Son dönemde Libya'daki siyasi çözüm sürecinde önemli bir rol oynayan Abdoulaye Bathily, beklenmedik bir adım atarak istifa etti. Peki, Bathily'nin BM'den istifasının arkasındaki sebepler nelerdir? Kullanıcılar, bu gelişmeyi ve ardındaki detayları merak ediyorlar. İşte tüm bilinmesi gerekenler...
Abdoulaye Bathily kimdir?
Abdoulaye Bathily, 1947'de Senegal'in Tiyabu köyünde doğan bir diplomat ve politikacıdır. Uzun yıllar boyunca Senegal Demokratik Birliği/Hareketi için Genel Sekreter olarak görev yapan Bathily, 1993-1998 yılları arasında Senegal Çevre Bakanı ve 2000-2001 yılları arasında Enerji Bakanı olarak görev yapmıştır. Daha sonra Birleşmiş Milletler için diplomatik çalışmalarda bulunmuş ve 2014 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Orta Afrika Özel Temsilcisi olarak görev yapmaktadır.
Bathily, Birmingham Üniversitesi'nden doktora derecesine ve Cheikh Anta Diop Üniversitesi'nden fahri doktora derecesine sahiptir. Afrika tarihi ve siyaseti üzerine birçok eser yazmış ve yayınlamıştır.
Politik kariyerine Senegal Demokratik Birliği'nin basın ve dış ilişkilerden sorumlu Üçüncü Sekreteri olarak başlayan Bathily, 1984 yılında yapılan kongrede partinin Genel Sekreteri seçilmiştir. 1993 yılında Senegal Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olan Bathily, %2.41 oy alarak dördüncü sırada yer almıştır. Ardından 1993 ve 1998 yılları arasında Senegal Ulusal Meclisi'nde çevre ve doğa koruma bakanı olarak görev yapmıştır.
Bathily, 1998'deki parlamento seçimlerinde tekrar Senegal Ulusal Meclisi'ne seçilmiştir. 2000'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefet adayı Abdoulaye Wade'i desteklemiş ve Wade'in zaferiyle Bathily, Nisan 2000'den Mayıs 2001'e kadar Enerji ve Hidrolik Bakanı olarak görev yapmıştır. Bathily, 2001'deki parlamento seçimlerinde de Senegal Ulusal Meclisi'ne tekrar seçilmiş ve Meclis'in Üçüncü Başkan Yardımcısı olmuştur.
Daha sonra, Bathily ve Demokratik Birliği, Wade yönetimine karşı giderek artan bir şekilde karşı gelmiş ve 2005'te Meclis'te bir oylama düzenleyerek 1993'te Anayasa Konseyi Başkan Yardımcısı Babacar Sèye'nin öldürülmesine karışan kişilere af verilmesini reddetmiştir. Wade, 2005'in Mart ayında Demokratik Birlik bakanlarını hükümetten çıkarmış ve parti Sopi Koalisyonu'ndan çekilerek muhalefete gitmiştir.
Bathily, 2007'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Jubbanti Sénégal koalisyonunun adayı olarak altıncı sırada yer almıştır. Ancak Bathily'nin kampanyası sonuçları reddetmiş ve oy vermede hatalar olduğunu iddia etmiştir.
2009 yılının Mayıs ayında Wade'in oğlu Karim'in de yer aldığı bir hükümetin kurulmasının ardından, Bathily Wade'i "aile yönetimi" ile ülkeyi yönetmekle suçlamış ve "Senegal kötü yönetim konusunda tüm rekorları kırıyor. Ülkemle gurur duymuyorum." demiştir. Ayrıca, başkan yardımcılığı makamını tanıtmaya yönelik planları eleştirmiş ve bu makamın gereksiz ve anlamsız olduğunu savunarak, Wade'in "monarşik bir devir garantilemek için" kullanacağını iddia etmiştir.
2012 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Bathily, muhalefet adayı Macky Sall'ı desteklemiştir. Sall'ın zaferinden sonra, birkaç ay sonra Bathily'yi Cumhurbaşkanlığı'nda Devlet Bakanı olarak atamıştır.
Diplomatik kariyerinde, 2013 yılında BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Bathily'i Mali'deki Birleşmiş Milletler Çok Boyutlu Bütünleşik İstikrar Misyonu'nun (MINUSMA) Yardımcı Özel Temsilcisi olarak atamıştır. Bir yıl sonra, Nisan 2014'te Ban, Bathily'i Orta Afrika Özel Temsilcisi ve Orta Afrika Bölgesel Ofisi Başkanı olarak atamıştır.
Ancak, 2024 yılında, Bathily, Libya'da siyasi irade eksikliği ve iyi niyet eksikliği nedeniyle istifasını sunmuştur.
Bathily neden istifa etti?
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Libya Özel Temsilcisi Abdoulaye Bathily'nin istifasını kabul ettiğini açıkladı. Guterres, Libya'da barış ve istikrarın yeniden tesis edilmesi yolundaki çabaları için Bathily'ye teşekkürlerini iletti. BM Sözcülüğü tarafından yapılan açıklamada, Guterres'in, Libyalılar tarafından yürütülen siyasi sürece desteklerini sürdürecekleri vurgulandı.
Bathily, dün BM'deki gazetecilere yaptığı açıklamada, son aylarda Libya'daki durumun kötüleştiğini ve bunun başlıca nedenlerinin Libyalı tarafların statükoyu sürdürme çabası ile bölgesel ve uluslararası dinamikler olduğunu belirtti. Bathily, Libya'nın günümüzde bir savaş alanına dönüştüğünü ifade ederek, "Libya, egemenliğini yitirme yolunda ilerliyor." uyarısında bulundu. BM'nin bu durumu engellemeye çalıştığını ancak dış aktörler tarafından yürütülen farklı girişimlerin BM'nin çabalarını baltaladığını dile getirdi.
Bathily, BM Güvenlik Konseyinin de büyük rol oynadığını vurgulayarak, 2011'de Libya'ya müdahale etme kararı aldığını ve bu nedenle sorumluluğunu üstlenmesi gerektiğini belirtti. Ancak, üye ülkeler arasındaki koordinasyonsuzluk nedeniyle durumun kötüleştiğini ifade etti.
Mevcut koşullarda BM'nin başarılı bir şekilde çözüm için çalışmasının mümkün olmadığını belirten Bathily, "Genel Sekreter'e istifamı sundum. Kendisi karar verecektir." dedi. Bathily'nin istifasıyla ilgili Guterres'in kabul etmesi, Libya'daki siyasi sürecin ve BM'nin geleceği açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
