Merak, insanı keşfetmeye iten en güçlü itici güçlerden biridir. Bu merak, zaman zaman bizi geçmişin derinliklerine sürükleyerek, unutulmuş ya da az bilinen isimleri keşfetmeye yönlendirir. İşte bu isimlerden biri de Tarık Buğra'dır. Tarık Buğra kimdir? Tarık Buğra'nınedebi kişiliği? Ne tür eserler bize miras bırakmıştır? Bu soruların ardında, Türk edebiyatının önemli isimlerinden birinin hikayesi yatmaktadır. İşte detaylar...
Tarık Buğra kimdir?
Süleyman Tarık Buğra, Türk edebiyatının önemli kalemlerinden biri olarak 2 Eylül 1918'de Akşehir'de doğdu. Babası Erzurumlu Mehmet Nazım Bey, annesi ise Akşehirli Nazike Hanım'dı. Edebiyat dünyasına adım attığı günden itibaren çeşitli eserler kaleme alan Buğra, özellikle romanlarıyla tanındı ve 1991'de devlet sanatçısı unvanını aldı.
Akşehir'de başladığı ilköğreniminin ardından İstanbul Erkek Lisesi'nde eğitim gören Buğra, yazarlık tutkusunu keşfettiği dönemlerde Tarık Nazım mahlasıyla hikâye ve şiirler yazmaya başladı. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı eğitimini Hukuk Fakültesi'nde tamamlamak istese de maddi zorluklar nedeniyle bu hedefinden vazgeçti.
Tarık Buğra'nınedebi kişiliği?
Askerlik görevi sırasında yazdığı ilk eserleriyle edebiyat dünyasına adım atan Buğra, özellikle roman ve hikâyeleriyle dikkat çekti. Edebiyat alanındaki başarılarıyla adını duyuran yazar, çeşitli dergi ve gazetelerde yazılar kaleme aldı.
Küçük Ağa adlı romanı büyük beğeni toplayarak Türk edebiyatında iz bırakan eserlerinden biri oldu. Ayrıca, Hikâyeler, İbiş'in Rüyası gibi eserleriyle de edebiyatseverlerin ilgisini çekti. Gazetecilik kariyeri boyunca da önemli atılımlar yapan Buğra, yazıları ve tenkitleriyle de tanındı.
Edebiyat dünyasına kazandırdığı eserler ve gazetecilik alanındaki başarılarıyla Türk kültürüne önemli katkılarda bulunan Tarık Buğra, 26 Şubat 1994 tarihinde hayatını kaybetti. Ancak, eserleri ve mirası Türk edebiyatında daima yaşamaya devam edecek.
Tarık Buğra'nın anısını yaşatmak adına çeşitli çalışmalar yapılmıştır. İstanbul'un Pendik ilçesinde bir lise, Akşehir'de bir ilköğretim okulu onun adını taşırken, Ankara'da Millî Kütüphane önünde heykeli bulunmaktadır. Ayrıca, çeşitli ödüllerle de onurlandırılan Buğra, Türk edebiyatının unutulmaz isimleri arasında yerini almıştır.
Tarık Buğra'nın kaç eseri vardır?
Tarık Buğra'nın edebiyata olan ilgisi, çocukluğundan itibaren kitaplığında keşfettiği eserlerle şekillenmiştir. Babasının kitapları arasında bulduğu şiirler, hikayeler ve yazılar, onun edebiyat dünyasına olan ilk adımlarını atmıştır. Ancak ilham kaynağı sadece babasıyla sınırlı kalmamıştır. Tarık Buğra, tarikat müntesibi olan annesinin ilâhilerinden de etkilenmiş ve bu da onun edebi zevklerini belirlemiştir.
Tarık Buğra'nın eserlerinde sık sık Akşehir'in izleri ve insanlarının yaşamlarıyla iç içe geçmiş hikayeler bulunmaktadır. Özellikle Kurtuluş Savaşı yıllarının atmosferi, eserlerinde belirgin bir şekilde hissedilir. Akşehir'in insanları, onun eserlerinde derinlik kazanırken, şehrin kendisi de adeta bir karakter gibi rol alır. Tarık Buğra'nın geniş eser yelpazesi, hem romanları hem de hikayeleriyle edebiyat dünyasına damga vurmuştur. İşte onun önemli eserlerinden bazıları:
Romanlar
- Yalnızların Romanı (1948)
- Aşk Esirleri (1950)
- Tetik Çekildikten Sonra (1951)
- Ofsayd (1951)
- Sonradan Yaşamak (1953)
- İnce Hesaplar (1953)
- Abaza Paşa’nın Rüyası (1955)
- Şehir Uyurken (1956)
- Yanıyor mu Yeşil Köşkün Lâmbası (1957)
- Ölü Nokta (1958)
- Çolak Salih (1984)
- Siyah Kehribar (1955)
- Küçük Ağa (1963)
- Küçük Ağa Ankara’da (1966)
- İbiş’in Rüyası (1970)
- Firavun İmanı (1978)
- Bir Köşkünüz Var mı? (1978)
- Gençliğim Eyvah (1979)
- Dönemeçte (1980)
- Osmancık (1983)
- Yağmur Beklerken (1987)
- Dünyanın En Pis Sokağı (1989)
Hikayeler
- Oğlumuz (1949)
- Yarın Diye Bir Şey Yoktur (1952)
- İki Uyku Arasında (1954)
- Hikâyeler (1964)
- Tiyatro
- Ayakta Durmak İstiyorum (1966)
- Üç Oyun (1979)
- İbiş’in Rüyası (1982)
- Güneş ve Arslan, Sıfırdan Doruğa (1988)
Senaryo
- Zafer Gaye Değildir (1993)
- Sıfırdan Doruğa (1994)
- Patron (1994)
- Röportaj ve Yazılar
- Gagaringrad Moskova Notları (1962)
- Gençlik Türküsü (1964)
- Düşman Kazanmak Sanatı (1979)
- Bu Çağın Adı (1979)
- Politika Dışı (1992)
Tarık Buğra'nın eserleri, Türk edebiyatının önemli bir parçası olmuş ve geniş bir okur kitlesi tarafından ilgiyle takip edilmiştir.