Ege Üniversitesi ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'nden bilim insanları, Rize'de yaptıkları çalışma ile literatüre kazandırdıkları yeni yangıç (Gammarus) türüne, Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı olarak görev yaptığı dönemde 2017 yılında geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden Prof. Dr. Murat Sezgin'in anısına "Gammarus Sezgini" adını verdiler.
Araştırmanın Detayları
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nden Prof. Dr. Murat Özbek, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi'nden Doç. Dr. Hazel Baytaşoğlu ve Öğretim Görevlisi Dr. İsmail Aksu, Rize’nin Balat, Taşlı ve Yeşil derelerinden topladıkları kabuklu su böceği örneklerini detaylı bir incelemeye tabi tuttular. Yapılan morfolojik ve moleküler incelemeler sonucunda, bu canlıların dünyadaki benzer türlerden farklı, bilim camiası tarafından daha önce tanımlanmamış yeni bir tür olduğu belirlendi.
Türe İsim Verilmesi
Yapılan araştırmanın bulguları, uluslararası hakemli bilimsel dergide yayımlanarak geniş bir kitleye ulaştı. Bu yeni yangıç türüne Prof. Dr. Murat Sezgin'in anısına "Gammarus Sezgini" adı verildi. Prof. Dr. Özbek, bu adlandırmanın Prof. Dr. Sezgin’in bilim dünyasına yaptığı katkılara bir saygı duruşu olduğunu vurgulayarak, "Çok sevdiğim arkadaşım rahmetli Prof. Dr. Murat Sezgin'i 2017 yılında kötü bir kazada kaybettik. Allah rahmet eylesin. Onun adını yaşatmak adına türe onun adını verdik," dedi.
Amphipoda Takımının Özellikleri
Prof. Dr. Özbek, "Gammarus Sezgini" türünün Amphipoda takımına ve Gammaridae ailesine dahil olduğunu, bu canlıların yaklaşık 1 santimetre boyunda olduğunu ifade etti. Halk arasında yangıç olarak bilinen bu türlerin, temiz akarsularda, göllerde ve kaynak sularında yaşayabildiğini belirtti. Bazı türlerin ise mağaralardaki su birikintilerinde yaşamaya uyum sağladığını sözlerine ekledi.
Amphipodların birbirine çok benzeyen hayvanlar olduğunu ve tür tayinlerinde detayların önem taşıdığını belirten Özbek, "Dışarıdan baktığında herkes 'Ben zaten bunu biliyordum' diyebilir. Çok benziyorlar çünkü birbirlerine. Detaylı çalışmalar sonucunda durum tamamen netleşiyor," dedi. Bu türlerin temiz suları tercih ettiğini ve gözlerinin bulunduğunu, çünkü ışıklı ortamlarda yaşadıklarını aktardı.
Bilim Dünyasına Katkı
Yeni türün, tescil edilmesiyle birlikte bilim literatürüne kazandırıldığını ifade eden Özbek, "Bu tür, o bölgede yaygınca bulunabilen bir tür. Küçücük bir habitatta kalmış bir tür değil. Böylece bu türü literatüre kazandırmış olduk," diyerek araştırmanın önemine dikkat çekti.
Bu yeni keşif, Rize bölgesindeki biyoçeşitliliğin yanı sıra, su ürünleri araştırmaları ve koruma çalışmalarına da katkı sağlayacak. Prof. Dr. Murat Sezgin'in anısını yaşatmak için atılan bu adım, bilim dünyasında yankı uyandırdı.
