Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde 1989’da kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadeleye ilişkin tavsiye ve kuralları belirlemek amacıyla kuruldu. Ekim 2021’de FATF, Türkiye’yi kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede yetersiz olduğu gerekçesiyle gri listeye aldı. Bu listeye alınmak, bir ülkenin FATF tarafından Uluslararası İşbirliği İnceleme Grubu tarafından özel izlemeye tabi tutulması anlamına gelir.
Şu anda gri listede Türkiye dışında Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Jamaika, Kenya, Mali, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Suriye, Tanzanya, Vietnam ve Yemen bulunuyor. FATF’nin kara listesinde ise İran, Kuzey Kore ve Myanmar yer almakta. Kara liste, kara para aklama ve terörizmin finansmanında yetersiz görülen ülkeleri içerir ve yüksek riskli olarak tanımlanır.
Gri listeye alınmanın ülke ekonomisi üzerindeki etkileri ciddidir. Bu durum, doğrudan yabancı yatırımı olumsuz yönde etkileyebilir ve bir yargı bölgesinin kara para aklamayı ve terörün finansmanını önlemeye yönelik politikalarında stratejik eksiklikleri olduğunu gösterir. FATF’ın belirlediği 40 standart, üye ülkelerin bu tür suçlarla etkin bir şekilde mücadele edebilmesi için gerekli asgari önlemleri içerir.
Türkiye’nin gri listeden çıkarılması, ekonomik ve finansal açıdan birçok olumlu etki yaratabilir. İlk olarak, gri listede yer almanın getirdiği itibar kaybı ve yabancı yatırımcıların tereddütleri ortadan kalkacaktır. Bu, Türkiye’ye yabancı sermaye girişinin artmasına ve finansal piyasalarda bir rahatlama yaşanmasına neden olabilir. Ayrıca, ithalat ve ihracat yapan şirketler üzerindeki ek yükümlülüklerin ve denetimlerin hafiflemesi, ticaret hacminin artmasına katkı sağlayabilir.
Yabancı yatırımcıların artan ilgisiyle start-up ve teknoloji yatırımlarında bir canlanma görülebilir. Yabancı sermaye akışının hızlanması, Türk Lirası’nın değer kazanmasına ve enflasyonla mücadelede daha etkili bir kur politikası izlenmesine yardımcı olabilir. Bu durum, Merkez Bankası’nın politika faizini daha erken düşürmesine olanak tanıyabilir.
Sonuç olarak, Türkiye’nin gri listeden çıkarılması, ekonomik büyümeyi destekleyecek ve finansal istikrarı artıracak önemli bir adım olacaktır.
