Türkiye de ilk modern ruh sağlığı hastanesini kuran Mazhar Osman Usman kimdir?

Mazhar Osman Usman, Türkiye’de ruh sağlığı alanında devrim niteliğinde adımlar atan bir hekimdir. 20. yüzyılın başlarında, ruhsal bozuklukların tedavisinde çağdaş yöntemlerin önemini savunarak, 1920 yılında Türkiye’nin ilk modern ruh sağlığı hastanesini açmıştır.  Peki Türkiye de ilk modern ruh sağlığı hastanesini kuran Mazhar Osman Usman kimdir? İşte detaylar...

Mazhar Osman Usman kimdir?

Mazhar Osman 5 Mayıs 1884'te Sofulu'da dünyaya gelmiştir. Ruh ve sinir hastalıkları alanında öncü bir uzman ve Türkiye'nin ilk modern ruh sağlığı hastanesinin kurucusudur.

1904 yılında "Askeri Tıbbiye" okulunu yüzbaşı rütbesiyle tamamlayarak doktor unvanı alan Mazhar Osman, Gülhane Askeri Hastanesi Akliye Servisi'nde öğretim görevlisi olarak göreve başladı. 1909 ve 1911 yıllarında Almanya’ya eğitim amacıyla iki kez gitti ve burada Münih’te Alzheimer ve Kraepelin ile, Berlin’de ise Ziehen ile birlikte çalışarak modern psikiyatri alanında önemli bir deneyim kazandı. Gülhane'ye döndükten sonra, 1914 yılında Haseki'deki "Akıl Hastalıkları Müşahedehanesi"nin başhekimi ve müdürü olarak atandı.

Daha sonra Haydarpaşa Askeri Hastanesi'nde Akliye ve Asabiye Mütehassıslığı görevini üstlenen Mazhar Osman, Bakırköy'de terkedilmiş Reşadiye Kışlası arazisini devletten talep etti. Dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Başbakanı İsmet İnönü ve İçişleri Bakanı Refik Saydam'ın onayıyla 1924 yılında başlatılan süreç, 15 Haziran 1927'de Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nin kurulmasıyla sonuçlandı. Mazhar Osman, hastanenin başhekimliğini uzun bir süre yürüttü. 1933 yılında İstanbul Üniversitesi'nde psikiyatri kliniğine Ordinaryüs Profesör olarak atandı ve 1941'de başhekimlik görevinden ayrıldıktan sonra emekli olduğu 1951 yılına kadar öğretim üyesi olarak çalışmaya devam etti.

Türk Nöro-psikiyatri Cemiyeti'nin kurucusu olan Mazhar Osman, aynı zamanda "İçki İle Mücadele Cemiyeti" gibi çeşitli sağlık derneklerini de hayata geçirdi. Sinir Hastalıkları (1935-1936, 2 cilt), Keyif Veren Zehirler (1934) gibi önemli eserler yazdı. Ayrıca Hamburg Akıl Hastalıkları Derneği, Fransız Nöroloji Derneği ve New York Nöroloji Akademisi gibi uluslararası sağlık kuruluşlarının onur üyeliklerine seçildi. Türkiye'de ilk kez seroloji, nöro-patoloji ve deneysel psikoloji laboratuvarlarının kurulmasında büyük rol oynadı.

1951 yılında vefat eden Mazhar Osman, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedilmiştir. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, bir dönem "Mazhar Osman Hastanesi" adıyla da anılmıştır.