Ortaçağ Azerbaycan'ında yaşamış gizemli bir şair ve filozof olan Nesimi'nin şiirleri, sadece edebi birer eser değil, aynı zamanda derin felsefi sorgulamaların izini sürer. Şiirlerinde evrenin ve insanın varoluşunu, hakikati arayışını ve Tanrı ile insan ilişkisini yansıtan Nesimi, sıradan bir şairin ötesinde bir düşünür olarak kabul edilir. Peki, Nesimi kimdir? Nesimi neyi anlatıyor? İşte detaylar...
Nesimi kimdir?
İmadeddin Nesimi, 14. yüzyılda yaşamış önemli bir Azerbaycanlı divan şairidir. Alevilik ve Bektaşilikte Yedi Ulu Ozan'dan biri olarak kabul edilir. Nesimi'nin yaşamı hakkında çok sınırlı bilgilere sahip olmakla birlikte, doğum tarihi büyük olasılıkla 1369'dur ve doğum yeri konusunda farklı rivayetler bulunmaktadır. Eğitimini İslam bilimleriyle alarak derin bir eğitimden geçtiği kabul edilir. Nesimi, Fazlullah Esterabadî Naimi'nin öğrencisi olarak Hurûfilik akımına katıldı ve onun yol göstericisi oldu. Şiirlerinde Hurûfilik inançlarını yaymak için yazdı ve birçok konferans verdi. Ancak fikirleri dönemin dini yetkilileri tarafından tepkiyle karşılandı ve bir fetva ile öldürüldü. Nesimi'nin edebi mirası, Azerbaycan, İran ve Anadolu'da etkili oldu ve günümüzde adı bir dilcilik enstitüsüne verilmiştir.
Nesimi neyi anlatıyor?
Nesimi, şiirlerinde derin felsefi konuları sorgulayan bir şairdir. Hak, hakikat, yaratılış, varlık ve insan gibi temel konuları ele alır ve bu konuları edebi bir dille işler. Onun şiirlerinde öne çıkan temalar arasında "Vahdet-i Vücud" düşüncesi önemli bir yer tutar. Bu düşünceye göre, evrende var olan her şey tek bir varlık olan Tanrı'nın yansımalarıdır. Nesimi'nin şiirlerinde bu felsefi düşünceye sıkça rastlanır ve onun hayat felsefesinin temel taşlarından biri olarak karşımıza çıkar. Ayrıca, Fazlullah-ı Hurûfî ve Hallac-ı Mansûr gibi düşünürlerden etkilenmiştir ve onların fikirlerini şiirlerinde yansıtmıştır. Bu sayede, Nesimi hem bir şair hem de bir filozof olarak değerlendirilir.
