Türkiye’nin geleneksel ihracatçı sektörlerinden kuru meyve sektöründe 2024 yılının ilk yarısında miktar bazında bir düşüş yaşanırken, döviz getirisi önemli bir artış gösterdi. 227 bin tondan 200 bin tona gerileyen ihracat miktarı, döviz getirisi açısından yüzde 15'lik artışla 722 milyon dolardan 829 milyon dolara yükseldi.
Kuru meyve ihracatında 2023 yılının ilk yarısında ton başına ortalama 3 bin 184 dolar olan ihraç fiyatı, 2024 yılının ilk yarısında yüzde 30’luk bir artışla 4 bin 128 dolara çıktı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlıklı gıdalar listesinde yer verilen kuru meyvelerde Türkiye, çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incirde dünya lideri konumunu koruyor.
2024 yılının ilk yarısında, çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı yüzde 18'lik artışla 240 milyon dolara ulaşırken, bu ürün kuru meyve ihracatının yüzde 29'unu oluşturdu. Kuru kayısı ihracatında yüzde 2’lik bir düşüş yaşandı ve elde edilen döviz miktarı 187 milyon dolar olarak kaydedildi. Kuru incir ihracatında ise 30 bin 254 tonluk ihracatla yüzde 23'lük bir artış kaydedildi ve döviz getirisi 114 milyon dolardan 140 milyon dolara çıktı.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli ihracat ürünlerinden Antep fıstığı, 2024 yılının ilk yarısında başarılı bir performans sergiledi. 2023 yılının aynı döneminde 55 milyon dolarlık Antep fıstığı ihracatı gerçekleştiren Türkiye, 2024 yılının ilk yarısında ihracatını yüzde 76 artışla 97 milyon dolara çıkardı.
1,8 milyar dolar ihracat hedefi amaçlanıyor
Türkiye’nin kuru meyve ihracatında diğer ürünlerde de önemli artışlar yaşandı. Badem ihracatı 27 milyon 250 bin dolar olurken, çam fıstığı ihracatı yüzde 155'lik artışla 5,7 milyon dolardan 14,5 milyon dolara yükseldi. Leblebi ihracatından 14 milyon dolar, ceviz ihracatından 13,3 milyon dolar, kayısı ve zerdali çekirdeği ihracatından 5,5 milyon dolar ve elma kurusu ihracatından 5,2 milyon dolar gelir elde edildi.
Ege İhracatçı Birlikleri Organik Ürünler ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, 2024 yılının ikinci yarısında da başarılarını sürdürmeyi ve yılsonu için belirledikleri 1,8 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmayı amaçladıklarını belirtti. Başkan Işık, kuru meyve sektöründe kalite ve gıda güvenliğinin öncelikli olduğunu, bu standartları sağlamak için Tarım ve Orman Bakanlığı, ihracatçılar, üreticiler, tüccarlar ve üniversitelerle uyum içinde çalıştıklarını ifade etti. Ayrıca, Ticaret Bakanlığı’nın desteğiyle TURQUALITY ve UR-GE projeleriyle Türk kuru meyvelerinin dünya genelinde bilinirliğini artırmak için çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Türkiye’nin kuru meyve ihracatında 135 ülke arasında Almanya, 2024 yılının ilk yarısında 106 milyon dolarlık taleple liderliğini sürdürdü. ABD’ye ihracat yüzde 45 artışla 60,6 milyon dolardan 88 milyon dolara yükseldi ve İngiltere’yi geçerek ikinci büyük pazar haline geldi. İngiltere’ye ihracat ise yüzde 21 artışla 70,5 milyon dolardan 85 milyon dolara çıktı. Bu ülkeleri Fransa, İtalya, Hollanda, Avustralya, Japonya, Kanada ve Rusya Federasyonu takip etti.
