre binde 1 azaldı. Konut satışlarında İstanbul 19 bin 40 konutla ilk sırada yer alırken İzmir, 6 bin 413 konut satışıyla üçüncü oldu.
‘Gerçek’ değil
TÜİK verilerindeki sayılarının çoğunun gerçek olmadığını söyleyen İzmir Emlak Kulübü Derneği Başkanı Rıdvan Akgün, ekonomik sıkışıklıktan zorlanan ve ödemelerini yapamayan vatandaşın bayram öncesinde evini akrabasına satmış gibi gösterdiğini vurguladı. Akgün, “Bayramdan önce yapılan açıklamalarda halen beklemede olan 33 milyon icra dosyası için bayram sonrası harekete geçileceği söylendi. Bunu bilen vatandaş da gayrimenkulüne haciz konulmadan önce 1’nci derece akrabası olmayan yakınlarına evini satmış gibi yaptı yani bir anlamda ‘hülle satışı’ gerçekleştirdi. Çünkü kendi eşine, çocuğuna, kardeşine, anne veya babasına satış yaparsa o satış geçersiz sayılır” diye konuştu.
“İşyeri kapanmasın diye”
Piyasadaki satışların neredeyse 4’te 1’inin hülleli satış olduğunu kaydeden Akgün, “Diğer yandan ticari kredi çekip bu krediyi ödeyemeyen vatandaşlar da gayrimenkulünü 3. şahıslara devretmek zorunda kaldı. Bu da işyerinin kapanmasını önlemek amacıyla yapılan ve aslında ekonomik krizden kaynaklanan bir durumdu. Ayrıca Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) parası olan vatandaşın da KKM’nin sona gelmesiyle çektiği parasını gayrimenkule yatırması da bu TÜİK rakamlarında yer alıyor” ifadelerini kullandı.
“Para yön değiştirdi”
KKM’nin kaldırılmasıyla ellerindeki paraya yön vermek isteyen vatandaşın satış rakamlarını yükselttiğini sözlerine ekleyen Akgün şunları söyledi: “KKM sahipleri Borsa’da manipülasyondan korktu. Kripto paranın ise riskleri çok fazla. Bu nedenle en gözle yatırım aracı olarak gayrimenkülü görüp parasını ona yatırdı. Yani bankadaki para yön değiştirmiş oldu. Dikkat edilirse değeri en fazla 3-4 milyon liraya kadar olan gayrimenküllerin satış miktarı genelin yüzde 80-90’larını buluyor.”
Geri ödemesi 5 kat fazla
Bankaların 2 milyon liralık konut kredisi karşılığı ayda 78 bin TL ödeme istemesi de TÜİK’in ipotekli konut satış rakamlarına yansıdı. İzmir’de mart ayında satılan 6 bin 413 konutun sadece 796’sı ipotekli satıştan oluştu. Yabancıya yapılan konut satışı Mart ayında 24 olurken, yılın ilk 3 ayında toplam 80 konut yabancılara satılmış oldu. Ekonomist Turhan Bozkurt, bankadan 2 milyon TL’lik konut kredisi çeken bir vatandaşın 120 ay sonra bankaya toplamda 9,5 milyon TL ödeyeceğini belirtti. Bankaların zaten 300 ila 400 bin TL arasında konut kredisi verdiğini kaydeden Bozkurt, “İpotekli satışları unutun. Zaten TÜİK’in ipotekli satış rakamları da bu durumu gözler önüne seriyor. Ziraat Bankası’ndan 2 milyon liralık bir kredi çekseniz aylık yüzde 3,89’luk faiz oranı ve 120 ay geri ödeme koşulunda bile aylık 78 bin 607 TL ödemeniz gerek. 120 ayın sonunda çektiğiniz 2 milyon lirayı ise 9 milyon 444 bin 238 TL ödemiş olacaksınız” dedi.
