Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ile Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibi, Aydın'ın Söke ilçesindeki Beşparmak Dağı'nda keşfedilen yeni bir kazgagası (Corydalis) türünü bilim dünyasına tanıttı. Bu keşif, Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahi Anabilim Dalı'ndan Dr. Öğretim Üyesi Varol Aydın'ın Mart ayında Beşparmak Dağı'nda yaptığı gezi sırasında fark ettiği ve Prof. Dr. Yıldırım'a gönderdiği fotoğraflarla başladı.
Prof. Dr. Yıldırım'ın yaptığı incelemeler sonucunda, bitkinin literatürde kaydı bulunmadığı belirlendi. Bunun üzerine Prof. Dr. Yıldırım ve Dr. Aydın, bitkinin bulunduğu bölgede saha çalışmalarına başladılar. Çalışmalara, doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinden Dr. Öğretim Görevlisi Kenan Akbaş da dahil oldu. Saha ve laboratuvar çalışmaları sonrasında hazırlanan bilimsel makale, Finlandiya merkezli uluslararası hakemli dergi Annales Botanici Fennici'de yayımlandı.
Yeni tür, "Latmos kazgagası" adıyla anılacak ve bilimsel ismi "Corydalis varolaydinii" olarak belirlenecek. Prof. Dr. Yıldırım, bu bitkinin dünya üzerinde yalnızca Latmos bölgesinde yayılış gösterdiğini belirtti. Latmos, Bafa Gölü'nün doğusunda ve Batı Menteşe Dağları sisteminde yer alıyor. Kazgagası cinsi, dünya genelinde yaklaşık 500 türe sahip ve haşhaşgiller (Papaveraceae) ailesinin en zengin cinslerinden biri olarak biliniyor.
Prof. Dr. Yıldırım, Latmos'un sadece bitki açısından değil, aynı zamanda tarihi ve kültürel açıdan da büyük öneme sahip olduğunu vurguladı. Latmos Antik Kenti'nin Batı Anadolu'daki ilk yerleşim yerlerinden biri olduğunu ve 8 bin yıl öncesine ait kaya resimlerinin bulunduğunu ifade etti. Ayrıca, bölgedeki madencilik faaliyetlerinin yaban hayatı, flora ve faunayı olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
Yıldırım, Latmos'un korunması gerektiğini belirterek, bu bölgenin korunması için koruma statüsü sağlanması gerektiğini vurguladı. "Dünyanın çok değerli bir doğal ve kültürel miras alanı olan Latmos'u ve burada bulunan bitki türlerini yakın gelecekte kaybetme riskimiz var. Bu nedenle, bölgenin korunması büyük önem taşıyor," dedi.
Bu keşif, hem bilimsel açıdan önemli bir katkı sağlıyor hem de Latmos'un korunması gerektiği konusunda kamuoyunun dikkatini çekiyor.
