İzmir eşsiz doğası, masmavi denizi ve güzel mi güzel havasıyla dikkatleri üzerine çekmekte. Cennetten bir parça gibi olan İzmir'in Ödemiş ilçesindeki Birgi Köyü tatilseverlerin uğrak noktalarından biri. Ayrıca Birgi köyü doğal güzelliklerinin yanı sıra tarihi kokusuyla ve geçmişin izleriyle çoğu kişinin beğenerek gittiği yerler arasında.
Birgi Köyünün Tarihi
Birgi’nin tarihi, günümüzden yaklaşık 700 yıl öncesine dayanırken, ilk yerleşim izleri MÖ 3000'li yıllara kadar uzanır. Sırasıyla Frig, Lidya, Pers, Bergama, Roma ve Bizans egemenliğinde kalan Birgi, Bizans döneminde Pyrgion adını almış ve Aydınoğulları Beyliği ile altın çağını yaşamıştır. 1308 yılında Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından kurulan Aydınoğulları Beyliği'nin başkenti olan Birgi, o dönemde kültür ve bilimde öne çıkan şehirlerden biri haline gelmiştir. Beyliğin merkezi daha sonra Selçuk'a taşınmış olsa da, Birgi manevi başkent olma özelliğini korumuş ve beyliğin önde gelenlerinin türbeleri burada yer almıştır. Aydınoğulları Beyliği, 1426'da Osmanlı topraklarına katılmış ancak Birgi, 17. yüzyıla kadar önemini korumaya devam etmiştir. 1800'lere gelindiğinde, Birgi artık Ödemiş'e bağlı bir kaza olmuştur. 1922'de, Büyük Taarruz sırasında Yunanlılar bölgeden çekilirken köyü ateşe vermiş ve birçok tarihi konak yangında yok olmuştur. Bu büyük felaketten sonra Birgi, giderek göç vererek önemini kaybetmiştir.
Birgi Köyünde Gezilecek Yerler
Çakırağa Konağı
Çakırağa Konağı, Birgi’nin en zarif tarihi yapılarından biridir. 1761 yılında zengin bir deri tüccarı olan Çakıroğlu Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Konak, taşlık, mutfak, ahır, misafir bekleme odası, yazlık ve kışlık olmak üzere toplam üç katlıdır. Odalarındaki duvar resimleri, tavan süslemeleri, kalem işleri ve ahşap oymacılık örnekleri görülmeye değerdir. Çakıroğlu Mehmet Bey, biri İzmirli, diğeri İstanbullu iki hanımla evlenmiş ve eşleri memleket hasreti çekmesin diye odalarının duvarlarına İzmir ve İstanbul manzaraları yaptırmıştır. Bu duvar resimleri, şehirlerin o dönemdeki hallerini belgeleyen eserler olarak ve dönemin resim sanatını göstermesi açısından çok değerlidir. 1990'lı yılların başında restore edilen Çakırağa Konağı, bugün Kültür Bakanlığı’na bağlı olarak 1900'lü yılların Osmanlısının gündelik yaşamına ışık tutan bir müze-ev olarak hizmet vermektedir.
Sandıkoğlu Konağı
Birgi’de mutlaka görmeniz gereken yapılardan biri de 2018’de restore edilen Sandıkoğlu Konağı'dır. Tam olarak hangi tarihte yapıldığı bilinmemekle birlikte, kabaca 19. yüzyıla tarihlenmektedir ve özgün mimarisi ile dikkat çekmektedir. Konağın duvarlarında İstanbul manzarası ve vazoda çiçekler gibi duvar resimleri bulunmaktadır.
Aydınoğlu Mehmet Bey Camii
Aydınoğlu Mehmet Bey Camii, halk arasında bilinen ismi ile Ulu Cami, 1312-1313 yılları arasında Aydınoğulları Beyliği’nin kurucusu Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Anadolu’daki beylikler döneminden kalma en eski camilerden biri olması ve Selçuklu mimarisinin özelliklerini yansıtması nedeniyle önemli bir yapıdır. Caminin en özel parçaları arasında çinilerle kaplı minaresi, çinili mihrabı ve Türk ahşap işçiliğinin en güzel örneklerinden olan, çivisiz geçme tekniğiyle ceviz ağacından yapılmış minberi yer almaktadır.
Derviş Ağa Camii
1663 yılında Derviş Ağa tarafından yaptırılan ve ismini de buradan alan Derviş Ağa Camii, kare planlı ve revaklı yapısıyla dikkat çeken sevimli bir camidir. Ünlü seyyah Evliya Çelebi, Seyahatnamesi'nde bu camiden bahsetmiştir.
Derviş Ağa Menderesesi ve Çukur Hamam
1657-1658 yıllarında Derviş Ağa tarafından inşa edilen Derviş Ağa Medresesi, dönemin medrese anlayışını temsil eden önemli bir yapıdır. L şeklindeki binanın avlusunda bir su kuyusu bulunmaktadır. Medresenin hemen yanında ise halk arasında Çukur Hamam olarak bilinen Derviş Ağa Hamamı yer alır. Her iki yapı da 2011 yılında restore edilmiştir.
İmam-ı Birgivi Medresesi
II. Sultan Selim’in hocası Ataullah Efendi tarafından yaptırılan Ataullah Efendi Medresesi, burada mühendislik yapan İmam-ı Birgivi Mehmet Efendi’nin adıyla da anılmaktadır ve 1500'lü yıllara tarihlenmektedir. Zamanında önemli bir eğitim yuvası olan medrese, günümüzde Birgi ile özdeşleşmiş el sanatlarının tanıtımı ve satışının yapıldığı bir yer olarak işlev görmektedir.
Demirli Mağaza
Demirli Mağaza, sıradan bir mağaza olmaktan öte, Birgi'deki erken dönem Osmanlı yapılarından biridir. Dikdörtgen planlı ve tonozlu bir yapı olan Demirli Mağaza, o dönemde mağaza olarak kullanılmış ve hala ayakta durmaktadır. Derviş Ağa Camii'nin hemen yanında konumlanmıştır. Mağazada, bölgede meşhur olan ipek dokumacılığı ürünleri arasından ipek şallar ve peştemaller gibi hediyelik eşyalar bulabilirsiniz.
Birgi Medyaya Nasıl Rol Aldı?
Tatar Ramazan dizisi, 2013-2014 yılları arasında yayınlanmıştır. Yeşil Deniz dizisi, 2014-2016 yılları arasında yayınlanmıştır. Unutursam Fısılda filmi, 2014 yılında vizyona girmiştir. Bazı sahneleri bu filmde yer almaktadır. Görevimiz Tatil filmi, 2018 yılında vizyona girmiştir. Bazı sahneleri bu filmde yer almaktadır.
Birgi'ye Nasıl Gidilir?
Ulaşım için uçak tercih ederseniz İzmir Adnan Menderes Havalimanı ilk varış noktanız olacaktır. Buradan köylere ulaşım için araç kiralama öncelikli seçeneğiniz olabilir. Toplu taşımayı tercih ederseniz, İzmir'e vardıktan sonra Basmane Garı'ndan kalkan Ödemiş trenlerine binebilir ve Ödemiş'e varışınızın ardından minibüslerle köylere ulaşım sağlayabilirsiniz.
Birgi'ye Ne Zaman Gidilir?
Birgi'yi ziyaret etmek için en uygun zaman bahar aylarıdır. İlkbahardaki uyanışı, Ege'nin sıcak atmosferiyle birleşerek deneyimleyebilirsiniz. Sonbaharda ise doğanın renk cümbüşünü Birgi'nin atmosferinde görmek mümkündür. Yaz aylarında ise sıcaklardan kaçmak için serin, ağaçlık bölgeler tercih edilebilir, ancak denize yakınlığı göz önünde bulundurmak önemlidir. Kış aylarında Birgi'yi ziyaret etmeyi planlıyorsanız, özellikle Bozdağ'ın eteklerinde bulunan köye ulaşım için yol durumunu önceden kontrol etmek önemlidir. Soğuk günlerde kar yağışı veya kötü hava koşulları seyahat planınızı etkileyebilir, bu yüzden seyahat rotanızı veya zaman planınızı yeniden gözden geçirmeniz gerekebilir.
Birgi'de Ne Yenir?
Birgi Köyü'nde birçok organik lezzet bulabilirsiniz. Özellikle meşhur Ödemiş patatesiyle yapılan çeşitli patates yemeklerini deneyebilir, karadut suyuyla yapılan karadutlu kar helvasının tadına bakabilirsiniz. Besmet adı verilen bir çeşit peskimeti de keşfedebilirsiniz. Esnaf lokantalarında oğlak güveç, soğan yahni ve tahinli baklavaları tatma şansına sahipsiniz. Birgi aynı zamanda kestane ve kuru inciriyle de ünlüdür; kış aylarında çıtır çıtır kestane denemenizi öneririm. Tarihi konaklarda sunulan organik ürünlerle donatılmış köy kahvaltısının keyfini çıkarabilir ve Ödemiş köftesinin lezzetini tadabilirsiniz. Birgi'de mutlaka denemeniz gereken bir diğer lezzet ise Töngül pidesidir.
Birgi'de Nerede Konaklanır?
Birgi'de konaklama seçenekleri geniş bir yelpazeye sahiptir, böylece aileniz ve sevdiklerinizle konforlu bir tatil geçirebilirsiniz. Belediyeye ait olan Birgi otelinde veya diğer butik otellerde konaklama imkanınız bulunmaktadır. Ayrıca Birgi'de pansiyonlar da mevcuttur; isterseniz dönemlik olarak pansiyon kiralayarak tatilinizi ev konforunda geçirebilirsiniz.
