İzmir’in birçok ilçesinde tarım arazilerinin hisseli olarak satıldığı ve imara açık olmayan bu alanların ‘Tiny House’ denilen tekerlekli evlerin konularak değerlendirilmeye çalışıldığı yönündeki şikayetler arttı. Özellikle Torbalı’da kooperatif adı altında yüksek miktarlar ödeyerek alınan ve içinde zeytin ağaçlarının da bulunduğu tarım arazilerinin hisseli şekilde bölünerek satıldığı iddia edildi. İddialar bununla da sınırlı kalmadı. Satılan arazilerdeki zeytin ağaçları ise, üretim yapılmadığı gerekçesiyle kesildi. Uzmanlar ise bu satışları yapan kişilerin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nu çiğnediğini, mevzuata aykırı hareket edildiğini belirtti.
“Torbalı satılıyor”
5403 sayılı kanun uyarınca; tarım arazileri üzerine kurulan bu tarz kooperatiflerde kişinin bağımsız mülkiyet sahibi olması mümkün değil. Bu taşınmazlar imarlı olmadıkları için üzerine kurulan yapılara ruhsat alınamaz. Torbalı’da faaliyet gösteren Tiny House kooperatiflerine sorduğumuzda ise, tarım arazilerinin hisseli şekilde bölünebildiğini, bu araziler üzerine konulan yapıların karavan niteliğinde olduğunu ve belediyelerin bu gibi yapılara izin verdiğini belirterek, Torbalı’da bu tarz imar izni olmayan arazilere tiny house konulmasının yaygın bir kullanım olduğunu söylediler.
Konuyla ilgili konuşan Torbalı Ziraat Odası Başkanı Yılmaz Girgin ise, konuyu valiliklere ve tarım il müdürlüklerine ilettiklerini, konunun takipçisi olduklarını belirtti. Kooperatifleşme adı altında alınan tarım arazilerinin hisselere bölünerek satıldığını belirten Girgin, “Bu alanları çiftçilerden yüksek meblağlara alıyorlar. Bu sorun sadece Torbalı’nın değil, İzmir’de birçok yerde bu sorunla karşılaşıyoruz. Torbalı’yı da parsel parsel satıyorlar. Bu yasal bir durum değil. Kanunu çiğniyorlar. Tarım arazisini bütün şekilde alarak hisselere bölüp, teker teker yine yüksek meblağlara satıyorlar. Bazıları üzerine tiny house dedikleri yapılardan koyarak çok daha pahalıya satıyor. Bunu da ‘Hobi bahçesi’ adı altında yapıyorlar” dedi.
“Gerekli izinler alınmalı”
Tarım arazilerinin hisseli satışına yönelik takibi tarım il müdürlüklerinin yaptığını belirten İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu ise, tarım arazilerine imar izni verilmesinin mümkün olmadığını ve alınacak yerin imara açık, yasal izinlerin olup olmadığına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Güleroğlu, “Tarım arazilerinde hisseli satış yapılabilir ancak buraya herhangi bir imar yapılması mümkün değildir. Son dönemde tiny house adıyla ortaya çıkan ve karavan statüsüne sahip yapıların bu alanlara koyulduğunu biliyoruz. Bu yapılarda herhangi bir sabitlenme yapılmadığı, su bağlantısı vs. yapılmadığı sürece koyulmasında bir sorun yok. Ancak şikayet edilirse, konuyla ilgili gerekli işlemler yapılır ve herhangi bir sabitlenme söz konusu olduğunda ise cezai işlem uygulanabilir” diye konuştu.
“Hukuken süresi var”
Konunun hukuki boyutuna bakıldığında ise avukatlar, karavan veya tiny house tarzı araçların, sabit olmasalar dahi yerleşebilecekleri süreyi aştıkları takdirde sabit yapı kabul edildiğini ve konuyla ilgili örnek bir davada, günübirlik veya kısa süreli yerleşme niyetini aşan yapıların sahiplerine mahkeme tarafından suç işlediği kararı verildiğini belirtti. Tarım arazisi alımı yapacak kişilerin, tiny house koyma niyetiyle imar izni olmayan bu alanları alırken dikkatli olmaları gerektiği vurgulandı.