Mostar, doğal güzellikler içerisine serpilmiş Osmanlı Döneminden kalma eserleriyle ünlü. Balkanlar’da görülmesi gereken en nefis şehirlerden biri. Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin’in eseri olan ünlü Mostar Köprüsü ile Bosna-Hersek‘in ve Balkan coğrafyasının en çok ziyaretçi ağırlayan şehirlerinden Mostar, aynı zamanda Bosna Hersek iç savaşının sembol noktalarından biri.
Neretva Nehrinin iki yanına kurulu olan şehir, çok kültürlü kimliği ile farklı inanç, etnik köken ve düşünceden binlerce insanın bir arada yaşadığı, geleneksel yapıları, hareketli dar sokakları ile çok güzel bir Balkan şehri. Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı topraklarına katılmış Mostar, bu dönemde Köprühisar olarak adlandırılmış.
Mostar, Neretva Nehri boyunca kurulu, UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan tarihi bir Bosna-Hersek şehri. Adriyatik Denizi ile Balkanları bağlayan yol üzerinde bulunan kent, doğal güzellikler içerisine serpilmiş Osmanlı eserleriyle ünlü bir ressamın elinden çıkmış tarihi bir gravür gibi görünüyor.
Bosna-Hersek’in Hersek bölgesinin en büyük yerleşim yeri olan Mostar’ın isminde yer alan ‘Most’ Boşnak dilinde köprü anlamına geliyor. ‘Stari Most’ ise eski köprü, Mostar ise ‘köprü tutan-köprü koruyucusu’ anlamına geliyor. Taş evleri, ahşap konakları, geleneksel el sanatlarının icra edildiği tarihi çarşısı, yemyeşil doğası ve turkuaz renkli serin sularıyla her türlü övgüyü hakkeden bir şehir.
Şehirde yapılan arkeolojik kazılarda Humet Tepesi ve Velez Dağı arasında, Neretva Nehrinin iki yakasında da tarih öncesi dönemlerden beri insan yerleşimi olduğu tespit edilmiş. Orta çağ döneminde Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer alan şehirle ilgili günümüze bu dönemden ulaşmayı başaran kaynak maalesef sınırlı.
Mostar isminin ilk kez geçtiği tespit edilebilen en eski kaynak ise 1474 yılına uzanıyor. Mostar, Osmanlının egemenliğinde, Adriyatik kıyısındaki limanlar ile Bosna’nın iç kesimindeki ticaret yollarının merkezinde konumlandığından hızla gelişme göstermiş. Evliya Çelebi, ünlü Seyahatnamesinde, Mostar’da Osmanlı yapısı olan 53 mahalle, 3 bin ev, 359 dükkân, 45 cami saydığını yazar.
Bosna-Hersek İç Savaşında büyük zarar gören Mostar’da şehre ismini veren köprü Hırvatlar tarafından yıkıldı. Savaş sırasında şehrin etnik yapısı değişirken, Müslümanlar şehrin doğusunda, Hırvatlar ise şehrin batısında yaşamaya başladı. Yıkılan Mostar Köprüsü, savaşın ardından ABD, Türkiye, Hollanda, İtalya ve Hırvatistan’ın katkılarıyla bir Türk şirketi tarafından yeniden inşa edildi.
Mostar’da 2013 yılında yapılan nüfus sayımına göre şehrin toplam nüfusu 105 bin. Nüfusun yüzde 48.4’ü Hırvatlar, yüzde 44.1’i Boşnaklar, yüde 4.1’i ise Sırplardan oluşuyor. Mostar, Bosna-Hersek topraklarındaki en yüksek Hırvat nüfusu ev sahipliği yapan yerleşim yeri.
Mostar’da Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça konuşuluyor. Şehirde İngilizce ve Almanca bilinirliği de yüksek. Mostar, Türkiye’den bir saat geride. Mostar’da Bosna-Hersek’in para birimi Konvertibl Mark (KM) kullanılıyor. Para birimine Bosna-Hersek Markı da deniyor.
MOSTAR’A GİTMEK İÇİN NE GEREKİYOR ?
Mostar’a gitmek için vize gerekmiyor. Eğer Bulgaristan veya Yunanistan üzerinden arabanızla karada gitmek istiyorsanız öncelikle bu iki ülke için Schengen vizesi almanız veya Yeşil Pasaport sahibi olmanız gerekiyor.
Pasaportunuz henüz yoksa Pasaport Çeşitleri ve Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır yazılarımı okuyun. Yurt dışına çıkarken havalimanında veya sınır kapılarında yurtdışı çıkış harcı ödemeniz gerekiyor. Balkanlar rotasında vizesiz gezebileceğiniz başka ülkeler de var.
MOSTAR NEREDE?
Mostar, Balkanlarda yer alan Bosna-Hersek’in şehri. Bosna-Hersek aynı zamanda bir Avrupa ülkesi. Bosna-Hersek’in güneydoğusunda yer alan Mostar, Hersek bölgesinin en büyük şehri. Mostar, Bosna-Hersek Federasyonu’nun Hersek-Neretva Kantonu’nun idari merkezi ve başkenti.
Mostar, Neretva Nehri’nin iki yanında engebeli bir coğrafyada kuzey-güney doğrultusunda uzanıyor. Şehir, Adriyatik limanlarıyla Bosna-Hersek’in iç bölgeleri arasında önemli bir geçiş güzergahının merkezinde konumlanıyor.
MOSTAR NASIL GİDİLİR?
Mostar‘a Türkiye‘den hava yoluyla Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna üzerinden ya da aktarmalı olarak farklı Avrupa kentlerinden ulaşılabiliyor. En kısa yol İstanbul-Saraybosna uçak bileti almak ve Saraybosna’dan karayoluyla veya trenle Mostar’a geçmek.
Mostar’a uçakla nasıl gidilir: Şehir merkezine 8 km uzaklıktaki Mostar Havalimanına Türkiye’den direkt uçuş yok. Hırvat Havayollarının İstanbul-Zagreb aktarmalı uçuşu ile Mostar’a gitmek mümkün. Yolculuk bekleme süresiyle birlikte yaklaşık 7 saat sürüyor.
Mostar Havalimanından şehir merkezine nasıl gidilir: Mostar Havalimanından şehir merkezine gitmek için taksi ve araç kiralama seçenekleri bulunuyor. Havalimanının resmi taksi operatörü Moj Taxi. Taksi ile yolculuk 10 dakika sürüyor. Havalimanından şehir merkezine taksi ile yolculuk 6-7€ tutuyor. Herhangi bir toplu ulaşım seçeneği ise yok.
Saraybosna’dan Mostar’a nasıl gidilir?
Türkiye’den Mostar’a ulaşım için bir diğer alternatif Saraybosna Havalimanına uçtuktan sonra Saraybosna-Mostar arasında otobüs, tren ya da özel araç kullanmak. Türk Hava Yolları’nın İstanbul Havalimanından ve Pegasus Hava Yolları’nın ise İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Saraybosna’ya direkt uçuşu bulunuyor. İstanbul-Saraybosna uçuşu yaklaşık 1 saat 55 dakika sürüyor.
Saraybosna Havalimanından Mostar’a nasıl gidilir: Saraybosna Havalimanı, şehir merkezine 9 km uzaklıkta. Havalimanından şehir merkezine ulaşım için 103 ve 107 nolu otobüsleri kullanabilirsiniz. Taksi ya da araç kiralayarak şehir merkezine ulaşılabiliyor.
Saraybosna-Mostar arası 129 km mesafede. Mesafe kısa görünmesine rağmen, yollar gidiş-dönüş tek şerit olduğundan Saraybosna’ya’dan özel araç ile yaklaşık 2 saat sürüyor. Şehirler arası ulaşımda sıklıkla kullanılan taksiler pazarlığa açık. Taksiler 85-100€ ücret talep ediyor.
İki şehir arasında düzenli otobüs seferleri var. Saraybosna Otobüs Terminalinden her saat kalkan otobüslerle Mostar’a yolculuk yaklaşık 3 saat sürüyor. Otobüs bilet ücreti 10€ civarında.
Saraybosna-Mostar tren ile ulaşım seçeneğiniz de var. Gün içerisinde başkentten Mostar’a 10’a yakın tren seferi düzenleniyor. Trenle ulaşım 1 saat 50 dakika sürüyor. Bilet ücreti ise 5-6€ arasında değişiyor. Sarajevo’dan Mostar’a trenle gitmenizi tavsiye ederim ya da en azından dönerken treni kullanın. Hem hesaplı hem rahat hem de müthiş manzaralar sizi bekliyor.