Bellek, insan varlığının temel unsurlarından biridir. Ancak bazen hatırlamanın ağırlığı altında eziliriz ve unutmak isteyebiliriz. İşte bu istek, unutulma hakkı adı verilen bir kavramın temelini oluşturur. Unutulma hakkı, kişinin geçmişinden belirli unsurların silinmesini veya arka plana atılmasını talep etme hakkını ifade eder. Ancak bu hak, yalnızca bireysel anılarla sınırlı değildir; aynı zamanda toplumsal hafızanın ve tarihin de bir parçasıdır. Unutulma hakkı, bu açıdan incelendiğinde, kişisel özgürlük ile kolektif hafıza arasında ince bir denge oluşturur. Bu dengeyi anlamak, unutulma hakkının neyi kapsadığını daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Unutulma hakkı nedir?
Unutulma hakkı, internette kişisel verilerinizin silinmesi ve arama motorlarında görünmez hale getirilmesi için yasal bir talepte bulunma hakkınızdır. Bu, geçmişteki hatalarınızdan veya pişman olduğunuz şeylerden ilerlemenize ve dijital kimliğiniz üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmanıza yardımcı olabilir.
Unutulma hakkı, internette hakkınızda bulunan kişisel verilerinizin silinmesi ve arama motorlarında görünmez hale getirilmesi için yasal bir talepte bulunma hakkınızdır. Bu, geçmişteki hatalarınızdan veya pişman olduğunuz şeylerden ilerlemenize ve dijital kimliğiniz üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmanıza yardımcı olabilir.
Unutulma hakkı ilk olarak 2014 yılında Avrupa Adalet Divanı tarafından "Costeja" davasında kabul edildi. Bu davada, bir İspanyol adam, Google'ın arama sonuçlarında 1998'de yayınlanan bir gazetenin, haciz işlemine ilişkin bir makalesine bağlantı vermesini kaldırmasını talep etti. Avrupa Adalet Divanı, Google'ın bağlantıyı kaldırması gerektiğine karar verdi ve bu karar unutulma hakkının temelini oluşturdu.
Unutulma hakkı Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) tarafından korunmaktadır. GDPR, Avrupa Birliği'nde ikamet eden kişilerin kişisel verileri üzerinde hak sahibi olmalarını sağlayan bir yasadır. GDPR'ye göre, kişiler aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli hakları sahiptir:
- Kişisel verilerine erişim hakkı: Kişiler, kendileri hakkında hangi bilgilerin tutulduğunu ve bu bilgilerin nasıl kullanıldığını öğrenme hakkına sahiptir.
- Kişisel verilerin düzeltilmesi hakkı: Kişiler, hatalı veya eksik olan kişisel verilerinin düzeltilmesini talep etme hakkına sahiptir.
- Kişisel verilerin silinmesi hakkı: Kişiler, belirli koşullarda kişisel verilerinin silinmesini talep etme hakkına sahiptir.
- Kişisel verilerin işlenmesine itiraz etme hakkı: Kişiler, belirli koşullarda kişisel verilerinin işlenmesine itiraz etme hakkına sahiptir.
- Kişisel verilerin taşınabilirliği hakkı: Kişiler, belirli koşullarda kişisel verilerini başka bir veri sorumlusuna aktarma hakkına sahiptir.
Unutulma hakkı neleri kapsar?
Unutulma hakkı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere internette hakkınızda bulunan çeşitli türdeki bilgileri kapsar:
- Kişisel bilgileriniz: Adınız, soyadınız, adresiniz, telefon numaranız ve e-posta adresiniz gibi bilgiler.
- Hassas bilgileriniz: Sağlık bilgileriniz, siyasi görüşleriniz veya dini inançlarınız gibi bilgiler.
- Fotoğraflar ve videolar: Hakkınızda çekilmiş veya sizin tarafınızdan paylaşılan fotoğraflar ve videolar.
- Sosyal medya paylaşımları: Facebook, Twitter veya Instagram gibi platformlarda yaptığınız paylaşımlar.
- Haber makaleleri ve blog gönderileri: Hakkınızda yazılmış haber makaleleri veya blog gönderileri.
Unutulma hakkını nasıl kullanabilirsiniz?
Unutulma hakkını kullanmak için, aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Silinmesini istediğiniz bilgileri belirleyin.
- Bilgileri barındıran web sitesine veya arama motoruna bir talepte bulunun.
- Talebinizin nedenini ve silinmesini istediğiniz bilgileri açıklayın.
- Kimliğinizi doğrulayın.
- Talepte bulunulan web sitesi veya arama motoru talebinizi değerlendirecek ve silme işlemini gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğine karar verecektir.