30 Ekim 1918 tarihinde, Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Mütarekesi, I. Dünya Savaşı'nın ardından tarihi bir dönemeçtir. İmparatorluğun sona erdiği bu anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarını çizen ilk uluslararası belge olarak önem taşır. Peki Mondros Ateşkes Antlaşması'nın maddelerinden 3 tanesi, maddeleri kaç tane? Mondros Ateşkes Antlaşması maddeleri neler? İşte detaylar
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın maddelerinden 3 tanesi, maddeleri kaç tane?
Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşüne işaret eden Mondros Mütarekesi, Bahriye Nazırı Rauf Bey tarafından Limni adasındaki Mondros Limanı'nda Agamemnon zırhlısında imzalanmıştır. 30 Ekim 1918 tarihinde gerçekleşen bu tarihi anlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun fiilen sona erdiği noktayı işaret etmiştir. Mütareke, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini atan bir belge olması bakımından da büyük önem taşır. Türk Kurtuluş Savaşı'nın siyasi manifestosu olan Mîsâk-ı Millî Beyannamesi, Mondros Mütarekesi'nde belirlenen sınırlara atıfta bulunarak ulusal varlığı vurgular.
Antlaşmanın arifesinde, 5 Ekim 1918'de Talat Paşa hükümeti, İngiltere ile ateşkes sağlamak üzere ABD'nin arabuluculuğuna başvurdu. Bu süreçte, 8 Ekim'de Talat Paşa kabinesi istifa etti ve 14 Ekim'de Ahmet İzzet Paşa'nın liderliğinde yeni bir hükümet kuruldu. İngiltere'nin Limni'deki Amiral Calthorpe'a verdiği yetkiyle başlayan görüşmeler sonucunda, 30 Ekim 1918'de ateşkes anlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu ile Britanya İmparatorluğu arasında nihai ateşkes ilan edildi.
Anlaşmanın imzalanmasının ardından, 31 Ekim 1918'de ateşkes resmen başladı. Ayrıca, Türk kamuoyu anlaşma hükümlerini ağır bulsa da genel bir iyimserlikle karşıladı. Ancak, Mondros Mütarekesi'nin ardından ortaya çıkan gelişmeler ve özellikle Paris Barış Konferansı'nın İzmir'in Yunanlar tarafından işgali kararı, Türk tarihinde yeni bir dönemin habercisi oldu. Mondros'un ilk altı ayı sessiz geçse de, sonrasında ortaya çıkan gerilimler, Türk milletinin kurtuluş mücadelesine yönlendirileceği bir sürecin başlangıcını simgeliyordu.
Mondros Ateşkes Antlaşması maddeleri neler?
1.Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının açılması ve Karadenize serbestçe geçiş,
Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının İtilaf Devletleri tarafından işgali
2.Türk sularındaki tüm torpil tarlaları ile torpido ve kovan yerleri, diğer
engellerin yerleri gösterilecek ve bunları taramak veya kaldırmak için
istenildiğinde yardım edilecektir.
3.Karadenizde bulunan torpil yerleri hakkındaki bilgiler verilecektir.
4.İtilaf Devletlerinin savaş esirleri ile Ermeni esirleri, tutukluları
İstanbulda toplanacak ve kayıtsız koşulsuz İtilaf Devletlerine teslim
edilecektir.
5.Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için gerekli görülecek askeri
kuvvetten başkası hemen terhis edilecek. (İşbu askeri kuvvetin sayısı durumu
İtilaf Devletleri tarafından Osmanlı Devleti ile görüşüldükten sonra
kararlaştırılacaktır.)
6.Osmanlı kara sularında güvenlik ve buna benzer konular için kullanılacak küçük
gemiler dışında, Osmanlı sularında veya Osmanlı Devleti tarafından işgal edilen
sularda bulunan bütün savaş gemileri teslim olunup Osmanlı liman veya
limanlarında tutuklu bulundurulacaktır.
7.İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edici bir durum olduğunda herhangi
bir strateji noktasını işgal hakkına sahip olacaklardır.
8.Bugün Osmanlı Devleti işgali altında bulunan bütün liman ve demiryollarından
İtilaf Devletleri gemilerinin yararlanması ve İtilaf Devletleriyle savaş
halinde bulunanlara karşı kapalı bulundurulması. Osmanlı Devleti gemileri de
ticaret ve ordunun terhisi konusunda buna benzer koşullarda yararlanacaklardır.
9.İtilaf Devletleri, Osmanlı Devletine ait tersane ve limanlardaki bütün gemi
onarım ve araçlarını kullanacaklardır.
10.toros tünellerinin itilaf devletleri tarafından işgali
11.İranın kuzeybatı bölgesindeki Osmanlı Devleti kuvvetlerinin derhal savaştan
önceki sınır gerisine çekilmesi konusunda önceden verilen emir uygulanacaktır.
Kafkasya ötesinde önceleri Osmanlı kuvvetleri tarafından bir bölümü boşaltılan
yerlerin geri kalan bölümü de İtilaf Devletleri tarafından yerinde incelenerek,
istenirse boşaltılacaktır.
12.Hükümet haberleşmeleri dışındaki telsiz ve kablolar İtilaf Devletleri
memurları tarafından denetlenecektir.
13.Denizciliğe, askerliğe ve ticarete ait maddelerin ve malzemelerin tahrip
edilmesi önlenecektir.
