Kalp hastalıkları, tansiyon ve diyabet dünyada sık görülen sağlık sorunları arasında bulunmaktadır. Bu hastalıkların ortaya çıkma yaşının giderek düşmesinde, hareketsiz yaşam tarzı ve aşırı kilonun etkisi büyük rol oynamaktadır. Memorial Wellness Medikal Fitness Bölümü'nden Hasan Ercan, egzersizin bu hastalıkların kontrol altına alınmasında etkili bir yöntem olduğunu vurgulayarak düzenli egzersizin sağlığı koruma ve hastalıkları önleme konusundaki olumlu etkilerini açıkladı.
Egzersiz kas ve iskelet sistemini korur
Diyabet, dünya genelinde ciddi bir halk sağlığı sorunu olup, Türkiye'de yaklaşık 7 milyon diyabet hastası bulunmaktadır. Ayrıca, her üç kişiden birinin tansiyon hastası olduğu düşünülmektedir. Orta şiddette ve düzenli olarak yapılan egzersizlerin tansiyon, Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastalıklarında fayda sağladığı belirtilmektedir. Egzersiz, insülin duyarlılığını artırır, kan şekeri seviyelerini düşürür, vücut yağ oranını azaltır ve kalp-damar fonksiyonlarını geliştirerek kas-iskelet sistemini korur ve güçlendirir. Bu da tansiyonun kontrol altında tutulmasına ve buna bağlı rahatsızlıkların engellenmesine önemli katkı sağlar.
Tansiyonu kontrol altında tutuyor
Yapılan çalışmalarda, haftada en az 2 kez orta şiddette düzenli egzersizlerin, uygun nabız aralığıyla kişiselleştirilmiş ve kontrollü müdahalelerle tansiyon kontrolüne katkıda bulunduğu gösterilmiştir. Egzersizin tansiyonu azaltma üzerindeki etkisi, şiddeti, tipi, sıklığı ve süresi özellikle diyabet ve tansiyon hastalarında belirlenmeli ve uygun yüklenme aralıklarıyla planlanmalıdır.
Düzenli egzersiz ve spor hastalıklardan koruyor
Yaş ilerledikçe vücudun kendini yenileme hızında düşüşler yaşanmaya başlar. Dolaşım ve solunum sistemi verimsizleşirken, kemik yoğunluğunda azalma, sarkopeni olarak adlandırılan iskelet kası kütlesi kaybı ve fonksiyonel azalma görülebilir. Düzenli spor yapan ileri yaşlı bireylerde kan şekeri ve dolaşıma bağlı bozukluklarda azalma, kas oranına bağlı hareket kısıtlılığının azalması gözlemlenmiştir. Bu nedenle, düzenli ve bilinçli spor yapmak yaşam kalitesini artırmada önemli bir parametredir.
Egzersiz her yaş için özel planlanmalı
Her ileri yaş bireyin sağlık durumu farklı olduğundan, kişiye özel bir egzersiz planı oluşturulmalıdır. Ancak genel olarak, tansiyon ve kalp hastaları için uygun olan düşük yoğunluklu egzersiz seçenekleri şunlar olabilir:
- Yavaş tempoda yürüyüş yapmak, kalp ve dolaşım sağlığını geliştirmek için idealdir. Başlangıçta kısa mesafelerle başlanabilir ve zamanla süre arttırılabilir.
- Düşük hızda ve düz yollar üzerinde bisiklet sürmek, kas ve kalp sağlığını destekler.
- Yüzme, birçok kas grubunu çalıştıran etkili bir egzersizdir ve tansiyona fayda sağlar.
- Uzman hekimin onayıyla hafif aerobik egzersizleri yapmak mümkündür.
- Yoga gibi düşük etkili egzersizler, stresi azaltmaya, dengeyi geliştirmeye ve esnekliği artırmaya yardımcı olabilir.
Egzersize başlamadan önce doktora danışılmalı
Egzersize başlamadan önce bir doktora danışmak önemlidir. Egzersizi aşırıya kaçmadan yavaşça başlatmak ve vücudu dinlemek gereklidir. Ayrıca, sıcak veya soğuk hava koşullarında aşırı egzersizden kaçınılmalıdır. Egzersiz sırasında ortaya çıkan belirtiler (örneğin, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi) durumunda derhal durmak ve bir doktora başvurmak önemlidir. İlaçların düzenli olarak alınması ve doktor tavsiyelerinin takip edilmesi de hayati önem taşır.
