Ötanazi konusu, yaşamın bilinçli bir şekilde sonlandırılması üzerine etik ve hukuki tartışmalara sebep oluyor. Bir kişinin veya hayvanın acılarını sonlandırmak için yaşamını tıbbi müdahalelerle sonlandırma sürecine ötanazi deniyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, genellikle pasif ötanazinin yasal olabileceği yönünde kararlar verse de ötanazi genellikle tartışmalı bir konu olarak kalmıştır. Peki Ötenazi hakkı nedir? Türkiye'de ötenazi hakkı var mı? Ötenazi şartları nelerdir? Hangi ülkede ötenazi serbest? detaylar haberimizde...
Ötenazi nedir?
Ötanazi, aslında "iyi ölüm" anlamına gelen eski Yunanca bir terimden gelir. Ötenazi işlemi, kişinin isteği ve tıbbi şartlara dayalı olarak gerçekleştirilir. Hasta, ölümü istediğini açıkça belirtmelidir ve bu istek sadece kendisi tarafından ifade edilmelidir, yakınları tarafından değil.
Ötanazi, pasif ve aktif olmak üzere iki şekilde gerçekleşebilir. Pasif ötanazide, hastanın yaşamını uzatacak tedaviler durdurulur ve sadece semptomları hafifletecek tedaviler verilir. Aktif ötanazide ise bir sağlık uzmanı, ölüm sürecine doğrudan müdahale ederek kişinin yaşamını sonlandırır.
Türkiye'de ötenazi hakkı var mı?
Ötanazinin birçok ülkede yasal olduğu bilinirken, Türkiye'de yasal değildir ve Türk Ceza Kanunu'na göre suç teşkil eder. Bazı ülkelerde ise ötanazi yasal olmasa da, uygulayanlar cezalandırılmayabilir.Ötanazi, insan hakları, etik ve dini inançlarla ilgili derin tartışmaları da beraberinde getiriyor. Bazı dinler ötanaziyi doğru bulmazken, bazıları da hastanın acısını sonlandırma hakkını destekler. Bu konuda ülkeler arasında farklı yaklaşımlar ve yasal düzenlemeler bulunmaktadır.
Türkiye'de ötenazi hakkı bulunmamaktadır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 82. maddesine göre, "Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır." Bu madde, ötanazi uygulayan hekimi de kapsamaktadır.
Ötenazi şartları nelerdir?
Ötenazi şartları, uygulandığı ülkeye göre farklılık göstermektedir. Genel olarak kabul edilen şartlar şunlardır:
- Hastanın, ötenazi talebinde bulunması ve bu talebinin özgür iradesiyle verilmiş olması: Hastanın, ötenazi talebinin kendi isteğiyle ve bilinçli olarak verilmiş olması gerekir. Bu talebin, hastanın ailesi veya yakınları tarafından değil, kendisi tarafından yapılması gerekir.
- Hastanın, tıbbi olarak iyileşme şansının bulunmaması veya kalan yaşam süresinin çok kısa olması: Hastanın, tıbbi olarak iyileşme şansının bulunmaması veya kalan yaşam süresinin çok kısa olması gerekir. Bu durum, hekim tarafından raporla tespit edilir.
- Hastanın, acı çekmesi veya yaşam kalitesinin çok düşük olması: Hastanın, dayanılmaz acı çekmesi veya yaşam kalitesinin çok düşük olması gerekir. Bu durum, hastanın kendisi tarafından ifade edilir.
Bu şartların yanı sıra, bazı ülkelerde ötenazi için ek şartlar da aranabilir. Örneğin, bazı ülkelerde ötenazi için hastanın en az 18 yaşında olması veya belirli bir süredir hasta olması şartı aranır.
Hangi ülkede ötenazi serbest?
Ötenazi, şu ülkelerde yasaldır:
- Belçika
- Hollanda
- Lüksemburg
- Hollanda
- İspanya
- Kolombiya
- Avustralya
- Yeni Zelanda
ABD'nin Washington, Oregon, Montana, Vermont, Kaliforniya, Colorado, Hawaii, Maine, New Jersey, New Mexico, New York, Washington D.C. ve Maryland eyaletlerinde
Bu ülkelerde, ötenazinin şartları ilgili ülkelerin yasalarına göre belirlenmiştir.
