Tunus mutfağı, tarih boyunca farklı kültürlerin etkisiyle zenginleşmiş ve benzersiz bir kimlik kazanmıştır. Bu mutfakta hangi lezzetler ön plana çıkıyor ve Tunus'un meşhur yemeği olarak bilinen kuskusun hikayesi nedir? Tunus'un meşhur yemeği nedir? Tunus'ta ne yenir? İşte detaylar...
Tunus'un meşhur yemeği nedir?
Tunus’un her kentinde farklı soslarla tatlandırılan kuskus, özellikle düğünler gibi önemli etkinliklerde ikram edilen en önemli yemeklerden biridir. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'nde yer alan kuskus, Kuzey Afrika ülkeleri ve bölgelerine göre değişen tariflere sahiptir ve ailelerin mutfak mirasında önemli bir yer tutar.
Tarihçilere göre, irmik ve buğday ununun karıştırılmasıyla yapılan kuskus, Kuzey Afrika'da yerleşik Berberi halklarından günümüze kadar ulaşan bir yemek türüdür. Libya, Tunus, Cezayir, Fas ve Moritanya gibi Kuzey Afrika ülkelerinde farklı şekillerde ikram edilen kuskus, festivallerde de tanıtılmaktadır. Bu ay Tunus’ta düzenlenen "Zeytinyağı ve Kuskus" temalı Mağrib Kuskus Festivali'nde, Tunus’un çeşitli kentlerine özgü farklı kuskus tarifleri tanıtıldı.
Kuskusun Tarihi ve Hazırlanışı
Ülkemin Lezzetleri Derneği’nin tanıtımdan sorumlu direktörü Latife Hayari, geleneksel kuskus yemeğini olağanüstü bir yemek haline getirmeyi hedeflediklerini belirtti. "Tarihi 1000 yılı aşkın kuskus, Kuzey Afrika ülkelerinin gurur duyduğu ortak miraslardan biri" dedi. Hayari, marketlerde satılan hazır kuskusun yanı sıra evlerde geleneksel yöntemlerle de hazırlanan kuskus hakkında şu bilgileri verdi:
“Kuskusunu evde hazırlayan aileler, güneşten yararlanmak için yaz aylarını tercih eder. İrmik ve buğday unu, eleklerde karıştırılarak topak haline gelene kadar yuvarlanır. Elekten alınan kuskus, kuruması için güneş gören yerlerde muşamba veya bez üzerinde bekletilir. Bu şekilde aileler, bir yıllık kuskus ihtiyacını karşılayacak kadar hazırlık yapar.”
Tunus Usulü Kuskus
Mağrib Kuskus Festivali’ne katılan aşçı Sündüs Garbi, kuskus yemeğinin nasıl hazırlandığını şöyle anlattı:
“Ben, Tunus’un kuzeyinde yer alan Binzert kentindenim. Bizim bölgede kuskus genelde kuzu eti, tavuk, balık ya da sadece çeşitli otlar kullanılarak yapılır. Kuskus yemeği, üst üste oturan iki tencereden oluşan kuskus seti tencerelerinde pişirilir. Delikli olan üstteki tencereye kuskus, alttaki tencereye ise sos için kullanacağımız malzemeler eklenir. Altta suyla pişen et, sebze ve diğer yiyeceklerin buharıyla üst tenceredeki kuskus pişer.”
Kuskusun Sunumu
Kuskus yemeğinin sunumu da bölgelere göre farklılık gösterir. Garbi, bu konuda şunları söyledi:
“Tunus’ta genelde, kuskus setinin üst haznesinde pişirilen kuskus, alt haznedeki yemeğin suyuyla iyice yumuşatılıp renklendirildikten sonra, üstüne pişirilen et ve sebze yerleştirilerek servis edilir.”
UNESCO, Aralık 2020'de kuskusu Fas, Cezayir, Moritanya ve Tunus’un "ortak kültürel mirası" olarak kabul ederek, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne almıştır.