İsviçre’de gerçekleştirilen çeşitli soruşturmalar neticesinde ele geçirilen ve Milattan Sonra (MS) 4 ile 7. yüzyıllar arasına tarihlenen önemli kültürel varlıklar, Türkiye’ye iade edildi. İade edilen eserler arasında bir kandil, yedi sikke ve bir altın madalyon bulunuyor.
Kültür Varlığı Kaçakçılığına Yönelik Soruşturma Başlatıldı
Edinilen bilgilere göre, İsviçre makamları tarafından yapılan incelemeler sonucunda, kültür varlığı kaçakçılığına yönelik bir soruşturma başlatıldı. Soruşturma sürecinde, bir suç şebekesinin Orta Doğu ülkelerinden kültürel varlıkları toplayarak Avrupa’ya kaçırdığı tespit edildi. Bu şebekede, kaçak kazıcılar, tedarikçiler, aracılar, restorasyon uzmanları, sahte eser üreticileri, galeri sahipleri ve sanat tacirlerinin yer aldığı belirlendi.
Soruşturma, İsviçre’nin yanı sıra ABD, Karayipler, Cebelitarık, Panama ve İngiltere gibi ülkelerdeki firmaların da olaya karıştığını ortaya koydu. Bu kapsamda gerçekleştirilen operasyonlarla suç şebekesi çökertildi ve suça karışan kişiler Cenevre Mahkemeleri tarafından çeşitli cezalara çarptırıldı. Ayrıca, kültür varlığı kaçakçılığı yaptığı düşünülen tanınmış bir şahıs ve firması hakkında da önemli bir soruşturma başlatıldı.
Türkiye’nin Harekete Geçişi ve Gümrük Denetimleri
Soruşturma sürecinde, Cenevre yakınlarında yapılan gümrük denetimlerinde MS 5. ve 7. yüzyıllara ait bir kandil ele geçirildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müze uzmanları, bu eserin Türkiye kökenli olduğunu ve yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarıldığını tespit etti. Eserle ilgili hazırlanan rapor, Türkiye’nin kültür varlığı kaçakçılığı ile mücadele konusunda ikili anlaşmaları bulunan İsviçre makamlarıyla paylaşıldı.
İsviçre’de yürütülen başka bir soruşturma kapsamında ise İstanbul, Balıkesir ve İzmit’te basımı gerçekleştirilen MS 4 ve 6. yüzyıllara tarihlenen Bizans dönemine ait yedi sikke ve bir altın madalyon yakalandı.
Eserlerin İadesi ve Törenle Teslimatı
Ele geçirilen bu tarihi eserlerin, köken ülkelerine iadelerine yönelik başlatılan çalışmalara uygun olarak, MS 5. ve 7. yüzyıllara tarihlenen kandil ile birlikte yedi sikke ve bir altın madalyon Türkiye’ye iade edildi. Eserler, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri tarafından, Türkiye’nin İsviçre Büyükelçiliği’nde düzenlenen bir törenle teslim alındı. Eserlerin bu ay içerisinde Türkiye’ye getirilmesi bekleniyor.
Eser İadeleri Hızla Devam Ediyor
2024 yılı itibarıyla, Türkiye’nin kültürel mirasının korunması adına önemli bir gelişme daha kaydedildi. Teslim alınan eserlerle birlikte, 2002 yılından bu yana ana vatanına döndürülen eser sayısı 12 bin 164’e ulaştı. Bu eserlerin 7 bin 846’sının iadesi ise 2018 yılından sonra gerçekleşti. 2024 yılı içinde şu ana kadar toplam 45 eserin iadesi sağlandı. Bu durum, Türkiye’nin kültür varlıklarının korunmasına yönelik kararlı adımlar attığını bir kez daha gözler önüne seriyor.