Türkiye'nin milli duygularını harekete geçiren konulardan biri olan şehitlik unvanı, toplumda derin bir saygı ve duygu yaratmaktadır. Ancak, şehit ne demek ve hangi durumlarda bu unvan verilir, kimler şehit olarak değerlendirilir sorusu birçok kişi için merak konusudur. Şehitlik, genellikle vatan savunması sırasında veya terörle mücadelede hayatını kaybedenler için kullanılsa da kesin kriterleri ve tanımları belirli kurallar çerçevesinde yapılmaktadır. Peki Şehit ne demek? Kimler şehit olarak kabul edilir? İşte detaylar...
Şehit ne demek?
Şehit, Arapça'da "tanıklık" anlamına gelen şehâdet sözcüğünden türetilmiş kutsal bir kavramdır. Şehitlik, bir ülkü, din veya inanç uğrunda hayatını kaybeden kişiyi ifade eder.
Türkiye'de şehitlik, zamanla dini bir anlamdan çıkıp vatan veya milleti savunmak için yaşamını yitiren herkes için kullanılmaya başlanmıştır. Şehitlik kavramı Türkiye'de, şu şekillerde nitelendirilen kişileri içerir:
- Profesyonel askerler veya vatan görevi yapanlar arasında görev sırasında hayatını kaybedenler,
- Terörist saldırılar sonucu hayatını kaybeden eğitim, sağlık, güvenlik gibi görevlerde olan kişiler,
- Görev sırasında hayatını kaybeden polis, itfaiyeci gibi diğer görevliler.
- Bu kişiler, dinlerine bakılmaksızın Türk medyasında "şehit" olarak adlandırılır. Bazıları için ise, dini, siyasi veya ideolojik görüşleri veya eylemleri nedeniyle öldürülenler de yakınları tarafından "şehit" olarak kabul edilir.
Dinlerde de şehitlik kavramı bulunur. Hristiyanlıkta şehitlik, genellikle zulüm görerek inançları uğruna öldürülen din büyüklerini tanımlar. İslam'da ise şehitlik, Allah yolunda ölen bir Müslüman için kullanılır ve Kur'an'da bu kişilerin özel bir makama sahip olduğu belirtilir.
Hanefi mezhebine göre, şehitlik üç şekilde değerlendirilir: dünya ve ahiret için şehit olanlar, ahiret için şehit olanlar ve dünya için şehit olanlar.
Şehitlik kavramı, farklı dinler ve kültürlerde farklı anlamlar taşıyabilir, ancak genel olarak vatan, millet veya inanç uğruna hayatını kaybeden kişiler için kullanılır.
Kimler şehit olarak kabul edilir?
Şehitlik kavramı, İslam dininde önemli bir yere sahiptir. Şehit, Allah yolunda canını feda eden kişi olarak tanımlanır. Şehitlik mertebesine ulaşmak için gerekli şartlar fıkıh mezheplerine göre farklılık gösterebilse de genel olarak kabul gören bazı şartlar şunlardır:
1. Müslüman olmak: Şehitlik mertebesine ulaşabilmek için Müslüman olmak şarttır.
2. Allah rızası için savaşmak: Şehitlik mertebesine ulaşmak için savaşın Allah rızası için yapılması gerekir. Kişisel çıkarlar veya dünyevi menfaatler için savaşanlar şehit olarak kabul edilmezler.
3. Canını feda etmek: Şehitlik mertebesine ulaşmak için savaş sırasında canını feda etmek gerekir.
4. Savaşta öldürülmek: Şehitlik mertebesine ulaşmak için savaş sırasında düşman tarafından öldürülmek gerekir.